Chcemy zmierzyć się z indywidualnym i wspólnotowym doświadczeniem poczucia rozumianej na różne sposoby schyłkowości. Ostatnie lata obfitowały w wydarzenia, które zmieniły świat, ale i nasze jednostkowe egzystencje. Dość wymienić pandemię, wojnę w Ukrainie, postępujący kryzys klimatyczny, dramatyczną sytuację na granicy polsko-białoruskiej czy podsycaną wciąż polaryzację polskiego społeczeństwa.

Wypowiedź wiceprezydent Małgorzaty Moskwa-Wodnickiej:
- W imieniu władz miasta zaprazam na 17 edycję festiwalu Puls Literatury – organizowanego przez Dom Literatury obędzie się na początku grudnia (1-10.12.2023) pod hasłem „Na skraju utopii” i poruszy najgorętsze tematy związane z utopią w wymiarach politycznym, ekonomicznym, ekologicznym. Będzie to więc festiwal o mocnym kontekście społecznym.

Wśród zaproszonych gości znaleźli się – m.in. Jakub Żulczyk, Małgorzata Lebda, czy Zygmunt Miłoszewski– którzy zaprezentują na festiwalu swoje najnowsze książki. Łódź odwiedza także twórcy zagraniczni. Podczas finałowej gali festiwalu Puls Literatury, która odbędzie się w Monopolis, po raz jedenasty zostanie wręczona Nagroda Literacką im. Juliana Tuwima (w wysokości 50 000 złotych), jedna z najważniejszych nagród literackich bo przyznawana za całokształt twórczości (dotychczasowymi laureatkami i laureatami Nagrody byli m.in. Hanna Krall, Ewa Kuryluk, Ewa Lipska czy Jerzy Jarniewicz). Zaplanowano także odsłonięcie muralu z podobizną Wisławy Szymborskiej z okazji stulecia urodzin noblistki.

Festiwal wypełnią spotkania autorskie i panele tematyczne, ale także na warsztaty literackie, zajęcia dla dzieci, czytania performatywne i koncerty. Miasto wsparło festiwal suma 100 tys. zł.

Jedną z konsekwencji poczucia kresu, a więc osuwania się na skraj świata, do którego przywykliśmy, jest utopia rozumiana jako szeroko zakrojony projekt idealny. Może to być konstrukt społeczny, polityczny, ekologiczny czy np. literacki. Łączy je tęsknota za lepszym światem. Natychmiast rodzi się pytanie, czy warto konstruować nierealizowalne projekty myślowe, których pozytywny aspekt ogranicza się do wyznaczenia normatywnego celu, nieosiągalnego horyzontu. W kontrze do utopii powstają więc dystopijne i antyutopijne koncepcje. Pierwsze kreują rzeczywistość na podstawie tej, którą już znamy. Przetwarzają świat w taki sposób, że jego elementy przyjmują pozór obcych i nierealnych. Antyutopia natomiast projektuje obcość dla obcości, jest rewersem krainy idealnej, kumulującym nasze najgorsze lęki i wyobrażenia. Zdawałoby się, że to tak odległy i przerażający wytwór, że niemożliwy do ziszczenia. A jednak rzeczywistość przybiera nieraz i taką odrealnioną, wydawałoby się, formę.

Maciej Robert, dyrektor Domu Literatury:

- Pisząc w 1949 roku powieść 1984, George Orwell prawdopodobnie nie miał pojęcia, jak szybko opisana przez niego rzeczywistość z antyutopii przeobrazi się w dystopię. Pisarki i pisarze, tworząc utopijne, dystopijne i antyutopijne światy, bywają wizjonerami. W książkach dzielą się z nami swoimi wizjami, ale też wysuwają śmiałe idee dotyczące przyszłości. Punktują rzeczywistość, przeczuwają niepokoje, stawiają diagnozy. Zapraszamy do udziału w tej ważnej i niebezpiecznej przygodzie z literaturą!

W dniach 1–10 grudnia 2023 r. w Łodzi, a także online, zorganizujemy dla Państwa blisko 30 wydarzeń, w których literatura będzie punktem wyjścia do refleksji o schyłkach i próbach ich przezwyciężenia. Do zobaczenia na Pulsie Literatury!

Autorką tegorocznej identyfikacji wizualnej festiwalu jest Ola Jasionowska

Organizatorzy: Dom Literatury w Łodzi, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział w Łodzi

Partnerzy: Urząd Miasta Łodzi, Monopolis