Dzieci poznają świat poprzez zabawę, a do zabawy potrzebne są zabawki. To właśnie one stymulują rozwój naszego maluszka i pobudzają jego zmysły. Dziecko, od chwili narodzin, jest obdarowywane całą masą prezentów. Ale najczęściej tylko jedna z zabawek staje się tą szczególną - ulubieńcem. Rzeczą, którą maluch traktuje jak prawdziwego przyjaciela - bez niej nie zaśnie, nie pójdzie na spacer i nie będzie się mógł obyć na wyjeździe.
Taka ukochana zabawka jest naprawdę ważna dla rozwoju emocjonalnego naszego dziecka. Można się do niej przytulic, pogłaskać, pocałować. A czasami wystarczy po prostu, że jest - jej widok przynosi maluchowi spokój i poczucie bezpieczeństwa. Brak ulubionego misia czy autka może spowodować, że dziecko będzie rozdrażnione, smutne, zacznie płakać albo stanie się marudne. Rodzic powinien zdawać sobie sprawę z tego, że to nie chwilowy kaprys, ale poważna sprawa. Dla dziecka utrata ukochanego przedmiotu będzie miała taką samą wagę, jak dla nas np. brak teczki w ważnymi dokumentami. Pamiętajmy, że na każdym etapie życia inne kwestie mogą być dla nas niezmierne ważne i nie należy nigdy lekceważyć nawet takiego dziecięcego przywiązania. Każdy człowiek, nawet ten najmniejszy, może posiadać przedmioty, bez których nie może się obejść, a świat nie będzie dla niego już taki sam, kiedy ich zabraknie.
O tym, jak istotną role w naszym życiu odgrywa ukochana zabawka z dzieciństwa, świadczy fakt, że większość dorosłych potrafi bardzo dokładnie ją opisać. Jest to taka rzecz, którą pamięta się praktycznie całe życie. Wasza pociecha w pewnym momencie wyrośnie oczywiście z ulubionej maskotki i zacznie się interesować czymś innym. Uzna, że ukochana lalka bądź wytarty tygrysek są już dla niej zbyt dziecinne. Warto wtedy schować tę zabawkę na pamiątkę. Po latach, będąc już osobą dorosłą, z pewnością nasz syn czy córka podziękuje nam za zatrzymanie jego skarbu z dzieciństwa, a kontakt z ulubioną zabawką będzie świetną okazją do wspólnych wspomnień.
Taka pierwsza ukochana zabawka nosi nazwę obiektu przejściowego, czyli takiego, który uspokaja maluszka, np. pomaga mu zasnąć. Dziecko szuka takiej zabawki w okresie między 4 a 12 miesiącem życia, najczęściej między 6, a 9 miesiącem, kiedy to staje się bardziej samodzielne i aktywne. Taka rzecz nie tylko wycisza i daje poczucie bezpieczeństwa, ale także pomaga maluchowi poradzić sobie w pierwszych momentach, kiedy obok nie ma mamy. Do tej wybranej zabawki dziecko może się też przytulić i poszukać pocieszenia, jeśli akurat nie ma w pobliżu nikogo bliskiego.
Na początku są to grzechotki, kocyk, a nawet smoczek. W późniejszym etapie rozwoju dziecko sięga raczej po maskotki, lalki czy samochodziki. Często nadaje zabawkom konkretne imiona, rozmawia z nimi i zabiera ze sobą praktycznie wszędzie. Jego przywiązanie jest tak silne, że czasem nawet tak krótki moment rozstania jak spowodowany czyszczeniem ukochanego misia, czy wręcz tym, że rodzic zapomniał zabrać go z drugiego pokoju, mogą wywołać gwałtowny sprzeciw i tęsknotę. Maluch może reagować bardzo różnie, dlatego dobrze jest zastanowić się, jak rozwiązywać tego typu sytuacje. Można na przykład wyprać pluszaka w czasie, kiedy dziecko praktycznie nie odczuje jego braku – na przykład podczas kąpieli czy snu. Rodzic powinien starać się zadbać o to, aby te momenty rozstania z zabawką były jak najmniej dotkliwe. Tak silne przywiązanie dziecka do zabawki trwa zwykle do ok. 3 roku życia. Z czasem maluch stopniowo odzwyczaja się od silnej potrzeby posiadania ukochanego przedmiotu zawsze przy sobie. A w okolicy 5 roku życia może zacząć o nim zapominać i zastępować go innymi aktywnościami czy kontaktami z rówieśnikami.
Oczywiście w starszym wieku dziecko może również posiadać ulubioną maskotkę jednak nie będzie go z nią łączyła tak silna wieź jak wcześniej. Może nadal z nią spać czy zabierać na wyjazdy, ale bez problemu się z nią rozstanie na jakiś czas, kiedy zajdzie taka potrzeba. Zabawki nie tylko przynoszą dziecku radość, ale także rozwijają umiejętności społeczne. Ukochana maskotka może być dla dziecka doskonałą lekcją tego, jak opiekować się kimś innym, albo troszczyć o ważne rzeczy. Jak radzić sobie bez mamy, kiedy nam źle, jak usnąć, kiedy jest strasznie i ciemno. Jest dla dziecka czymś o wiele więcej, niż tylko przedmiotem. Jest pierwszym przyjacielem, który zna wszystkie smutki i żale.
Taka personifikacja zabawki jest czymś zupełnie naturalnym, o ile przebiega prawidłowo i nie wykracza poza normy. Warto obserwować dziecko - czy poziom przywiązania do zabawki nie jest zbyt silny, bo może to świadczyć pewnych problemach emocjonalnych. Jeśli nasz maluch zbyt agresywnie reaguje na każdą próbę dotknięcia ukochanego przedmiotu, albo niezdrowo rozpacza, kiedy zniknie on z zasięgu jego wzroku, powinniśmy zwrócić się o pomoc do specjalisty- psychologa dziecięcego, aby ten ocenił, czy dziecko nie jest nad wyraz nerwowe albo niestabilne emocjonalnie i jakie mogą być przyczyny takiego stanu.
RADY DLA RODZICÓW:
- Traktujmy miłość dziecka do ukochanego misia, autka czy lalki poważnie – dla niego, na tym etapie rozwoju, to tak samo ważna sprawa, jak dla nas nasze dorosłe, ulubione przedmioty.
- Starajmy się zadbać o to, by dziecko, jeśli nie musi, nie musiało się rozstawać ze swoją maskotką czy kocykiem, na zbyt długo. Dzięki temu nie zaburzymy jego poczucia bezpieczeństwa i zapewnimy prawidłowy rozwój.
- Jeśli jednak widzimy, że jego przywiązanie może przybierać niezdrowy charakter, skontaktujmy się ze specjalistą – on na pewno wskaże nam odpowiednie drogi postępowania i pomoże maluchowi zapanować nad emocjami.
- Pamiętajmy, wybierając zabawki dla dziecka, aby były one dla niego bezpieczne. Muszą posiadać odpowiednie atesty, oznaczenia, być dobrane do wieku malucha (np. nie składać się ze zbyt drobnych elementów), ale także pasować do etapu jego rozwoju emocjonalnego.
Oliwia Zielińska
psycholog
Konkurs MOJA ZABAWKA
Także i Twoje dziecko ma z pewnością swoją ulubioną maskotkę czy przedmiot, z którym śpi, je i wszędzie go zabiera. Narysujcie wspólnie ukochaną zabawkę i prześlijcie do nas – czekamy na najciekawsze prace!
Zobacz też:
