Piątek 24 stycznia otworzy pierwszy trzydniowy cykl pokazów dla osób niewidomych i niedowidzących w łódzkim kinie Se-ma-for, działającym przy Se-ma-for Muzeum Animacji. Pokazy są elementem rozpoczętego w marcu 2013 projektu „Oko i ucho. Przegląd filmów animowanych i dokumentalnych z audiodeskrypcją”.

To pierwszy w Polsce tak szeroko zakrojony projekt uwzględniający audiodeskrypcję filmu animowanego – od historii animacji, poprzez artystyczne krótkie metraże aż po najnowsze produkcje dla dzieci.

Projekt realizowany jest w partnerstwie z Fundacją Audiodeskrypcja, która od roku 2006 popularyzuje tą formę odbioru sztuki przez osoby niewidome nie tylko poprzez seanse kinowe, ale również spektakle teatralne czy wystawy prac plastycznych z audiodeskrypcją.

Od marca do września 2012 trwało przygotowanie skryptów, na podstawie których wykonano nagrania w studiu dźwiękowym Se-ma-fora. W nagraniach wzięli udział łódzcy aktorzy - Patryk Steczek, Masza Steczek, Wojciech Poradowski, Michał  Staszczak, Jacek Łuczak. Niektóre z głosów znane są z najnowszego serialu Se-ma-fora dla najmłodszych „Parauszek i Przyjaciele”.

Procesowi audiodeskrypcji poddano 15 filmów wyprodukowanych w Se-ma-forze oraz 13 odcinków, czyli całą pierwszą serię „Parauszka i Przyjaciół”. Podczas weekendowego cyklu pokazów animacje zostaną podzielone na tematyczne bloki. Obok klasyków animacji lalkowej dla dorosłych takich jak „Danny Boy” czy „Ichthys będzie można zobaczyć i usłyszeć m.in. animacje wykonane przez kobiety i o kobietach (w tym słynną „Maskę” Braci Quay”) oraz reportaż z elementami animacji. Pojawią się też rzadko prezentowane pierwsze na świecie animacje poklatkowe z początków XX wieku autorstwa „europejskiego Disneya” Władysława Starewicza. Z kolei niewidome dzieci po raz pierwszy będą miały szansę poznać postać sympatycznego Zajączka Parauszka.

Co ważne – w projekcjach mogą wziąć udział również pełnosprawni widzowie, ponieważ audiodeskrypcja odbywa się za pomocą słuchawek.

- Audiodeskrypcje zostały stworzone tak, by widz niewidomy mógł zapomnieć, że słucha, a obrazy automatycznie pojawiały się w jego wyobraźni. Jest to możliwe zarówno poprzez odpowiednią kompozycję treści samej audiodeskrypcji, którą tworzyliśmy z osobami na stałe współpracującymi z Fundacją Audiodeskrypcja (Marta Golik-Gryglas, Monika Marciniak, Marek Kotula), jak i poprzez nagranie i odpowiednią synchronizację z dźwiękiem w filmie – opowiada Wiceprezes Fundacji Audiodeskrypcja Barbara Szymańska. - Praca nad audiodeskrypcją była bardzo wymagająca. Chcieliśmy w niej ukazać nie tylko charakterystyczne cechy technik animacji, ale również, a może przede wszystkim ich bogactwo. To ono sprawia, że widz zostaje porwany w głąb obrazu, oczarowany onirycznymi wizjami, odczuwa ciarki na skórze i radość przeżywania filmu.

Projekt Se-ma-for Muzeum Animacji przyczynił się również do rozwoju samego procesu audiodeskrypcji. -  Praca z doskonałym fachowcem, realizatorem Piotrem Kubiakiem pozwoliła nam wdrożyć i wypracować innowacyjne rozwiązania w zakresie odczytu audiodeskrypcji. Wtopienie jej w ścieżkę dźwiękową filmu, tak by współgrała z muzyką i efektami dźwiękowymi, ale również zgłaśniała się w chwili zbliżeń i nieco wyciszała w miarę oddalania, ukazywała repetycje ujęć poprzez automatyczne powtórzenia tej samej frazy, to godziny wymagającej i satysfakcjonującej pracy w studiu nagrań Se-ma-fora – mówi Wiceprezes Szymańska, która, jako specjalista i osoba niewidoma brała udział w nagraniach. 

