Stan zapalny najogólniej określić można jako odpowiedź układu odpornościowego na czynnik uszkadzający, który organizm stara się w ten sposób usunąć. O toczącym się stanie zapalnym świadczyć mogą objawy – ból, zaczerwienienie, obrzęk, podniesiona temperatura. Podstawę diagnozy stanowią jednak badania laboratoryjne. Sprawdź, jakie testy potwierdzają stan zapalny.

 

Stan zapalny – rodzaje i objawy towarzyszące

 

Stan zapalny może mieć charakter ostry lub przewlekły. Pierwszy z nich trwa z reguły do kilku dni. Składają się na niego następujące po sobie fazy – uszkodzenie tkanek, wzrost przepływu krwi i napływ komórek odpornościowych (wysięk), gojenie. Przewlekły stan zapalny utrzymuje się przez wiele tygodni. W czasie jego trwania jednocześnie zachodzą ww. fazy. Mechanizm powstawania reakcji zapalnej jest bardzo złożony. Do jej powstania predysponują m.in.: czynniki biologiczne (wirusy, bakterie, grzyby, pasożyty), czynniki fizyczne (np. uraz mechaniczny), czynniki chemiczne (np. substancje żrące), martwica, reakcje układu odpornościowego.

 

Rozwojowi stanu zapalnego towarzyszą takie objawy, jak: wzrost temperatury ciała, obrzęk, ból, zaczerwienienie, zaburzenie funkcji tkanki zajętej chorobowo. Wysięk może mieć różny charakter, w tym m.in.: ropny (np. w ropniach, zanokcicy), krwotoczny, surowiczy, zgorzelinowy, włóknikowy. W intensywnym stanie zapalnym zaobserwować można dodatkowe objawy ogólne, jak: dreszcze, utrata apetytu, osłabienie, bóle mięśniowe, ból lub zawroty głowy.

 

Jakie badania mogą potwierdzić stan zapalny?

 

Przy podejrzeniu stanu zapalnego pacjent kierowany jest na badanie morfologiczne krwi. Jego wyniki dostarczają szeregu informacji o funkcjonowaniu organizmu. Na obecność stanu zapalnego wskazuje wzrost liczby białych krwinek. Niekiedy dochodzi również do wzrostu liczby płytek krwi. Niemniej najbardziej wiarygodnym markerem stanu zapalnego jest poziom odczynu Biernackiego (OB) i białka C-reaktywnego (CRP).

 

Badanie OB polega na ocenie szybkości opadania krwinek czerwonych we krwi. O toczącym się stanie zapalnym świadczą wartości powyżej przyjętej normy. Na skutek reakcji zapalnej we krwi pojawia się białko, które powoduje zbijanie się krwinek czerwonych. W konsekwencji rośnie ich ciężar i z większą szybkością opadają na dno probówki.

 

Dokładniejszym badaniem stanu zapalnego jest test CRP. Białko C-reaktywne to białko ostrej fazy. Wytwarzane jest ono pod wpływem cytokin zapalnych w wątrobie, w mniejszych ilościach w ścianach naczyń tętniczych i w komórkach tłuszczowych. Im więcej tego białka się wydziela, tym większa jest produkcja komórek układu odpornościowego i tym samym poważniejszy stan zapalny.

Inne markery stanu zapalnego to interleukiny 1 i 6 (Il–1, Il–6). To białka z grupy cytokin odpowiedzialne za komunikację między komórkami układu odpornościowego, inicjowanie i rozwój odpowiedzi zapalnej. TNF-alfa to kolejny rodzaj cytokin, które odpowiadają za regulowanie przebiegu reakcji zapalnych. Związek ten m.in. indukuje syntezę interferonu gamma, Il–1, Il–6, stymuluje uwalnianie neutrofilów ze szpiku i działa przeciwnowotworowo.

 

Materiał sponsorowany