Jako rodzice, często mamy wrażenie, że powinniśmy oferować dzieciom nieustannie coś nowego, szukamy dla nich coraz to nowych bodźców. Być może nie zdajemy sobie sprawy, że tak naprawdę najbardziej rozwojowe dla naszych pociech są działania związane z prostymi, znanymi narzędziami. Dziecko uczy się poprzez powtarzanie. Uwielbia, kiedy po raz kolejny opowiadamy mu tę samą bajkę czy historię – i za każdym razem odkrywa w niej coś nowego, intrygującego. Jako dorośli zapominamy, że jednym z najprostszych narzędzi pomocnych w rozwoju naszego malucha może być chociażby tradycyjna kredka.
Przygodę z kredkami najlepiej zacząć od zaoferowania dziecku kredki w jednym kolorze. Kolor w fazie bazgrolenia ma drugorzędne znaczenie, zatem do pierwszych rysunkowych eksperymentów najlepsza będzie kredka w kolorze czarnym – na białym papierze daje ona największy kontrast. Najważniejszym celem bazgrania jest aktywność motoryczna ręki i przyjemność z wykonywanej pracy. Susan Striker, amerykańska pedagog, autorka popularnych książek o rozwijaniu kreatywności u dzieci, napisała w swojej książce „Anti-Coloring Book”: Za wyjątkiem pierwszego kroku, który robi dziecko, nie ma chyba bardziej znaczącego momentu w jego rozwoju, niż pierwsza kreska, którą “stawia” na papierze. Te bazgroły to początek przygody z pisaniem i rysowaniem – przygody, która trwa całe życie.
Niezależnie od tego, w jakim wieku dziecko zaczyna rysować, musi przejść przez fazę bazgrolenia, zanim nauczy się rysować czy pisać, a potem czytać. My, jako rodzice, powinniśmy starać się dostarczyć dzieciom jak najwięcej możliwości do doświadczeń z tymi najprostszymi narzędziami, jakimi są właśnie kredki. Im więcej takich aktywności, tym łatwiej pójdzie im późniejsza nauka pisania i czytania. Pierwsze gryzmoły, jakie pojawiają się na dziecięcych kartkach, świadczą o ograniczonej koordynacji ręki. Linie, zawijasy i kropki powstają głównie dzięki pracy całego ramienia, dopiero w późniejszym etapie dziecko trenuje ruchy samej dłoni. Te pierwsze ćwiczenia są jednak niezbędne, aby w przyszłości skutecznie nauczyć się pisać.
Pamiętajmy, że rysowanie to aktywność, dzięki której dzieci nie tylko ciekawie spędzają czas i przygotowują się do nauki pisania, ale również mogą doskonale trenować umiejętności potrzebne do rozwiązywania problemów oraz zdolność krytycznego myślenia.
Jak to działa?
Jeśli damy dziecku kolorowanki, które będą miały otwarty charakter, zachęcimy je do dokończenia rysunku i dorysowania tego, co samo wymyśli, do szukania własnego rozwiązania. To doskonały sposób na rozwijanie dziecięcej wyobraźni i twórczego myślenia. Pamiętajmy, że słoń może być zielony i mieć kokardę na ogonie, a pies może mieć czasem skrzydła. Zamknięta kolorowanka także spełni swoje funkcje, przygotowując malucha do przestrzegania reguł, kiedy tego wymaga sytuacja, ale także wypełniania określonych poleceń, do których będzie się musiało dostosować w przyszłości w szkole.
Nie wiemy, co tak naprawdę czeka nasze dzieci i do czego musimy je przygotować. Naukowcy mówią, że połowa z dzisiejszych 5-latków dożyje 100 lat, a druga połowa będzie pracować w zawodach, jakich jeszcze nie znamy. Już dziś musimy być elastyczni i np. wielokrotnie zmieniać pracę, branżę czy zawód. Do tego potrzebne są otwarte umysły kreatywne myślenie, a jednocześnie umiejętność dostosowania się do wytyczonych granic.
