23 stycznia–18 marca 2018

Kuratorka wystawy: Zuzanna Mikołajek 

Grafiki i rysunki europejskie powstałe od 2 połowy XVIII w. do lat 30. XX w. ilustrujące najbardziej znane bajki pokazane zostaną na pierwszej w 2018 r. wystawie przygotowanej przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu. Zwiedzający będą mogli zobaczyć również zabytkowe zabawki, serwetki z motywami baśniowymi, dowiedzieć się, do czego służyły latarnie magiczne, a nawet zagrać w jedną z dawnych gier planszowych. Ekspozycja skierowana jest zarówno do dzieci, jak i dorosłych.

Wystawa została podzielona wizualnie oraz tematycznie na dwie części. W pierwszej pokazane zostaną prace odnoszące się do bajek, legend, baśni i klechd, w drugiej grafiki i rysunki związane z tematyką dawnych zabaw dziecięcych oraz gry planszowe.

W „sali baśni i bajek” zaprezentowanych zostanie ponad trzydzieści grafik i rysunków – ilustracji znanych bajek i baśni m.in. braci Grimm (Jaś i Małgosia, Kopciuszek, czy Śnieżka) oraz dzieł utrzymanych w konwencji baśniowo-fantastycznej, niepowiązanych z konkretnymi tekstami.

– Unikatem będzie zespół ośmiu akwarelowych projektów ilustracji do książki Juliusa Lohmeyera „Zabawne zwierzęta. Wesoła książka z obrazkami" – mówi Zuzanna Mikołajek, kuratorka wystawy. Wykonał je w 1880 r. Fedor Flinzer, jeden z najbardziej znanych niemieckich ilustratorów książek dla dzieci 2 poł. XIX w. Warto będzie również zwrócić uwagę na grafiki secesyjne autorstwa Heinricha Vogelera i Hugo Bantaua oraz drzeworyty sztorcowe z lat 70. i 80. XIX w. wykonane dla polskich i niemieckich czasopism.

Ekspozycję wzbogacą płytki miedziane z wyrytą historią bajkowych szczurków i klocki drzeworytnicze służące do odbijania niewielkich grafik ilustracyjnych.
Druga część ekspozycji, złożona z niemal pięćdziesięciu grafik i rysunków, ukazywać będzie świat dziecięcych zabaw oraz dawnych gier planszowych. Zwiedzający zobaczą przedstawienia zabaw popularnych do dziś, takich jak np. bączek, rzucanie śnieżkami, jazdę na łyżwach, ale także gier już niemal zapomnianych, jak bilbokiet, wolant, czy układanie domku z kart. Wśród pokazywanych gier planszowych znajdą się: gra historyczna „Assarmot” ułożona ok. 1829 r. przez Klementynę z Tańskich Hoffmanową, autorkę książek dla dzieci; gra geograficzno-przyrodnicza „Cuda natury i sztuki” oraz gra „Walka z olbrzymem”, w którą będą mogli zagrać zwiedzający wystawę.

Uzupełnieniem prezentacji będą latarnie magiczne wraz z przeźroczami, książeczki, broszki, haftowane serwetki z motywami bajkowymi oraz lalki i dziecięce maszyny do szycia. Pokazany zostanie również film ze zmontowanych przezroczy z XIX i XX w., które dawniej wyświetlano za pomocą latarni magicznych.

Prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu,  Muzeów Narodowych w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu i Muzeum Zabawek w Kudowie Zdroju.

Wystawie towarzyszy publikacja Zuzanny Mikołajek Entliczki, pentliczki, czarodzieje i księżniczki. Baśnie, bajki i zabawy dziecięce w dawnej grafice i rysunku.

Program wydarzeń towarzyszących wystawie:

27 stycznia
godz. 10:00 Gry planszowe na dni zimowe – zabawa plastyczna dla dzieci w wieku 5–12 lat,  prowadzenie: Barbara Przerwa (zapisy, wstęp za 3 zł)
godz. 10:00 Kuratorskie oprowadzanie po wystawie dla dorosłych, prowadzenie: Zuzanna Mikołajek (wstęp z biletem na wystawy czasowe)  
godz. 13:30 Koniki na patyku i gry w guziki – rozmaite zabawy dziecięce na dawnych obrazach i grafikach – wykład dla dorosłych i dzieci, prowadzenie: Zuzanna Mikołajek (wstęp wolny)
godz. 14:30 – 16:30 Czarodzieje i księżniczki – bal maskowy dla dzieci w wieku 5–12 lat, (zapisy, wstęp 5 zł), prowadzenie: Sławomir Ortyl

17 lutego
godz. 10:00 Odbijane kolorowe ilustracje do baśni i opowiadań dla dzieci – warsztaty plastyczne dla dzieci w wieku 6-12 lat i ich rodziców, prowadzenie: Grzegorz Wojturski (zapisy, wstęp 3 zł)
godz. 13:30 Entliczki, pentliczki, czarodzieje i księżniczki – dawni graficy i ilustratorzy na kartach znanych baśni – wykład dla dorosłych, prowadzenie: Zuzanna Mikołajek (wstęp wolny)

10 marca
godz. 10:00 Przygody jak z bajki – zabawa dla dzieci w wieku 6–12 lat, prowadzenie: Sławomir Ortyl (zapisy, wstęp za 3 zł)
godz. 13:30 Symfonia dziecięca i wesołe zwierzęta – nowe spojrzenie na dzieciństwo w sztuce XIX wieku – wykład dla dorosłych, prowadzenie: Zuzanna Mikołajek (wstęp wolny)

Oferta lekcji i warsztatów dla grup zorganizowanych

• Gry i zabawy dziecięce z dawnych czasów – lekcja muzealna dla przedszkolaków i klas I-II SP
• Bajki, baśnie i legendy w dawnej grafice i rysunku – lekcja muzealna dla przedszkolaków i klas I–II SP
• Drzeworyty, miedzioryty, akwaforty – poznajemy techniki graficzne – lekcja muzealna dla uczniów klas IV-VI SP oraz gimnazjów
• Gry planszowe jako sposób pogłębiania wiedzy o świecie – lekcja muzealna dla uczniów klas IV-VI SP oraz gimnazjów
• Własne grafiki do ulubionych baśni dziecięcych – warsztat plastyczny dla dzieci w wieku 6–12 lat
• W zaczarowanym świecie najpiękniejszych bajek – warsztat z rebusami i zagadkami dla dzieci w wieku 4–7 lat
• Zwierzęta w bajkach, czyli przygody niezwykłych bohaterów z dawnych grafik – warsztat plastyczny dla dzieci w wieku 6–12 lat