Stała ekspozycja mieści się w domu rodzinnym Jana Matejki (1838-1893) najwybitniejszego polskiego malarza nurtu historyzmu, kolekcjonera, miłośnika zabytków w szczególności Krakowa.
Stara, krakowska kamienica (przebudowywana w XVIII i XIX w.) jest miejscem, w którym urodził się, mieszkał z rodziną, tworzył i zmarł Jan Matejko.
Po śmierci artysty zawiązało się Towarzystwo jego imienia, które postawiło sobie za cel uczczenie osoby wybitnego malarza tworząc muzeum biograficzne jemu poświecone. Dużym nakładem sił, w wykupionym od rodziny domu zgromadzono drogą systematycznych zakupów i darów różnorodne eksponaty związane z postacią Jana Matejki i jego rodziny, prezentując je po raz pierwszy publiczności już w 1898 roku.
W 1904 r. Towarzystwo im. Jana Matejki przekazało utworzone przez siebie muzeum biograficzne pod zarząd Muzeum Narodowego w Krakowie. Dziś zbiory Domu Jana Matejki liczą około 6000 eksponatów.
Znajdują się w nich przedmioty codziennego użytku i pamiątki po artyście i jego najbliższych: żonie Teodorze z Giebułtowskich Matejkowej (1846-1896), dzieciach: Tadeuszu (1865-1911), Helenie Unierzyskiej (1867-1932), Beacie Kirchmayerowej (1869-1926), Jerzym (1873-1827) i Reginie (1878-1878).
Zbiory obejmują listy, oficjalne dokumenty, pamiątki jubileuszowe, wyrazy uznania, a przede wszystkim prace olejne i rysunkowe, obiekty z kolekcji Matejki, którą gromadził przez całe życie, dzieła innych twórców, fotografie rodzinne oraz wykonane w XIX wieku fotografie obrazów mistrza oraz należący do niego zbiór książek i nut.
Dom Jana Matejki popularyzuje nieznane aspekty życia i twórczości artysty, jak również jego bogate zbiory rzemiosła, tkanin i militariów. Służą temu: stała ekspozycja, liczne wystawy czasowe w samym oddziale jak również na terenie całej Polski dzięki współpracy z licznymi ośrodkami muzealnymi z kraju i zagranicy.
Na terenie oddziału prowadzona jest także działalność edukacyjno-oświatowa: lekcje muzealne, warsztaty plastyczne dla dzieci oraz cykl wykładów „Czwartki u Matejków”.
Stała ekspozycja jest częścią Działu IX – Zbiory Jana Matejki.
Dom Jana Matejki zaprasza dzieci i młodzież do udziału w warsztatach plastycznych i lekcjach muzealnych.
Proponowane zajęcia nawiązują do szkolnych programów dydaktycznych a sposób ich prowadzenia i tematykę dostosowano do wieku i potrzeb uczestników (przedszkolaki, uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów i liceów).
Ceny biletów:
Dzieci i młodzież do 16 lat - 1 zł
Dzieci do 7 lat -wstęp bezpłatny
9 zł - normalny
5 zł - ulgowy
18 zł - rodzinny (max 5 os., 2 osoby dorosłe + 3 dzieci)
7 zł - grupowy normalny
4 zł - grupowy ulgowy