Każdy rodzic, bez względu na wiek, płeć, pochodzenie, przekonania polityczne czy religijne, pragnie dla swojego dziecka tego samego: chce, by jego dziecko było kochane, spełniało swoje marzenia, odnosiło sukcesy. Żeby było szczęśliwe.

Jak można wpłynąć na szczęście dziecka?

Częściowo zależy to (podobnie jak w przypadku temperamentu) od genów: niektórym łatwiej jest czuć radość z powodu najdrobniejszych rzeczy, innym trudniej. Również ogromne znaczenie ma tu środowisko, w jakim wychowuje się dziecko. A badania dowodzą, że szczęśliwe, optymistycznie nastawione do życia dzieci na ogół pochodzą ze szczęśliwych rodzin. Jak więc stworzyć takie warunki do rozwoju?

Pierwsza zasada jest trochę przewrotna: nie uszczęśliwiaj dziecka na siłę. Okazuje się, że zapewnianie dziecku radości na krótką chwilę sprawia, że ma ono trudności z byciem szczęśliwym na dłuższą metę. Jeśli spełniamy każdą jego zachciankę, staje się to dla niego normą. A przecież świat nie zawsze jest usłany różami - dziecko może później boleśnie zderzyć się z rzeczywistością.

Trzeba zaakceptować, że nie jest się w pełni odpowiedzialnym za szczęście swojego dziecka. Rodzice, którzy czują się odpowiedzialni za emocje swoich pociech, nie dają im szans na wyrażenie złości, smutku lub frustracji. Natychmiast dają im to, czego żądają, skupiając się tylko na wywołaniu uśmiechu i usunięciu niepokoju. Niestety dzieci, które nie nauczą się wyrażać negatywnych emocji, jako dorośli mogą mieć trudność z radzeniem sobie z nimi.

Zrozum emocje dziecka

Nie staraj się „poprawiać” emocji dziecka. Pomóż mu rozpoznać uczucia i je nazwać. Naucz je zrozumieć i wskazać, czym są wywołane. Przekaż, że odczuwanie takich emocji jest w porządku, choć nie wszystkie zachowania nimi wywołane są zgodne z normami postępowania. Zrób krok do tyłu i pozwól dziecku na naukę radzenia sobie ze swoimi emocjami – samemu.

Warto też przekazać podstawowe zasady samodyscypliny. Naucz dziecko, jak nie skupiać się na pokusie. Czasem wystarczy ją usunąć sprzed naszych oczu (jak np. w przypadku chowania słodyczy lub zabawek w czasie, kiedy dziecko powinno się zająć czymś innym). Samodyscyplina jest ważna dla nauki i przyswajania nowych informacji. Dzięki niej dzieci lepiej radzą sobie ze stresem, obowiązkami, łatwiej im nawiązać przyjaźnie i włączyć się do życia społecznego.

Szczęści jest często utożsamiane z optymizmem, dlatego ważne jest, by kształtować u dziecka sposób patrzenia na świat. Optymiści częściej odnoszą sukcesy w szkole, w pracy, w sporcie, są zdrowsi i żyją dłużej. Są bardziej zadowoleni ze swoich związków, lepiej radzą sobie z depresją i niepokojem.

Co jeszcze jest ważne dla osiągnięcia szczęścia?

Oczywiście, relacje z innymi. Niby wszyscy to wiedzą, ale ilu z nas tak naprawę uczy dziecko, jak nawiązywać kontakty z ludźmi?

Zachęć do pomagania nawet w błahych sprawach. Pomóż maluchowi rozwijać empatię. Umiejętność skupienia się na innych, zamiast na sobie, jest wspaniałym atutem sprawiającym, że ludzie przychylniej na nas patrzą. Jest też dobrą podstawą do budowania przyjaźni i głębszych relacji z ludźmi. Popieraj nawiązywanie różnych kontaktów!

Najważniejsze, żeby dziecko czuło, że jest kochane, rozumiane i uznane jako członek społeczności. Możemy to wzmocnić naszą bezwarunkową miłością. W końcu świadomość, że ktoś nas kocha bez względu na wszystko, jest pierwszą z rzeczy, która chroni przed poczuciem samotności i smutkiem. Obawa przed wykluczeniem jest u dzieci bardzo duża. Dlatego też dobrze jest dać dziecku jakieś obowiązki w domu – nawet zbieranie talerzy po posiłku – żeby czuło się potrzebne i ważne dla rodziny. Poczucie, że dziecko ma jakiś wkład w życie domowe podwyższy jego poczucie wartości i pewność siebie. W rodzinie bardzo ważny jest też wspólny obiad. Okazuje się, że spędzanie czasu razem podczas posiłku ma ogromne znaczenie w utrzymywaniu rodzinnego szczęścia.

Chwalenie dzieci

Szczęśliwy człowiek to taki, który jest świadomy swojej wartości i doceniany przez otoczenie. A jak łatwiej poprawić czyjąś pewność siebie, jeśli nie przez pochwały? Okazuje się jednak, że nie każda pochwała przyniesie dziecku korzyść. Ważne jest chwalenie za wysiłek, a nie samą zdolność - dzięki temu dziecko nauczy się, że cele osiągnie ciężką pracą, a nie licząc na naturalne talenty. Takie podejście wspomaga rozwijanie kreatywności i wytrwałości, jak również sprawia, że dzieci podejmują nowe wyzwania bez obaw, że nie osiągną oczekiwanych wyników.

Dla dzieci ogromne znaczenie ma wystarczająca ilość czasu na zabawę. Wiele się dziś czyta na temat sposobów na osiągnięcie sukcesów, rozwijania talentów. Czasem jednak rodzice przesadzają z ilością zajęć dodatkowych, nie dając dziecku czasu na swobodne bawienie się w zaciszu domowym lub na placu zabaw. A przecież zabawa jest również okazją do kształtowania umysłu, nawyków i przygotowaniem do życia w społeczeństwie.

Pomyśl o sobie

Ostania ważna sprawa: jeśli chcesz, by twoje dziecko było szczęśliwe, musisz… Zadbać o swoje szczęście! Przecież dziecko wszystkiego uczy się od swoich opiekunów. Jeśli więc rodzice mają dobre relacje, dziecko będzie uczyło się od nich, jak żyć szczęśliwie z drugim człowiekiem. Jeśli których z rodziców cierpi na depresję, a w domu zdarzają się wybuchy negatywnych emocji i niepoprawne zachowania, dzieci są skłonne do przejęcia problemów dorosłych.

Dlatego pozwól sobie na chwilę radości! Wyjdź z przyjaciółmi, znajdź czas na własne hobby, zadbaj o siebie. Biorąc ciebie za przykład, dziecko nauczy się, że warto dbać o siebie i swoje szczęście.