- Renowacja kina Se-ma-for pod koniec 2012 roku (również finansowana ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej) pozwoliła nam na zakup koniecznego do audiodeskrypcji sprzętu. Po otwarciu nowego Muzeum niemal niezwłocznie przystąpiliśmy do napisania kolejnego projektu, by z kina mogły korzystać osoby niewidome. Dziś mamy i sprzęt i repertuar – a w naszym studiu dźwiękowym trwają kolejne nagrania – podsumowuje Dyrektor Muzeum Animacji Paulina Zacharek.

Budżet projektu „Oko i ucho. Przegląd filmów animowanych i dokumentalnych z audiodeskrypcją” opiewał na kwotę 50 040 zł.  35 000 zł dofinansował Polski Instytut Sztuki Filmowej.

Udział w pokazach jest bezpłatny dla wszystkich uczestników.
Szczegółowy program pokazów można znaleźć na www.muzeum.se-ma-for.com.

PROGRAM PROJEKCJI „OKO I UCHO” - audiodeskrypcja

1. Piątek , 24 stycznia 2013 roku

Godź.  18.00 - SET  VII   Klasyka Se-ma-For’a (68 min)
a. „Fantastyczny sklep z kwiatami”, reż. Paweł Partyka, Polska, Dania, 2006; 15 min
b. „Ichthys”, reż. Marek Skrobecki, Polska, 2005; 16 min
c. „Piotruś i Wilk, Suzie Templeton, 2006, 30 min
d. "Danny Boy”, reż. Marek Skrobecki, Polska, Szwajcaria, Włochy, 2010, 10 min.

2. Sobota ,  25 stycznia 2013 roku

Godź.  11.00 - SET II  Dla Dzieci (70 min)
a. "Tajemnica kwiatu paproci", reż. Tadeusz Wilkosz, Polska, 2004; 70 min;

Godź.   15.00 - SET I  Reportaż ; ( 78 min)
a. "Treser żuków", reż. Marek Skrobecki, Linas Augutis, Donatas Ulvydas, Rasa Miskinyte, Polska, Litwa, 2008; 53 min;
b. "Z głębokości wołam", reż. Wojciech Gierłowski, Polska, 2005; 25 min;

Godź.  18.00  - SET VI Kobieta  (66  min)
1.  „Miasto płynie”, reż. Balbina Bruszewska, Polska, 2009; 17 min
2. „Dobro, piękno i prawda”, reż. Balbina Bruszewska, Polska, 2011; 6 min
3.  „Snępowina”, reż. Marta Pajek, Polska, 2011; 13 min
4.  „Caracas”, reż. Anna Błaszczyk, Polska, 2006; 10 min
5. „Maska”, reż. Bracia Quay, Polska, 2010; 23 min

3. Niedziela, 26 stycznia 2013 roku
Godź.  11.00 - SET III Parauszki  (60 min)
a.  "Zajączek Parauszek", reż. Krzysztof Brzozowski, Polska, 2013; odc. 1-6;

Godź. 13.00  - SET IV Parauszki  (60 min)
a.  "Zajączek Parauszek", reż. Krzysztof Brzozowski, Polska, 2013; odc. 7-13;

Godź.  15.00 - SET V U źródeł animacji (78 min)
c. "Zemsta kinooperatora", reż. Władysław Starewicz, Rosja, 1912; 12 min
d. "Konik polny i mrówka", reż. Władysław Starewicz, Rosja, 1912; 5 min
e. "Boże Narodzenie w lesie", reż. Władysław Starewicz, Rosja, 1913; 7
f. "Treser żuków", reż. Marek Skrobecki, Linas Augutis, Donatas Ulvydas, Rasa Miskinyte, Polska, Litwa, 2008; 53 min