Droga Pani Agnieszko,

umiejętność wymawiania głosek l, sz, ż, cz, dż, r, związana jest ze sprawnością ruchową języka, którą określa się mianem "pionizacji". Polega ona na zdolności uniesienia przedniej części języka (czubka) do wałka dziąsłowego. Należy dodać, że dla głosek sz, ż, cz, dż, r niezbędna jest tzw. pionizacja szerokiego języka.
Jeśi chodzi o proste ćwiczenia, które mogłaby Pani sama z Synem wykonywać, to:
- "szukanie wafelka"- przy szeroko otwartch ustach, przyklejamy dziecku maleńki kawałek andrucika lub opłatka na dziąsłach za górnymi siekaczami. Zadanie polega na tym, aby dziecko czubkiem języka odnalazło wafelek i zdjęło go. Buzia cały czas musi pozostawać dość szerko otwarta,
- oblizywanie górnej wargi- można posmarować zewnętrzną krawędź górnej wargi dżemem, miodem lub nutellą, a zadaniem dziecka jest zlizanie słodkości czubkiem języka,
- "sprawdzanie ostrości zębów"- dziecko musi otworzyć buzię, tak jakby mówiło samogłoskę a, i w tych okolicznościach dotykać czubkiem języka do górnych siekaczy.

To są te najprostsze,  pozwolą dziecku realizować głoskę l. Dla kolejnych głosek (sz, ż, cz, dż, r) trzeba wprowadzać ćwiczenia pionizacji szerokiego języka, które polegają na tym, że dziecko unosi czubek do wałka dziąsłowego, a boczne krawędzie przylegają do górnych zębów i dziąseł.Te są już trudniejsze i najlepiej byłoby, aby zaprezentował je logopeda.

Nie bardzo wiem, co Pani ma na myśli pisząc, że sama pionizacja nie wystarczy. Moje doświadczenia wskazują, że wystarczy, ale pod warunkiem, że ćwiczenia są poprawnie, systematycznie i aktywnie prowadzone. Wydaje mi się, że najrozsądniej byłoby poprosić logopedę, aby nauczył Panią, jak takie ćwiczenie robić, jaki powinien być prawidłowy układ języka. Kolejna ważna rzecz- nie wiem, jak długo Szymon pracuje nad wywołaniem tych głosek, ale ćwiczenia muszą być czas jakiś prowadzone.

Pani Agnieszko, oczywiście że w wieku 6 lat dziecko powinno realizować już wymienione przez Panią głoski, niemniej wg mnie trochę bardziej niepokojącym zjawiskiem jest pojawiająca się niepłynność mowy. W obliczu opisanych przez Panią problemów z rozwojem umiejętności językowych, w ogóle zachęcałabym do spotkania z doświadczonym logopedą i przeprowadzenia diagnozy rozwoju poznawczego. Trudno zgodzić się ze stwierdzeniem, że dziecko świetnie się rozwija, ale "nie chce mówić"...Budowanie systemu językowego jest priorytetem w terapii, gdyż brak języka wpływa na rozwój intelektualny, emocjonalny oraz społeczny.

Pozdrawiam,
A.Kabała