Szczepienia ochronne są najskuteczniejszą metodą ochrony przed groźnymi chorobami zakaźnymi. To właśnie one , na przestrzeni lat stały się główną przyczyną znaczącego spadku występowania chorób zakaźnych takich jak np. błonica, odra czy krztusiec. Niektóre szczególnie groźne choroby, mogące zakończyć się długotrwałymi powikłaniami lub nawet śmiercią, nie występują już dziś w wielu krajach. Dzięki powszechnym szczepieniom Europa jest kontynentem wolnym od poliomyelitis (choroba Heinego Medina), a cały świat od ospy prawdziwej.

Od ponad dwustu lat szczepienia ochronne są najskuteczniejszą formą zapobiegania chorobom zakaźnym. Szczepiąc nie pozwalamy, aby kontakt dziecka z występującymi bakteriami czy wirusami doprowadził do wystąpienia u niego objawów danej choroby zakaźnej. Jest to możliwe dzięki wytworzonej w organizmie tzw. odporności indywidualnej.

Jednocześnie, gdy zaszczepiona jest znaczna część osób na danym terenie, zmniejsza się ilość występujących tam zarazków. Wówczas też powstaje zjawisko polegające na ochronie przed zachorowaniem tych osób, których z ważnych powodów medycznych zaszczepić nie można, tzw. odporność gromadna. Jest to jednak możliwe tylko wówczas, gdy zaszczepiona jest odpowiednio duża liczba osób.

Dzięki szczepieniom groźne choroby stają się coraz rzadsze, zaczynamy zapominać jak ciężki przebieg może mieć wiele z nich. Nie oznacza to jednak, że możemy przestać się szczepić, gdyż jak pokazują dane epidemiologiczne nawet z ostatnich 10 lat, może zaskutkować to wybuchami epidemii (lokalnych zachorowań na daną chorobę), nawet z przypadkami śmiertelnymi.
Równocześnie coraz większą wagę przywiązujemy do kwestii bezpieczeństwa szczepień. Dzięki osiągnięciom współczesnej wakcynologii (nauki o szczepionkach i szczepieniach), większość występujących po stosowanych obecnie szczepionkach odczynów niepożądanych ma charakter łagodny i krótkotrwały. Należy pamiętać, że w przypadku wszystkich obecnie stosowanych szczepionek możliwość wystąpienia poważnego niepożądanego odczynu poszczepiennego jest zdecydowanie mniejsza niż możliwość oraz konsekwencje wynikające z choroby przeciwko której jest szczepionka.
 

Autor:

Izabela Tarczoń - Absolwentka Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Kierownik Specjalistycznej Poradni Medycznej „Przylądek Zdrowia”.