Po porodzie wiele zmienia się w organizmie kobiety. Przez kilka tygodni, a nawet miesięcy, wraca do stanu sprzed ciąży.

 

Po jakimś czasie może się też pojawić pytanie: czy będzie kolejne dziecko.

A jeśli tak – to kiedy?

I jaką metodę antykoncepcji stosować po porodzie, żeby móc podjąć świadomą decyzję o kolejnej ciąży?

 

Antykoncepcja po porodzie: dlaczego jest tak ważna?

 

Organizm kobiety potrzebuje czasu na dojście do siebie po porodzie.

W zależności od tego, czy przyjście dziecka na świat odbyło się siłami natury, czy przez cesarskie cięcie – zalecany czas przesunięcia planów o kolejnym dziecku może się różnić.

 

WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) zaleca co najmniej 12 miesięcy u kobiet rodzących naturalnie, a u kobiet po cesarce – nawet 24. Organizm musi wrócić do normalnego funkcjonowania, powłoki brzuszne – zrosnąć, układ hormonalny, wrócić do stanu sprzed ciąży. To proces, który wymaga czasu. Dlatego antykoncepcja po porodzie może być istotnym elementem powrotu do zdrowia. A to tylko część układanki.

 

Po porodzie układ hormonalny wydziela ogromne ilości prolaktyny, która blokuje wydzielanie FSH i LH, odpowiedzialnych za dojrzewanie komórek jajowych, a tym samym blokuje owulację.

 

Do tego pierwszy okres może pojawić się nawet w 6 tygodni po porodzie (jeśli karmisz butelką), natomiast jeśli karmisz piersią – wiele miesięcy później.

Oznacza to, że jeszcze przed pierwszą miesiączką po porodzie organizm jest teoretycznie gotowy na kolejną ciążę, ale może być ona wciąż dużym obciążeniem.

A nawet zagrożeniem dla zdrowia i życia. Dlatego tak ważna jest antykoncepcja po porodzie.

 

Jakie są rodzaje antykoncepcji po porodzie?

 

Niezależnie od tego, jaką formę zapobiegania ciąży stosowałaś wcześniej, poród zmienia bardzo dużo, zwłaszcza jeśli karmisz piersią.

 

Niektóre sposoby antykoncepcji mogą nie być wskazane po porodzie, a niektóre (np. długotrwałe karmienie piersią) mogą nie być tak skuteczne, jak wiele osób chce o nich myśleć.

 

Niezależnie od tego, kiedy planujesz wrócić do uprawiania seksu, jeśli nie planujesz kolejnej ciąży – powinnaś pomyśleć o antykoncepcji. Obecnie dostępnych jest wiele bezpiecznych dla kobiet po porodzie (oraz ich dzieci karmionych piersią) metod antykoncepcji:

 

• metody mechaniczne, czyli na przykład popularna prezerwatywa, która nie ma w praktyce żadnego wpływu na funkcjonowanie organizmu kobiety,
• metody naturalne (tzw. kalendarzyk), które mogą być nieskuteczne lub niemiarodajne, zwłaszcza jeśli karmisz piersią,
• metody hormonalne, ale ograniczone do tabletek jednoskładnikowych, czyli minipigułek,
• metody długotrwałe (spirale), nazywane powszechnie LARC (od Long Acting Reversable Contraception).

 

Każdą z tych metod opiszę w dalszej części artykułu.

 

Co NIE jest antykoncepcją, zwłaszcza po porodzie?

 

Długie karmienie piersią, chociaż uchodzi za formę antykoncepcji po porodzie, nie jest nią. Możesz karmić dziecko piersią między innymi dzięki wydzielanej przez organizm prolaktynie, która jednocześnie blokuje owulację. Bez niej nie ma szansy na ciążę.

 

Jednak zmiana poziomu prolaktyny może zajść niespodziewanie, a tym samym pojawić się owulacja. Nawet jeśli karmisz piersią częściej niż co trzy godziny.

Dane WHO podpowiadają, że tak zwana „bezpłodność laktacyjna” może utrzymywać nawet 2-3 lata, ale w większości przypadków kobiety nie karmią tak długo, a nawet jeśli, to szanse na niespodziewane pojawienie się owulacji rosną bardzo szybko już w pół roku po porodzie.

 

Dlatego trudno mówić o tym, żeby była to skuteczna (a nawet: bezpieczna) metoda antykoncepcyjna dla kobiet po porodzie. Na pewno jest obarczona ogromnym marginesem błędu. I w praktyce – nie jest metodą antykoncepcji, a jedynie sposobem wykorzystania wspomnianej bezpłodności laktacyjnej.

 

Podobnie jest ze stosunkiem przerywanym: to nie metoda antykoncepcji, a jej skuteczność jest – łagodnie mówiąc – dyskusyjna. To bardzo ważne, zwłaszcza że faktycznych metod zapobiegania nieplanowanej ciąży jest bardzo wiele, a niektóre z nich znajdziesz w najbliższym sklepie.

