Wystawa „Świat Ajnów” to wyjątkowa ekspozycja, na którą składają się materialne świadectwa kultury autochtonicznej ludności Japonii.

Na ekspozycji można zobaczyć przedmioty związane zarówno z codziennością Ajnów (narzędzia i pozyskiwanie surowców, stroje, przygotowywanie i podawanie posiłków), jak i światem wierzeń i obrzędów. Osobną kategorią są współczesne wyroby „Ainu Design”, funkcjonujące jako sztuka pamiątkarska, a także eksponaty ilustrujące wierzenia i ajnuskie obrzędy. Zgromadzone obiekty stanowią ilustrację procesu zmian zachodzących w ciągu ostatnich 150 lat. To muzealny zapis zaniku jednej z najciekawszych autochtonicznych kultur tej części świata, którą od zapomnienia „ocalił” etnograf  – Bronisław Piłsudski.

 

Trudno przecenić wartość dorobku naukowego Bronisława Piłsudskiego, starszego brata Józefa, zesłanego na Sachalin po wykryciu spisku na życie cara i zdekonspirowaniu niedoszłych zamachowców. Był wybitnym badaczem kultur ludów Dalekiego Wschodu, ale też – po powrocie na krótko do Polski – tatrzańskich górali. To w jego dziele życia, jakim były badania prowadzone wśród Ajnów, upatruje się źródeł renesansu ich kultury.

 

Shigeru Kayano, nieżyjący już społecznik i polityk, był w Japonii pierwszym i jak dotąd jedynym zdeklarowanym parlamentarzystą ajnuskim. Dzięki jego zaangażowaniu parlament japoński uchwalił w 1997 roku ustawę chroniącą i nobilitującą kulturę Ajnów. Słynął z tego, że w trakcie sesji parlamentu mówił po ajnusku, czym wprawiał w konsternację swoich japońskich kolegów. Był autorem książki o kulturze materialnej Ajnów połowy XX wieku, a także wielkim admiratorem postaci i dorobku naukowego Bronisława Piłsudskiego.

 

Wystawa została wypożyczona z Muzeum Miejskiego w Żorach. Prezentowana kolekcja powstawała od 2015 roku. Głównymi miejscami zakupu eksponatów były warsztaty rzemieślnicze w Biratori oraz antykwariaty w Sapporo, Tokio i Brukseli.

 

• Kuratorzy: dr Lucjan Buchalik, Tomasz Madej
• Koordynatorka: Aleksandra Fudalej
• Scenografia: Masakazu Miyanaga
• Projekty graficzne: Masakazu Miyanaga
• Wystawa przygotowana przez Muzeum Miejskie w Żorach