Pamiętajmy – nie musimy posiadać artystycznych talentów, aby pobudzać kreatywność własnego dziecka! Jedyne, czego potrzebujemy, to chęci do zmiany własnych oczekiwań i do odkrycia umiejętność oraz silnych stron naszego malucha. Dla dzieci proces myślenia to początkowo duży wysiłek, dopiero się tego uczą, popełniają w trakcie sporo błędów. Tkwi w nich jednak naturalna ciekawość świata i szukają okazji do odkrywania go po swojemu. Aby je zmotywować do nauki należy stworzyć im odpowiednie warunki, czyli zapewnić m.in.:
- Widoczne postępy
- Rozwiązywalne problemy
- Wysiłek zwieńczony sukcesem
- Pytania, nie odpowiedzi!
Jak wspierać?
Przede wszystkim trzeba zachęcać dziecko do rysowania. Każde ćwiczenie z kredką w ręku przyzwyczaja rączkę i pomaga trenować precyzję ruchów. Oczywiście pierwsze kreski i bazgroły są nieudolne i nierówne, ale z czasem mała rączka nabiera wprawy. Z pomocą przychodzą m.in. „Bazgroszyty” – zeszyty zawierające otwarte ćwiczenia wspomagające kreatywne myślenie, a jednocześnie przygotowujące dłoń do nauki pisania. Cała seria „Bazgroszytów” pt. „Poznaję alfabet” to mnóstwo dedykowanych ćwiczeń – szlaczki, wzorki czy rysowanie po śladzie. Przekonajcie się sami i odkryjcie razem ze swoim dzieckiem literkę K jak kolacja, a Kredzi pomóżcie przygotować pyszną zupę. Małą motorykę ręki można także trenować poznając pierwsze cyfry, dzięki serii „Poznaję cyfry i liczby”.
Maluch będzie chętniej siadać do rysowania, kolorowania, pisania szlaczków czy wzorków, jeśli temat i forma prezentacji będą angażujące. Jak to zrobić? Jak stworzyć takie twórcze warunki do nauki? Warto szukać rozwiązań, które są nie tylko nudnym pisaniem od prawej do lewej strony na kartce papieru. Dobrze, kiedy literka lub cyferka są częścią jakieś interesującej historii lub przygody.
Rysowanie pomaga również w budowaniu relacji z dzieckiem. Każdy obrazek to pretekst do rozmowy na temat tego, co nasza pociecha narysowała. Pamiętajmy, że dla dziecka ważniejszy jest sam proces tworzenia, a nie efekt końcowy. Chwalmy nasze maluchy – to buduje w nich poczucie własnej wartości. Zamiast schematycznego uczenia pozwólmy im zdobywać doświadczenie. Zachęcajmy dzieci do szukania nowych rozwiązań, do otwartego podejścia do rysunku. Jak mówi Susan Striker: Umiejętność rozwiązywania problemów podczas rysowania, prowadzi również do umiejętności rozwiązywania problemów w innych obszarach życia.
Rodzic to najważniejszy nauczyciel dziecka – niezastąpiony od pierwszych dni życia. To szczególnie istotne, kiedy weźmiemy pod uwagę fakt, że najlepszy okres dla rozwijania naszej zdolności uczenia się to ten przed rozpoczęciem nauki w szkole, ponieważ większość połączeń nerwowych mózgu kształtuje się właśnie w pierwszych latach życia. 50% naszej zdolności uczenia się rozwija się w ciągu pierwszych 4 lat, kolejne 30% do ukończenia 8 roku życia. Oznacza to, że kiedy dziecko idzie do przedszkola, a potem do szkoły, czyli zaczyna właściwą edukację..., jego zdolność uczenia się jest już w większym stopniu ukształtowana.
Pobierz darmowe Bazgroszyty!
Anna Sawa
Konkurs KREDZIAKI
Kredziaki: Kredzia, Rysek i Kolorozaurus to niezwykłe kredki, które towarzyszą dzieciom w każdej książce z serii „Bazgroszyt”.
Narysuj własnego Kredziaka i wymyśl dla niego imię. Najciekawsze prace nagrodzimy!
Zobacz też: