Warszawa

Jak prowadzić ciekawe zajęcia plastyczne inspirowane przyrodą?

Jak prowadzić ciekawe zajęcia plastyczne inspirowane przyrodą?

Fundacja Chlorofil powstała przede wszystkim po to, by otworzyć przestrzeń kreatywnych działań inspirowanych przyrodą polską. Chcieliśmy, by przyroda stała się tematem wartym poświęcenia uwagi, pogłębionej refleksji, wreszcie była kuźnią fajnych pomysłów wizualnych o tematyce przyrodniczej. Przyroda jest ważna. Dzieci rysują i malują zwierzęta od zawsze bardzo chętnie. W szkole mają zajęcia przyrody, chodzą na lekcje edukacji ekologicznej , uczestniczą w wycieczkach do parków narodowych. Takie zajęcia terenowe są niezbędnym elementem kształcenia przyrodniczego, natomiast zajęcia plastyczne o tematyce przyrodniczej mogą i powinny sprzyjać rozwojowi wyobraźni. Plastyka pozwala na naukę ekologii poprzez zabawę i uczy twórczego myślenia.

 
Co ma wspólnego świat przyrody z pracownią plastyczną? Bardzo wiele. Przyroda zawsze inspirowała artystów. Nauki przyrodnicze to przede wszystkim uporządkowana wiedza o konkretnych gatunkach i siedliskach oraz ekosystemach. Są one badane i omawiane przez naukowców, ale przecież ich charakter jest wizualnie dostępny dla każdego. Przyrodę widzimy wszyscy. I możemy analizować to, na co patrzymy. Wystarczy tylko, że nauczymy się stawiać dobre pytania, a świat przyrody chętnie odkryje przed nami swoje tajemnice.  Każdy człowiek, a zwłaszcza młody otwarty umysł dziecka, może tu na własną rękę może dokonywać odkryć.  I to jest fascynujące. My jako Fundacja, staramy się w tym pomóc. Jak? Stwarzając warunki, w których młody  artysta, zapragnie stworzyć dzieło zainspirowane mądrością przyrody. 
 
Dzieci, które przychodzą na zajęcia do Fundacji, mają zapewnioną całą paletę technik artystycznych do wykorzystania m.in. : malarstwo, rysunek, rzeźbę, collage, ceramikę,  teatr cieni… Mamy w pracowni  wiele materiałów plastycznych do dyspozycji, posiadamy dobrze wyposażone zaplecze warsztatowe. Dzieci dostają do ręki narzędzia, dzięki którym będą mogły stworzyć samodzielnie, swoje własne dzieło sztuki i będą mogły zabrać je ze sobą do domu. Wielokrotnie spotykaliśmy się z radością rodziców, opowiadających nam, że przedmioty o tematyce animalistycznej, własnoręcznie wykonane przez ich pociechy stają się potem ich ulubionymi zabawkami. O wiele bardziej cennymi, niż  te kupione w sklepie. Dzieci, przychodząc do nas, widzą na ścianach i na półkach pracowni dzieła wykonane wcześniej przez swoich rówieśników. Na półkach biblioteki znajdują ksiązki, w których mogą zobaczyć rozmaite wizerunki i wyobrażenia zwierząt pochodzące z wielu kultur i nawet bardzo odległych okresów historycznych. To zachęca. Każdy młody twórca, przychodząc tu, jest uczestnikiem tradycji trwającej niezmiennie od milionów lat inspirowanej światem żywej przyrody. 
 
Nie znaczy to, że nasze zajęcia są zupełnie dowolne, wprost przeciwnie. Każdą kolejną wizytę w pracowni rozpoczynamy od wspólnej rozmowy i refleksji, sięgając swobodnie do przykładów z ogólnodostępnej i ogólnoświatowej spuścizny kulturowej. W oparciu o przedstawione wzorce wizualne stawiamy zawsze jedno i to samo pytanie: co chcesz stworzyć i dlaczego.  Na tym polega metoda naszej pracy. Doświadczenie edukatorów sprawia, że potrafią oni zauważyć, w którym kierunku zmierza twórcze zainteresowanie dziecka i podsunąć mu pomysł działania. I tak np. gdy widzą zainspirowanie kolorystyką ptasich piór z obrazków naszych książek, zadają pytanie: Czy w przyrodzie bogactwo odcieni ptasich piór jest przypadkowe?
 
W ślad za tym wymyślamy ćwiczenie, dające pogląd na dwa zagadnienia równolegle: na czym polega tu mądrość przyrody i jakie formy ekspresji twórczej można użyć, aby ją przedstawić.
 
I tak: zestawiając swobodnie plamy barwne, wprowadzamy trochę jasnych i ciemnych żółcieni wśród ciepłych brązów. Nie chodzi o jakąś kompozycję, ale o wrażenie, o swobodę, o imitację światła i cienia. Gdy następnie dodamy kontur,  okaże się, że mamy wyobrażenie zwierzęcia w jego środowisku. 
 
To ćwiczenie zwróciło naszą uwagę na to, w jaki sposób przyroda posługuje się kolorem i odcieniem, a jednocześnie pozwoliło uwolnić twórczą i ukierunkowaną ekspresję dziecka. Przy okazji badania przyrody, dziecko odkryło środki ekspresji twórczej takie jak: kontur, odcień, plamę barwną, przestrzeń malarską. Korzyść zarówno dla poznania rzemiosła artystycznego, jak i wiedzy przyrodniczej, prawda?
 
Tekst napisała Agnieszka Oleszkiewicz, Fundacja Chlorofil
 
 

1/9
1/9
2/9
2/9
3/9
3/9
4/9
4/9
5/9
5/9
6/9
6/9
7/9
7/9
8/9
8/9
9/9
9/9

Przeczytaj również

Polecamy

Więcej z działu: Artykuły

Warto zobaczyć