Za kilka złotych.

 

Hormonalne, mechaniczne, długoterminowe: ale które?

 

Jest wiele metod antykoncepcji, które są bezpieczne i skuteczne, również po porodzie. Jednak dużo zależy od tego, czy karmisz piersią, czy wybrałaś pokarm z butelki. Punktem wyjścia dla Ciebie na pewno powinna być rozmowa z ginekologiem, który prowadził Twoją ciążę.

 

Porozmawiajcie o tym, jaka metoda będzie najlepsza i dostosowana do Twoich potrzeb. Ginekolodzy zalecają kobietom karmiącym piersią następujące metody antykoncepcji:

 

• mechaniczne (prezerwatywy, kapturki),
• hormonalne (tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe),
• długoterminowe (spirale z hormonami i miedziane).

 

Ważne: jeśli przed ciążą stosowałaś antykoncepcję dwuskładnikową, to jeśli karmisz piersią nie powinnaś jej stosować, gdyż odpowiednik estrogenu może przenikać z mlekiem do organizmu dziecka.

 

Jednak jeśli lekarz nie widzi przeciwwskazań do kontynuowania stosowania tej formy antykoncepcji – może Ci ją przepisać na podstawie wywiadu medycznego, wyników badań oraz Twoich preferencji.

 

Prezerwatywy: skuteczna i ogólnodostępna antykoncepcja po porodzie

 

Prezerwatywy są najpopularniejszą metodą zapobiegania ciąży, zarówno wśród kobiet po porodzie, jak i tych, które dzieci jeszcze nie mają lub nie planują.

Działanie jest proste – po nałożeniu na penisa (lub włożeniu do pochwy – są też prezerwatywy damskie) blokują dostęp nasienia do dróg rodnych kobiety, a tym samym: zapłodnienie.

 

Skuteczność prezerwatyw jest dosyć wysoka (nawet 90%), ale przy ich używaniu może pojawić się sporo błędów – złe założenie na penisa, pęknięcie, przypadkowe zsunięcie podczas seksu, itp. Dlatego realną skuteczność zapobiegania nieplanowanej ciąży przez prezerwatywy szacuje się na około 78%.

 

I jedna ważna rzecz odnośnie prezerwatyw: mają one swoją datę przydatności do użycia – jeśli masz paczkę sprzed ciąży, to warto ją wymienić na nową.

 

Metody hormonalne, czyli tabletki, ale nie tylko

 

Bardzo skuteczną metodą antykoncepcji po porodzie, zwłaszcza jeśli karmisz piersią, są tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe. Blokują one owulację i przy idealnym stosowaniu – dają nawet ponad 99% skuteczności ochrony przed nieplanowaną ciążą.

 

Wymagają jednak od Ciebie sporej uwagi i regularności – żeby zapewniały Ci wysoką skuteczność, kolejne tabletki antykoncepcyjne (https://dimedic.eu/pl/wybierz-lekarstwo/antykoncepcja) musisz przyjmować codziennie, o tej samej porze. Więc jeśli zdarza Ci się zapomnieć, nie dosypiasz (co się bardzo często zdarza podczas pierwszych miesięcy życia dziecka), to inne metody mogą być lepsze dla Ciebie.

 

Wkładki domaciczne, czyli spirala domaciczna po porodzie

 

Spirala jest coraz popularniejszą metodą antykoncepcji – długotrwałej i odwracalnej. Lekarz może umieścić spiralę w Twojej macicy po jej obkurczeniu (czyli 6-8 tygodni po porodzie) – decyzję o tym, czy będzie to wkładka hormonalna, czy miedziana – podejmie lekarz na podstawie wywiadu medycznego.

Ogromną zaletą spiral jest ich wysoka skuteczność i niemal zerowy wpływ czynników zewnętrznych na ochronę przed ciążą.

 

Wadą pozostaje jednorazowy koszt założenia – od kilkuset do ponad tysiąca złotych, w zależności od wybranej spirali czy gabinetu, w którym jest zakładana.

 

Kiedy zacząć uprawiać seks po porodzie?

To trudne pytanie i zależy najbardziej od Ciebie: jak zniosłaś poród, jak czujesz się po pierwszych tygodniach po nim, czy badania po porodzie dały pozytywny wynik i przede wszystkim – czy Ty chcesz.

 

„Technicznie rzecz biorąc” macica obkurcza się w ciągu 6-8 tygodni po porodzie, co oznacza, że Twój organizm jest fizycznie gotowy na uprawianie seksu.

Jednak najważniejsze jest to, jak Ty się czujesz po porodzie i czy masz ochotę na seks.

 

Jeśli czujesz, że to jeszcze nie Twój moment – daj sobie czas.

I zostaw decyzję o wyborze dobrej antykoncepcji po porodzie na moment, w którym będziesz gotowa na to, żeby faktycznie wykorzystać to, co ona oferuje.

 

 

Materiał sponsorowany