W ostatnich czasach spotykamy niepokojący wzrost wszelkiego rodzaju zaburzeń odżywiania u dzieci i młodzieży. Według ostatnich statystyk co czwarte dziecko w naszym kraju cierpi na tego rodzaju zaburzenia.

Zasady zdrowego żywienia dzieci

Dietetycy z Instytutu Żywności i Żywienia opracowali wiele lat temu tzw. piramidę żywienia, zawierającą najważniejsze zasady komponowania codziennego jadłospisu. Obejmuje ona podstawowe grupy produktów spożywczych, do których należą: produkty zbożowe, warzywa i owoce, mleko i jego przetwory, mięso, drób, jajka, ryby, nasiona roślin strączkowych oraz tłuszcze. W związku z ostatnimi badaniami, które wykazały niepokojące ograniczenie ruchu wśród dzieci i młodzieży (spowodowane rozwojem techniki i komputeryzacji), piramida ta została zmodyfikowana poprzez dołożenie do jej podstawy niezwykle ważnego elementu – jest nim właśnie ruch, czyli szeroko pojęta aktywność fizyczna. Podstawę każdego posiłku powinny stanowić produkty zbożowe (przede wszystkim pełnoziarniste), dostarczające energii oraz warzywa i owoce, będące naturalnym źródłem witamin i minerałów. Nabiał, mięso oraz wędliny dostarczają białek. Tłuszcze (najlepiej roślinne), które znajdują się na samym szczycie piramidy żywieniowej, powinny być spożywane w najmniejszych ilościach.

Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym

Dzieci w wieku przedszkolnym powinny być jak najwcześniej systematycznie wdrażane do stosowania prawidłowych nawyków żywieniowych, ponieważ będzie to procentowało zdrowiem i szczupłą sylwetką w ich dalszym życiu. Należy uświadamiać im zagrożenia płynące z jedzenia zbyt dużej ilości słodyczy, słonych chipsów oraz słodkich napojów gazowanych. Przedszkolaki powinny codziennie po każdej, aktywnej zabawie na świeżym powietrzu spożywać smaczne sałatki warzywne i koktajle owocowe.

Zdrowe odżywianie dzieci w wieku przedszkolnym w połączeniu z odpowiednią do ich wieku i możliwości aktywnością fizyczną zapewni ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny. Ważne jest stosowanie się do dwóch zasad: posiłki powinny być urozmaicone i podawane regularnie, tzn. składać się ze śniadania, drugiego śniadania, obiadu, podwieczorku i kolacji. Ważne jest także podawanie wystarczającej ilości płynów (ok. 1,5 litra dziennie) w postaci wody mineralnej (nie gazowanej) oraz soków owocowych (bez konserwantów, sztucznych barwników i aromatów). Organizm małego dziecka nie potrafi magazynować dużej ilości wody, dlatego podajemy ją regularnie, porcjami, w ciągu całego dnia.

Zaburzenia odżywiania u dzieci

Każdy organizm, a szczególnie młody, potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania odpowiedniej porcji białka, tłuszczy i węglowodanów. Niedobór któregoś z tych składników może w krótkim czasie doprowadzić do niekorzystnych zmian w rozwoju organizmu. Zaburzenia odżywiania u dzieci w wieku przedszkolnym mogą mieć szczególnie przykre konsekwencje. Powodują osłabienie, trudności w nauce, brak chęci do wysiłku fizycznego, zaburzenia pracy układu nerwowego, agresję, zahamowanie wzrostu, zaburzenia hormonalne, a nawet osteoporozę. U małych dzieci najczęściej występuje zaburzenie łaknienia. Może być spowodowane przebytą chorobą, stresem, zmęczeniem itp. Jest ono przejściowe i zwykle ustępuje samoistnie.

Może też wystąpić selektywne zaburzenie odżywiania, polegające na tym, że dziecko odmawia przyjmowania niektórych pokarmów o określonym smaku, zapachu lub konsystencji. Lekarze wiążą je z zaburzeniami percepcji smakowej, dotykowej lub węchowej oraz z przebytymi nieprzyjemnymi urazami z okresu wczesnego dzieciństwa (np. zakrztuszenie się, intubacja, silny ból gardła, torsje itp.). Przy selektywnym zaburzeniu odżywiania każda próba podania nieakceptowanego przez dziecko posiłku kończy się niepowodzeniem – zaciskaniem ust, wypluwaniem, a nawet wymiotami.

Zobacz również inną publikację: „Czy wiesz, czym jest żywienie medyczne i jak pomaga w walce z chorobą?"

Leczenie zaburzeń odżywiania u dzieci

Zaburzenia odżywiania u dzieci mogą być trudne do pokonania. Wymagają wiele cierpliwości od rodziców i wsparcia ze strony lekarzy. Aby uniknąć przykrych konsekwencji zdrowotnych w postaci niedożywienia, lekarze najczęściej zalecają uzupełnianie diety maluchów odpowiednimi preparatami żywieniowymi (np. Frebini®Energy). 

Leczenie zaburzeń odżywiania u dzieci najczęściej polega na urozmaicaniu ich diety, uatrakcyjnianiu posiłków (ciekawy sposób podania, dekorowania, kolorystyka, czytanie bajek), częstym podawaniu potraw ulubionych przez dziecko oraz wprowadzaniu miłej, pogodnej atmosfery i ruchu na świeżym powietrzu. Należy zachęcać malucha do spożywania posiłków, ale nie wolno do tego zmuszać. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w artykule: „Zaburzenia odżywiania u dzieci".

Pamiętajmy, że kluczem do zdrowia fizycznego i psychicznego każdego dziecka jest okazywana miłość, cierpliwość i akceptacja.