Kiedy na świecie pojawia się dziecko, wielu rodziców ma obawy związane z tym, czy na pewno odnajdą się w swoich rolach. Zastanawiają się, w jaki sposób będą porozumiewać się z maluchem i reagować na jego potrzeby, skoro jeszcze nie umie mówić. Tymczasem niemowlę wykorzystuje kilka sposobów na to, by komunikować się ze światem. Zobacz jakich.
Płacz jest jedną z form komunikacji niemowlęcia z opiekunami. W dodatku nie ma chyba bardziej skutecznego sposobu na to, by zawołać mamę albo tatę i dać im znać, że dzieje się coś niedobrego. Dzieci płaczą, by wyrazić jakąś potrzebę – niekoniecznie związaną z fizjologią, ale również dotyczącą potrzeby bezpieczeństwa czy bliskości.
Reakcja na płacz niemowlęcia jest u opiekunów bardzo instynktowna. Chodzi tu bowiem o to, by ochronić maluszka przed niebezpieczeństwami czy zapewnić mu przetrwanie.
Mimo że pierwszy uśmiech pojawia się u maluszka między czwartym a szóstym tygodniem życia, to pierwsze grymasy na twarzy można rozpoznać u siedmiomiesięcznego płodu na badaniu USG. Rodzice wtedy reagują radością i z dumą dzielą się zdjęciami z rodziną i przyjaciółmi. Tymczasem ten uśmiech to reakcja płodu na wybudzanie się, kiedy z głębokiej fazy snu przechodzi w płytką.
Natomiast kilkutygodniowe niemowlę uśmiecha się w reakcji na czuły dotyk rodziców czy delikatne nucenie. Zbyt gwałtowna reakcja rodzica na uśmiech, na przykład ogromny zachwyt, zwykle sprawia, że dziecko przestaje się uśmiechać. Po pewnym czasie maluch zauważy, że uśmiechanie się jest doskonałą metodą na pozyskanie sobie przychylności osób z zewnątrz.
Niemowlę uczy się sztuki koncentracji na patrzeniu. Dziecko powiedzie wzrokiem za osobą, która znajduje się od niego w odległości około 30 cm. Z czasem maluch rozpoznaje kto jest dla niego najważniejszą osobą. Niemowlę potrafi rozpoznawać kto najczęściej się nim opiekuje i patrzy z zachwytem na opiekuna niezależnie od tego, jak on wygląda.
Z reguły jako pierwszą osobę niemowlę zapamiętuje mamę, bo zwykle to ona spędza z nim najwięcej czasu. Dziecko potrafi rozpoznawać twarze już w drugim miesiącu życia.
Mowa ciała potrafi wyrazić więcej niż słowa. Niekiedy jego ruchy jak machanie nóżkami czy rączkami wyraża zachwyt. Innym razem natomiast, gdy maluch napina całe ciało i odwraca wzrok, komunikuje w ten sposób, że jest już zmęczone albo rozdrażnione. Najwyraźniej ogrom spraw i nowych doświadczeń go przytłoczył.
Innymi objawami przeciążenia dziecka jest np. nagłe ulanie się mu, czkawka czy wypróżnienie. Zmęczone maluchy mogą mimo hałasu szybko zasnąć, by wyłączyć się i odpocząć od zgiełku. Uszanujmy to.
Bliscy dziecka z radością reagują, gdy malec wydaje z siebie pierwsze dźwięki przypominające gruchanie. Ćwiczy w ten sposób swój głos. Czasem może nawet się rozpłakać, gdy nagle, niespodziewanie usłyszy samo siebie. Jednak po chwili, gdy tylko zauważy, że nie stało się nic złego, uspokoi się.
A Twoje dziecko, jak wyraża siebie nie korzystając z mowy?
Zobacz też: Rozmowa i głośne czytanie, czyli dlaczego warto mówić do dziecka?