Górny Śląsk znany jest jako okręg wielkoprzemysłowy, a przede wszystkim jako zagłębie węglowe. Eksploatacja tego cennego surowca energetycznego od przeszło 200 lat spowodowała gwałtowny rozwój i urbanizację tej ziemi. Zabrze jest jednym z miast, które zawdzięczają swój awans cywilizacyjny górnictwu węglowemu. Pierwsza kopalnia powstała tu już w 1791 r., a po II wojnie światowej miasto określane było nawet mianem "stolicy polskiego górnictwa". Nie przypadkiem powstałe w 1981 r. Muzeum Górnictwa Węglowego zlokalizowane zostało właśnie w Zabrzu - początkowo jako jedyne, państwowe muzeum tej branży w Polsce, a od 1999r. jako placówka samorządowego Województwa Śląskiego.