Rodzicom często się wydaje, że ich dziecko jest jak czysta karta lub glina, którą mogą dowolnie kształtować. Myśląc w ten sposób popełniają wielki błąd, bo bardziej lub mniej świadomie chcą wpływać na to, jakim człowiekiem będzie ich pociecha i formować ją na swoje podobieństwo, narzucając jej własne ambicje. A trzeba pamiętać, że każde dziecko rodzi się z pewnym potencjałem, który odpowiednio rozwijany pozwoli mu na odkrycie własnej drogi.
Pasje i zainteresowania dziecka, wspierane odpowiednio wcześnie, mogą w pewnym stopniu ukierunkować jego przyszłość zawodową. Jednak to realizacja własnych marzeń jest przede wszystkim źródłem motywacji do działania – zawsze chętniej zabierzemy się do pracy, która przynajmniej częściowo sprawia nam radość. To, czy dziecko poświęci się dłużej jakiejś ciekawej aktywności, zależy od atmosfery w domu i rodzicielskiego wsparcia – dorośli własną postawą powinni pokazywać maluchom, że pasje są istotnym elementem życia. Wybór konkretnej ścieżki zainteresowań należy natomiast już do dziecka. Jeśli nasz syn bądź córka mają widoczne problemy z grami zespołowymi, kariera piłkarza czy siatkarki może nie być dla nich najlepszym pomysłem, ale to nie znaczy, że muszą porzucić sport, jeśli to on najbardziej ich pociąga. W takim wypadku wystarczy, że zmienią dyscyplinę, zajmą się sztukami walki, pływaniem bądź biegami.
W pierwszych latach życia zainteresowania, jakie przejawiają dzieci, są raczej nietrwałe i wynikają z chęci poznania różnorodnych aktywności. Na tym etapie powinniśmy wspierać dziecko w jego próbach, ale równocześnie niczego na nim nie wymuszać i pozwolić mu eksperymentować do momentu, kiedy znajdzie coś dla siebie. Dzieci w wieku szkolnym zaczynają się zwykle interesować dziedzinami nieco bardziej związanymi z tematyką, jaka pojawia się na lekcjach, czyli m.in. kosmosem, zwierzętami, techniką, ekologią, Internetem czy różnego typu doświadczeniami. Niektóre zaczynają przejawiać zdolności artystyczne, malują, szyją lub sięgają po literaturę. Rozmawiając często ze swoimi pociechami o tym, czego dowiedziały się w szkole i jak minął im czas z rówieśnikami, możemy jeszcze lepiej je poznać i zrozumieć ich pasje. Wspaniale, jeśli sami możemy choć po części dzielić wspólne zainteresowania i razem spędzać czas na ich realizacji. Bądźmy jednak ostrożni, naszym zadaniem jest dopingowanie dzieci w ich chęci poszerzania swoich umiejętności, a nie rywalizacja z nimi!
Wspieranie dzieci w rozwijaniu własnych pasji wymaga od rodziców regularnego zaangażowania – powinniśmy chwalić, zagrzewać do walki, motywować po porażce oraz aktywnie uczestniczyć w podziwianiu występów czy prezentacji na konkursach i wystawach. Nawet, jeśli nasze dziecko nie będzie najlepsze w swojej dziedzinie, to dzięki stałemu wsparciu, jakie mu okażemy, nauczy się cierpliwości, wiary we własne siły, a jednocześnie akceptacji dla własnych ograniczeń. Zyska na tym jego rozwój poznawczy i emocjonalny, ale przede wszystkim rozwiną się jego umiejętności społecznie – pozna zasady współpracy i gry fair play, a także nawiąże nowe znajomości i przyjaźnie – te wszystkie elementy z pewnością ułatwią mu z czasem wkroczenie w dorosłość.
Rady dla Rodziców:
- Nie próbujcie uformować swojego dziecka na czyjeś podobieństwo. Wasze dziecko ma wyjątkowy charakter i zestaw szczególnych zdolności, które odpowiednio wspierane mają szansę wspaniale się rozwinąć.
- Nie rywalizujcie z własnym dzieckiem ani nie starajcie się go oceniać. Zamiast tego mądrze zachęcajcie je do rozwijania pasji, służcie radą i podporą w każdej sytuacji.
- Pozwólcie przeżywać maluchom zarówno sukcesy, jak i porażki, nie starajcie się chronić ich przed przegraną, ale zawsze bądźcie obok ze słowem pochwały lub pocieszenia.
- Niczego nie przyspieszajcie i nie wymuszajcie! Jeśli pomimo waszych starań wasze dziecko nie interesuje się niczym konkretnym, nie szkodzi. Być może potrzebuje ono więcej czasu, by rozpoznać swój talent i odkryć własne pasje. Uważnie obserwujcie jego rozwój, by nie przegapić istotnego momentu, w którym coś stanie się dla niego szczególnie ważne.
- Zawsze znajdźcie czas dla własnego dziecka - dzięki więzi budowanej poprzez rozmowy i wspólne aktywności dziecko zrozumie, że najważniejsza jest akceptacja siebie, swoich umiejętności i osobowości.
Agnieszka Gąstoł-Olbrycht
psychoterapeuta, psycholog
pedagog specjalny
Konkurs PASJA
Twoje dziecko ma jakieś pasje? Niech wykona pracę (dowolną techniką plastyczną), na której pochwali się tym, co lubi robić w wolnym czasie. Najciekawsze prace nagrodzimy książkami!
Zobacz też: