Narodziny dziecka to czas piękny, ale i bardzo wymagający, szczególnie gdy jest to pierwszy potomek. Od momentu narodzin bardzo dużo czynności robimy po raz pierwszy i zmagamy się z wieloma wyzwaniami i to nie tylko w ciągu pierwszych dni, a nawet w ciągu kilkunastu lat dorastania dziecka.

 

Nie da się ukryć, że tak nowa sytuacja zawsze jest dla rodziców dużym stresem i nie jest to zależne od nastawienia rodzica, bowiem nawet ekstremalna radość i ekscytacja są dla organizmu stresorami. Jako że ów stres może ciągnąć się latami, to warto, a niekiedy nawet trzeba wspomagać swoje zdrowie, by niwelować jego skutki.

 

Adaptogeny jako uniwersalne remedium na stres

 

Głównym kryterium w definicji adaptogenu jest to, że musi wspomagać organizm w adaptacji do nowych i niesprzyjających warunków. Dotyczy to zarówno stresu psychologicznego i emocjonalnego, jak i tych bardziej fizycznych jego odmian, jak ekspozycja na skrajne temperatury, niedotlenienie, ekspozycja na toksyny itp. Dzisiaj interesuje nas najbardziej wpływ na psychikę. Otóż adaptogeny zmniejszają stres zarówno w subiektywnych odczuciach badanych osób (na podstawie specjalistycznych kwestionariuszy), jak i w parametrach biochemicznych – głównie w poziomie kortyzolu, potocznie nazywanego hormonem stresu.

 

Adaptogeny to głównie naturalne surowce zielarskie, które zazwyczaj mają sięgającą nawet kilku tysięcy lat tradycję w medycynie folkloru, a obecnie również poparcie działania w licznych publikacjach naukowych opisujących rezultaty badań z ich udziałem. 

 

Większość adaptogenów jest bezpieczna dla ludzi względnie zdrowych, które chcą wdrożyć profilaktykę zdrowotną i wspomóc się w walce ze stresem. Nieco kontrowersyjny jest jedynie temat ich stosowania podczas karmienia piersią. Tak jak w przypadku wielu innych rzeczy, ze względów etycznych i daleko posuniętej ostrożności nie przeprowadza się badań z ich użyciem u kobiet karmiących. Tak więc sprawa ma się tak, że w większości przypadków nic nie wskazuje na zagrożenia związane z ich stosowaniem, lecz nie ma też potwierdzenia pełni bezpieczeństwa. Z tego względu zaleca się ich dobór i stosowanie pod kontrolą lekarza. Adaptogeny mają za to rewelacyjne działanie dla matek, które już nie karmią piersią (lub wcale tego nie robiły) oraz dla ojców. 

 

Jakie są adaptogeny i jak je wybierać?

 

Wybór adaptogenów jest spory. Działanie redukujące skutki stresu jest wspólnym mianownikiem dla wszystkich adaptogenów, jednak każdy z nich ma też indywidualny pakiet właściwości. Warto przeanalizować charakterystykę działania chociaż kilku najpopularniejszych adaptogenów, by wybrać ten, który pokryje nasze potrzeby w największym możliwym stopniu. Możliwe jest też łączenie ze sobą kilku różnych adaptogenów, by osiągnąć większe spektrum korzyści.

 

Niekwestionowanym liderem wśród adaptogenów jest Ashwagandha (Witania ospała), wywodząca się z tradycji Ajurwedy. Ilość publikacji naukowych na jej temat obecnie przekracza 1000, a zainteresowanie nią wśród naukowców zaczęło drastycznie rosnąć po 2000 roku. Ashwagandha jest adaptogenem głównie wyciszającym, uspokajającym, niektórzy stosują ją również dla poprawy jakości snu. Pierwsze efekty pojawiają się zazwyczaj po kilku dniach, jednak dla pełni działania przeciwstresowego należy ją stosować dłużej – efekty w postaci obniżania kortyzolu i subiektywnego odczucia stresu nasilają się na przestrzeni przynajmniej pierwszych 2 miesięcy stosowania. Dodatkowymi właściwościami Ashwagandhy są zdolność do modulacji układu odpornościowego, stymulowanie pracy tarczycy. 

 

Również bardzo popularnym adaptogenem o nieco odmiennym profilu działania jest Rhodiola Rosea (Różeniec górski). Ona również redukuje stres, jednak na codzienny nastrój działa bardziej aktywizująco – hamuje zmęczenie i zwiększa poczucie witalności. Rhodiola działa szybko, może być lekko odczuwalna nawet przy pojedynczej porcji, jednak pełnię działań osiąga się po kilku miesiącach, ponieważ wtedy pojawiają się efekty modulacji ekspresji genów, a Rhodiola wpływa na aktywność ponad 1000 różnych genów. Ta roślina jest preferowanym wyborem dla osób zmagających się z przewlekłym zmęczeniem, astenią i brakiem motywacji. Podobne aktywizujące działanie i wpływ na fizyczne wzmocnienie charakterystyczne jest także dla Żeń-szenia.

 

Ciekawą pozycją jest Lion’s Mane (Soplówka jeżowata), która dla odmiany nie jest rośliną, a grzybem. Jest to jeden z leczniczych grzybów z tradycyjnej medycyny, który efektywnie stymuluje układ odpornościowy dzięki zawartym w nim polisacharydom. Takie działanie jest wspólne dla wszystkich grzybów leczniczych, m.in. Cordycepsu, Reishi, Chagi, Turkey Tail. Soplówka wyróżnia się jednak wpływem na układ nerwowy, gdyż wpływ na stymulację czynników neurotroficznych (NGF) i wspomaga regenerację neuronów. Dzięki temu ma bardzo dobry wpływ na zdolności poznawcze i pamięć. Ciekawostką jest, że proszkowe ekstrakty tego grzyba są często stosowane jako dodatek do kawy, który wbrew pozorom nie wpływa wyraźnie na smak napoju, a potrafi bardzo przyjemnie poprawić jego działanie.

 

Warto wspomnieć też o Bacopa Monnieri i Gotu Kola, które trzeba przyjmować dość długo, jednak efektem jest odczuwalna poprawa pamięci oraz uspokojenie i wyciszenie lęków. Obie rośliny są w działaniu bardzo podobne, jednak Gotu Kola ma dodatkowy atut w postaci nasilania syntezy kolagenu. W ten sposób może poprawiać jakość skóry i jej wytworów oraz wspomagać gojenie ran. Ekstrakty Gotu Kola bywają stosowane także jako kosmetyczny składnik różnych kremów.

 

Podsumowanie

 

Gdy znajdujesz się w okresie mocno nasilonego stresu (nie tylko związanego z wychowywaniem dziecka), warto zadbać, by jego długotrwałe skutki nie podkopały Twojego zdrowia. Stosowanie adaptogenów w postaci suplementów diety jest łatwym i skutecznym sposobem na redukcję stresu, poprawę nastroju i ogólne wsparcie zdrowia. Warto rozważyć dołączenie ich do bardziej tradycyjnych metod redukcji stresu jak medytacja, joga, spacery i po prostu odpoczynek.

 

---

 

Źródło: artykuły zamieszczone na https://grananerwach.pl/