Chcesz wzmocnić rozwój swojego dziecka lub dostrzegasz pewne deficyty w jego rozwoju i pragniesz je zredukować? Zobacz jak to zrobić z zabawkami sensorycznymi adekwatnymi do wieku.
Sensoryka to według definicji ściśle ze sobą powiązane działania podstawowych zmysłów człowieka. Prawidłowe oddziaływanie na siebie jest nie tylko złożone, ale też niezmiernie potrzebne, aby móc prawidłowo interpretować rzeczywistość i na nią reagować. Proces ten nazywa się integracją sensoryczną. Jest to aspekt szczególnie ważny w prawidłowym rozwoju dzieci. Dlaczego tak jest? Jak można wspierać rozwój sensoryczny u najmłodszych pociech?
Dużo słyszy się o integracji sensorycznej i zaburzeniach z nią związanych. Wciąż jednak nie wszyscy rodzice wiedzą, o czym tak właściwie jest mowa i jakie mogą być konsekwencje wspomnianych problemów.
Określenie "sensoryczny" jest ściśle powiązane z postrzeganiem świata za pomocą zmysłów. Przy czym mamy tutaj na myśli działanie głównych zmysłów dotyku, wzroku, słuchu, węchu, smaku, ruchu.
Współpraca i właściwe odczuwanie wymienionych zmysłów umożliwia prawidłowe funkcjonowanie. To, że dziecko jest nadwrażliwe na dotyk czy też wykazuje niechęć do głośnych dźwięków, to nie jest jego fanaberia. Jako rodzic nie ignoruj tych sygnałów i nie czekaj aż dziecko z tego "wyrośnie". Zamiast przybierać bierną postawę, dowiedz się, jak można wspierać integrację sensoryczną u swojej pociechy. W końcu to dzięki niej jesteśmy w stanie wykonywać precyzyjne ruchy rąk i nóg czy też automatycznie dostosowywać pozycję ciała, tak aby zapewnić mu stabilizację. Są to czynności, o których się nie myśli, jednak wszelkie problemy z nimi związane, byłyby boleśnie odczuwalne.
Etapem największego rozwoju sensorycznego u dziecka są pierwszy trzy lata jego życia. W tym czasie maluch jest szczególnie wrażliwy na wszystkie bodźce otrzymywane z otoczenia. Najlepszym przykładem jest reakcja noworodka na dotyk rodzica, który od początku odbierany jest jako przyjemny, przynoszący emocjonalny spokój. Jest to pierwszy przejaw reakcji na bodziec z zewnątrz. Zadziwiające, prawda?
Na późniejszym etapie rozwoju dziecka, gdy uczy się ono chodzić i mówić, następuje rozwój umiejętności manipulacyjnych. Mózg staje się bardziej wrażliwy na nowe bodźce i zdolny do reagowania na nie. Ważne jest, aby odpowiednio wykorzystać ten czas. W przeciwnym razie wystąpić mogą zaburzenia integracji sensorycznej. Podzielić je można na trzy rodzaje:
· nadmierna reaktywność na bodźce sensoryczne,
· niedostateczna reaktywność na bodźce sensoryczne,
· obniżone umiejętności ruchowe.
Aby poradzić sobie z wymienionymi problemami, potrzeba jest terapia.
Terapia integracji sensorycznej to program ćwiczeń, zabaw i aktywności, których głównym celem jest skutek w postaci konkretnych reakcji sensorycznych, dzięki czemu następuje poprawa reakcji w kontekście wrażeń zmysłowych. Terapia integracji sensorycznej jest prowadzona zwykle przez terapeutę integracji sensorycznej w dedykowanej do tego celu pracowni i z użyciem pomocy do integracji sensorycznej, w tym takich jak zabawki sensoryczne. Celem terapii integracji sensorycznej jest kontrolowana stymulacja wszystkich systemów zmysłowych, która wpływa na poprawę funkcjonowania w sferze emocjonalnej i motorycznej. Oczywiście warto dołożyć wszelkich starań, aby uniknąć tej konieczności. Tym bardziej że wystarczy wprowadzić do codziennej zabawy kilka prostych elementów, by wspomóc rozwój dziecka. Te elementy to zabawki sensoryczne.
Chociaż zabawki te nie wyróżniają się z pozoru niczym szczególnym, to mają ogromny wpływ na rozwój i usprawnienie procesów integracji sensorycznej. Ważne jest, aby dobrać je odpowiednio do wieku dziecka. Wynika to między innymi ze względów bezpieczeństwa. Warto przy tym poświęcić chwilę na obserwację malucha i tego jak pracują zmysły malucha. Odpowiedzieć sobie na pytania: jakie przedmioty budzą jego ciekawość, zajmują dziecko na dłużej niż chwilę i po które sięga najczęściej? Przy czym niekoniecznie muszą to być stricte zabawki. Może chodzić o pilot do telewizora czy też opakowanie mokrych chusteczek. Już te proste przedmioty swoimi fakturami i dźwiękami wpływają pozytywnie na stymulowanie zmysłów. Oferta zabawek sensorycznych jest bardzo bogata.
