W sobotę 28 września 2024 roku i w niedzielę, 29 września br. o godz. 12.00 i 17.00 w Filharmonii Krakowskiej odbędą się sceniczne wykonania opery dziecięcej Brundibár autorstwa Hansa Krásy do libretta Adolfa Hoffmeistera.

W przedstawieniu udział wezmą  Chór Chłopięcy i Dziewczęcy Filharmonii Krakowskiej, Ukraiński Chór Dziecięcy Filharmonii Krakowskiej oraz Zespół Instrumentalny Filharmonii Krakowskiej pod batutą Macieja Tworka. W postać Brundibára wcieli się Patryk Wyborski, całość wyreżyseruje Bartosz Buława.

Opera dziecięca Brundibár jest współczesną aktualizacją dzieła z 1938 roku. Zawarte w libretcie główne wątki Aninki i jej braciszka Pepiczka ratujących chorą mamę oraz walka z tytułowym antybohaterem – Brundibárem, to uniwersalna opowieść o walce dobra i zła.

„Inscenizacja Filharmonii Krakowskiej stara się odejść od wiernego odwzorowania historycznych przedstawień. Główną intencją dzieła jest przekazanie swobody decyzyjności jej wykonawcom, czyli młodym artystom z chórów dziecięcych (polskiego i ukraińskiego) działających w Filharmonii, wydobywając przy tym charakterystyczne brzmienia z kompozycji Krásy – muzyki, przepełnionej atmosferą zarówno niepokoju i nadziei, ale również dziecięcego dystansu i dowcipu” – mówi reżyser przedstawienia, Bartosz Buława.

Historia opery Brundibár  wiąże się z tragicznymi wydarzeniami II wojny światowej. Napisana w 1938 roku swoją premierę miała w okupowanej przez Niemców Pradze, gdzie została wykonana przez dzieci w żydowskim sierocińcu. W 1942 roku rozpoczęły się masowe transporty czeskich Żydów do obozu w Terezínie, tam Krása zaaranżował ją na instrumenty, którymi dysponował. Premiera wersji terezińskiej miała miejsce 23 września 1943 roku w sali koszar magdeburskich – wykonania opery w Filharmonii Krakowskiej odbędą się zatem niemal dokładnie 81 lat po premierze w obozie.

Naziści wykorzystali nową specjalną inscenizację Brundibára na potrzeby filmu propagandowego Der Führer schenkt den Juden eine Stadt (Hitler daje Żydom miasto), a tę samą produkcję wystawiono podczas inspekcji Terezína przez Międzynarodowy Czerwony Krzyż we wrześniu 1944 roku. Było to ostatnie z pięćdziesięciu pięciu przedstawień w getcie w Terezínie; wkrótce rozpoczęto wywóz artystów m.in. do obozu w Auschwitz.

W krakowskim przedstawieniu opery twórcy korzystają z nowego tłumaczenia Rafała Dziwisza. Scenografię do spektaklu przygotowała Anna Maria Macugowska, kostiumy Adrianna Iwanejko, a multimedia Karolina Jacewicz. Twórcom i realizatorom opery w Filharmonii Krakowskiej udało się wysnuć opowieść o konfrontacji dobra ze złem poza historycznym tłem. Przedstawiony świat jest miejscem dziecięcej fantazji, gdzie przeszkody pokonuje się w sferze wyobraźni.

Wykonawcy:

Chór Chłopięcy i Dziewczęcy Filharmonii Krakowskiej
Ukraiński Chór Dziecięcy Filharmonii Krakowskiej
Zespół Instrumentalny Filharmonii Krakowskiej
Maciej Tworek – kierownik muzyczny/dyrygent
Patryk Wyborski – Brundibár
Bartosz Buława – reżyser
Rafał Dziwisz – tłumaczenie
Anna Maria Macugowska – scenografia
Adrianna Iwanejko – kostiumy
Karolina Jacewicz – multimedia

Wykonania odbywają się za zgodą Boosey & Hawkes Music Publishers Ltd.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.