Każdy z rodziców usłyszał kiedyś słowa: „Mamo… nie chcę dzisiaj iść do szkoły…”, „Nie chcę się tego uczyć, to nudne…”, „Lekcje są głupie!”. Wielu z nas zinterpretowałoby takie stwierdzenia jako przejaw lenistwa. Ten opór przed nauką i odrabianiem lekcji ma często źródło nie w osobistych cechach dziecka, ale w formule obecnej szkoły.
NOWY WYMIAR DZIECIŃSTWA
Lekcje mogą być ciekawsze, i to wcale nie poprzez zmianę tematyki, gdyż od programu nauczania odejść nie wolno, ale od sposobu prezentacji wiedzy. Trudno oczekiwać, że „z dnia na dzień” nauczyciele zmienią swoje podejście lub formułę dotychczasowej pracy. To bardzo często doświadczeni pedagodzy, którzy posiadają sprawdzone sposoby, by nauczyć dzieci określonych umiejętności i przekazać wiedzę – problem jednak w tym, że to właśnie dzieci się zmieniły, bo zmieniło się ich otocznie, trwale kształtujące nowy wymiar dzieciństwa.
Aby zachęcić dzieci do nauki, a jednocześnie zainspirować ich nauczycieli, warto aby rodzice aktywnie zaangażowali się w poszukiwanie nowych, ciekawych rozwiązań pedagogicznych. Ich rola w procesie edukacji powinna zyskać na znaczeniu. Rodzice dzieci to w obecnym świecie wykształceni, zdolni, aktywni i ciekawi ludzie, którzy lepiej niż ktokolwiek inny znają potrzeby swoich podopiecznych – zwłaszcza, że oferta edukacyjna, rozwijająca się równolegle w stosunku do polskich szkół, jest naprawdę szeroka.
LEKCJE INNE NIŻ ZWYKLE
Wśród najciekawszych i najnowocześniejszych rozwiązań, które zainspirują całe pokolenia, znajdują się:
- Uniwersytet Dzieci – to program edukacyjny skierowany do dzieci od 6 do 14 roku życia. W jego ramach naukowcy i przedsiębiorcy w soboty organizują zajęcia dla dzieci w dużych ośrodkach akademickich. W zależności od wieku młodzi słuchacze mają okazję studiować na jednym z czterech kierunków: odkrywanie (przeznaczone dla dzieci 6-7 letnich), inspiracje (dla 8-9 latków), tematy (10-11 latków) oraz mistrz i uczeń (dla najstarszych). Zaangażowani w program naukowcy w przekazywaniu wiedzy stosują metodę Inquiry Based Science Education – obecnie najpopularniejszą w Europie – której osią jest uczenie się poprzez dociekanie, rozumowanie i doświadczanie.
- Warsztaty Przyrodnicze dla Dzieci, czyli lekcje na łonie natury. Rośnie liczba firm, które organizują zajęcia w terenie dla przedszkoli i szkół podstawowych. To najczęściej wycieczki do lasu, na łąkę lub do wiejskiej zagrody z wykfalifikowanym i doświadczonym przewodnikiem, w celu zapoznania się z fauną i florą tych terenów. A jeżeli w otoczeniu przedszkoli i szkół nie ma zbyt wielu obszarów zieleni, firmy przyjeżdżają do placówki z całym „wyposażeniem” w postaci zwierząt i okazów roślinnych, oferując rzetelną i ciekawą naukę oraz wspaniałe wspomnienia.
- Warsztaty teatralne to oferta działań edukacyjnych proponowana przez teatry dla dzieci. Laboratorium Teatralno-Pedagogiczne organizowane przez Teatr Lalek Guliwer to tylko jedna z wielu podobnych inicjatyw. W jej ramach przed premierą spektaklu realizowane są zajęcia edukacyjne dla dzieci w różnym wieku. Dowiadują się one, w jaki sposób powstaje przedstawienie teatralne, omawiają treść widowiska – jego motyw i morał. A także interaktywnie współuczestniczą w przedstawieniu.
- Szpital Pluszowego Misia to akcja edukacyjna oswajająca dzieci z sytuacją badania lekarskiego, ucząca zasad zdrowego żywienia, podejmowania regularnej aktywności fizycznej czy ucząca zwracania uwagi na ubiór w zależności od pory roku i pogody. Dziecko staje się rodzicem misia, który podejmuje współpracę z lekarzem, mającą na celu wspólne dobro pluszaka.