Największą grupę stanowią zabawki sensoryczne stymulujące zmysł dotyku, takie jak kostka sensoryczna. Równie ważne są przedmioty wpływające na słuch dziecka. Z kolei pomoce sensoryczne takie jak książeczki w kontrastowych barwach pozytywnie oddziałują na wzrok. Zabawki sensoryczne sprawdzą się nie tylko u najmłodszych pociech, ale również u starszych dzieci. Odpowiednio dobrane i wykorzystywane zaciekawią także starsze dzieci, co stanowi doskonały sposób w sytuacji problemów z koncentracją, wyciszenie się i skupieniem na jednej czynności.
Nie wiesz jak dobrać zabawki, by wesprzeć rozwój sensoryczny dziecka? Chętnie pomożemy. Poniżej znajdziecie naszej przewodnik po zabawkach sensorycznych.
Integracja sensoryczna kształtuje się już od pierwszych dni życia i trwa do około 7. roku życia.
Pierwszy etap to moment, w którym dziecko skupia się na poznawaniu świata poprzez dotyk. Świetnie sprawdzą się tu zabawki, które umożliwiają poznawaniu różnych tekstur.
Etap drugi to rozwój sprawności ruchowej ciała. Tu z kolei pomocne mogą być zabawki stymulujące zmysł słuchu i wzroku. Kolejny moment integracji sensorycznej to praca nad kontrolą ruchów ręki i doskonalenia koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Etap ostatni, czyli czwarty, to skupienie się na nabywaniu bardziej skomplikowanych nowych umiejętności, w tym na nauce czytania, liczenia i pisania. Etap ostatni zatem w silny sposób odnosi się do rozwoju intelektualnego.
Świetną zabawką wspierającą rozwój integracji sensorycznej jest kostka edukacyjna typu sorter. Niezwykle estetycznie wykonana, wzbudza zainteresowanie dziecka już od pierwszego momentu. W skład zestawu wchodzą często elementy takie jak sorter, przebijanka, elementy o różnych fakturach, pętla (wspierająca koordynację oko ręka), zgadywanki obracane i wiele innych. Dziecko uczy nie tylko rozróżniania kształtów, ale też wspiera spostrzegawczość i koordynację ruchową. Idealnie wspiera trening motoryki małej i nabywanie nowych umiejętności.
Zdjęcie: Kostka edukacyjna Janod
Świetnym pomysłem są także piłki sensoryczne. Uczą malucha świadomego chwytania, starsze zaś pociechy mogą wykorzystywać je do uspokajania się przed snem. Piłki sensoryczne to również gwarantują świetną zabawę i dają możliwość rozpoczęcia wieloletniej pasji dziecka - do piłki nożnej, koszykówki, czy siatkówki. W tym celu wykorzystana może być też kostka sensoryczna. Ze względu na jej wielkość i lekkość może towarzyszyć dziecku na spacerze i umilić czas spędzany w wózku.
Zdjęcie: Piłki sensoryczne Rubbabu
Ciekawą alternatywą są także zabawki interaktywne. Stymulują one praktycznie wszystkie zmysły, między innymi wzrok, słuch, ale też dotyk. Zabawki te dzięki funkcji edukacyjnej, podczas zabawy dziecko może poznać nowe dźwięki, a także trenować umiejętność kojarzenia. Nauka poprzez zabawę daje u najmłodszych najlepsze rezultaty. Dobrze dobrane zabawki interaktywne powinna spełniać cztery zadania: aktywizujące, poznawcze, inspirujące i usprawniające.
Zdjęcie: Mata edukacyjna Tiny Love
Zdjęcie: Sowa kiwajka B.toys
Zdjęcie: Pszczółka sensoryczna B.toys
Zdjęcie: Książeczka sensoryczna Jellycat
Zdjęcie: Mini przyssawki silikonowe Fat Brain Toys
Zdjęcie: Sorter kształtów InnyBin Fat Brain Toys
Zdjęcie: Masa plastyczna Maped
Zdjęcie: Układanka sensoryczna Rubbabu
Zdjęcie: Puzzle sensoryczne Janod
Zdjęcie: Królik zabawka sensoryczna Tiny Love
Integracja sensoryczna to temat, który powinien zgłębić każdy rodzic. Sam termin może kojarzyć się z czymś trudnym i skomplikowanym. Jednak w rzeczywistości wystarczy poświęcić chwilę na obserwację swojego dziecka, a następnie podsunąć mu odpowiednie sensoryczne zabawki, by wspierać jego rozwój i zapewnić wspaniałą zabawę. Grające i świecące drobiazgi, warto wymienić na zabawki sensoryczne - produkty wsparcia terapii integracji sensorycznej, czy to prowadzonej w warunkach domowych czy przez specjalistów. Tym bardziej że zaburzenia z nią związane nie mijają z wiekiem.
Artykuł opracowany we współpracy ze sklepem z zabawkami i wyprawką 4kidspoint.pl® Salon dziecięcy.
Materiał sponsorowany