Co roku 20 września obchodzimy Ogólnopolski Dzień Przedszkolaka. Z tej okazji przyjrzymy się różnym typom przedszkoli, by ułatwić rodzicom wybór tego właściwego, dostosowanego do potrzeb konkretnego dziecka.

O Ogólnopolskim Dniu Przedszkolaka

Inicjatorem święta był Rzecznik Praw Dziecka, Marek Michalak, który poprzez wyznaczenie Ogólnopolskiego Dnia Przedszkolaka chciał przyczynić się do popularyzacji i podkreślenia znaczenia wychowania przedszkolnego w społeczeństwie. W tej sprawie Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę, ustanawiając dzień 20 września świętem wszystkich przedszkolaków. Obchody tego dnia mają zachęcać do propagowania praw każdego dziecka do rozwoju i edukacji.

Poniżej przedstawiamy kilka nurtów edukacji przedszkolnej. Mamy nadzieję, że będą one stanowić podpowiedź, na które przedszkole się zdecydować.

Przedszkole Montessori

Ogromną popularnością cieszą się przedszkola stworzone zgodnie z metodą Marii Montessori. Należy jednak pamiętać, że hasło: „przedszkole Montessori” bardzo dobrze się sprzedaje, dlatego wiele placówek stosuje to określenie na wyrost, jako chwyt marketingowy, mający zachęcać rodziców do zapisania dziecka. Dlatego warto sprawdzić, czy konkretna placówka rzeczywiście wychowuje maluchy zgodnie z zasadami przyjętymi przez założycielkę tego nurtu.

Pierwsze przedszkole w Polsce, które wychowuje dzieci zgodnie z metodą Montessori powstało w Lublinie. Dziś listę wszystkich placówek kształcących w tym duchu można znaleźć na stronie Polskiego Stowarzyszenia Montessori.

Celem przedszkola Montessori jest wykorzystanie naturalnego pragnienia dziecka do zdobywania wiedzy. Zadaniem nauczyciela jest przede wszystkim inspirowanie malucha i zachęcanie do samodzielnych odkryć.

Zajęcia odbywają się w rytmie dziecka. To ono decyduje o tym, co w danym momencie będzie robić. Priorytetem jest nauka samodzielności – wszystkie czynności dzieci wykonują same. Uczą się jak nakrywać do stołu, a także zmywają. Wysokość sprzętów oraz mebli jest dostosowana do wzrostu maluchów. Dzieci mają do dyspozycji przedmioty codziennego użytku oraz materiały rozwojowe w poszczególnych strefach. Znamiennym jest występowanie każdego elementu (oczywiście oprócz naczyń potrzebnych do jedzenia) tylko w jednym egzemplarzu. W ten sposób dzieci nie tylko mogą rozwijać własny indywidualizm, ale również uczyć się współpracy oraz szacunku do wyborów innych osób.

Przedszkole waldorfskie

Głównym zadaniem przedszkola waldorfskiego, zgodnie z myślą założyciela Rudolfa Steinera, jest wychowanie dziecka do wolności.

Ogromną wartością w tym systemie edukacji jest spojrzenie na dziecko całościowo – z perspektywy jego psychiki, ciała oraz ducha. Maluszki uczą się poprzez doświadczenie. Dlatego w tego rodzaju przedszkolach maluchy zajmują się ogródkiem, bezpieczną obróbką drewna czy sprzątaniem. Typowe zabawki zastępowane są tymi wykonywanymi z materiałów naturalnych oraz np. zabawek powstałych np. z użyciem kasztanów. Dzieci, bez względu na pogodę, obcują z naturą.

Edukacja waldorfska zakłada, że dzieciom nie wystawia się ocen ani nie korzysta się z podręczników. Nauczyciel program edukacyjny dostosowuje do indywidualnych możliwości każdego dziecka.

Program Reggio Emilia

Ideę programu Reggio Emilia wyraża wiersz pierwszego inicjatora tej metody, Lorisa Malaguzzi „100 języków dziecka”. Autor posługuje się metaforą 100 języków, aby wyrazić ogromny potencjał, a także różnorodne możliwości poznawania świata, którymi dysponuje każde dziecko. Maluchy komunikują się poprzez rysunek, słowa, ruch, konstrukcje, muzykę i wiele innych sposobów, by wyrazić własne emocje, przeżycia, pragnienia czy myśli. Pedagodzy powinni dać im przestrzeń do wszechstronnej ekspresji własnej osoby.

Przedszkola w nurcie zaproponowanym we włoskim Reggio Emilia opierają się na aktywnym uczestnictwie oraz budowaniu kultury refleksyjności. Dzieci, nauczyciele i rodzice to partnerzy wymieniający się doświadczeniami. Model ten opiera się na współpracy z rodzicami oraz lokalną społecznością. Akceptacja i otwartość na potrzeby drugiego człowieka są tu niesłychanie ważne.

Dziecko tu postrzegane jest jako aktywny uczestnik uczenia się, silną i kompetentną osobę, zdolną do podejmowania twórczego wysiłku. Warto zwrócić uwagę na istotny element tego nurtu jakim jest pedagogika słuchania. Słuchanie jest tu procesem, który zachęca do refleksji, opiera się na otwartości wobec innych, a także akceptacji różnic pomiędzy różnymi osobami.

Praca w takim przedszkolu odbywa się metodą projektów. Natomiast środowisko jest tu uznawane za trzeciego nauczyciela.

Przedszkola religijne

Działają w duchu religijnym, w Polsce zwykle chrześcijańskim, ogólnoludzkim. Za cel stawiają sobie rozwój religijny oraz duchowy, a także budowanie relacji z innymi dziećmi. Uczą dzieci upowszechniając ideę rodziny według nauki chrześcijańskiej.

Katolickie przedszkola zwykle są prowadzone przez kościelne osoby prawne. W Polsce powstaje coraz więcej tego rodzaju miejsc. Edukacja oparta jest nie tylko na ogólnym programie przyjętym przez Ministerstwo, ale także na własnych programach autorskich.

Wybierając przedszkole dla naszego dziecka, kierujmy się przede wszystkim jego dobrem i szanujmy jego indywidualizm. Warto przeanalizować, czy konkretne miejsce będzie bezpiecznym i spokojnym miejscem dla naszej pociechy.

Sprawdź też:

• Formy edukacji alternatywnej
• Jak wybrać idealne przedszkole