- Zajęcia i szkoły twórczego myślenia i działania. Ta oferta edukacyjna jest niezwykle szeroka i podejmowana przez wiele firm i poradni psychologiczno-pedagogicznych w całym kraju. Na zajęciach artystycznych, muzycznych, plastycznych, językowych czy ruchowych dzieci uczą się elastyczności, myślenia krytycznego, rozwijają swoją pomysłowość, zdobywają inspiracje.
- Spotkania z książką – często organizowane w bibliotekach osiedlowych, szkolnych, wydawnictwach, na targach książki, często połączone z odwiedzinami znanych polskich bajkopisarzy, to możliwość zarażenia małych podopiecznych nawykiem czytania.
Te i inne oferty rodzice mogą odnaleźć również na portalach internetowych swoich miejscowości. Ważne, by stale wzbogacać dziecięce doświadczenia. Często nie zdajemy sobie sprawy, że jedna sytuacja – ciekawe, niestandardowe zajęcia, osobowość osoby prowadzącej – mogą tak trwale zapisać się w dziecięcym umyśle, że ukierunkują jego przyszłość na wiele lat.
STARZY I MŁODZI
Obserwując dzisiejszą młodzież i młodych dorosłych, dostrzega się u nich znakomicie rozwiniętą umiejętność nazywaną multitasking – wykonywanie wielu czynności równolegle. Są to jednak zadania krótkie, szybkie, ze względnie prostym schematem rozwiązania – stosunkowo trudne do rozwiązania, w szczególności z uwagi na ilość, dla osoby „starszej”. Obecny świat nie przygotowuje młodych ludzi do rozwiązywania złożonych problemów, wymagających szerokiego spojrzenia, wytrwałości w działaniu i oczekiwaniu na rezultaty. Młodzież uczy się dzielić jeden problem na wiele pomniejszych składowych. I o ile niejednokrotnie to rozwiązanie może się znakomicie sprawdzić, o tyle nie da się go stosować uniwersalnie. Najbardziej widocznym obszarem, w którym to rozwarstwienie jest szczególnie widoczne jest… codzienne życie i zawierane relacje społeczne. Ich nie da się „uprościć”, podzielić na elementy. Wiele problemów życiowych to nie krótkie i szybkie zadania – część z nich wymaga kompleksowego podejścia, uważnej obserwacji, cierpliwości w działaniu, elastyczności myślenia.
Opisane zajęcia uczą myślenia przyczynowo-skutkowego, krytycznego spojrzenia na różne problemy i sytuacje, edukują emocjonalnie, uwrażliwiają na konieczność spoglądania na kłopot z wielu różnorodnych perspektyw, kształtują odwagę do zadawania pytań.
RADY DLA RODZICÓW:
- Poszukajcie w okolicy swojego miejsca zamieszkania lub dziecięcej nauki miejsc, w których realizowane są ciekawe inicjatywy edukacyjne. Zachęćcie nauczycieli w szkole do zaangażowania się w projekty i współpracę z innymi ośrodkami edukacyjnymi. Często wystarczy jeden telefon lub mail, aby nawiązać owocną współpracę, a naukę dzieci uczynić inspirującą i ciekawą.
- Pokażcie swoim przykładem, że i was interesuje otaczający świat – czytajcie wspólnie z dziećmi, przeglądajcie albumy, atlasy, czasopisma podróżnicze i naukowe, programy i stacje edukacyjne. Jeśli macie chęć, wykonujcie własne eksperymenty – obecnie powstają strony internetowe i filmiki pokazujące, jak przeprowadzić z dziećmi ciekawe badania, by w ten sposób zachęcić je do zgłębiania wiedzy z określonych dziedzin.
- Podróżujcie – pokazując dziecku świat, rozszerzycie pole jego poznawczych możliwości i zainteresowań.
mgr Agnieszka Gąstoł
psychoterapeuta, psycholog
pedagog specjalny
Konkurs ZAJĘCIA DODATKOWE
Czy Twoje dziecko w ramach aktywności pozalekcyjnych uczęszcza na dodatkowe zajęcia? Może są to jakieś atrakcyjne warsztaty lub koło teatralne? A może sami ciekawie zorganizowaliście dziecku czas wolny? Czekamy na wasze maile!
Zobacz też: