Zabawa stanowi nieodłączną część życia człowieka. Zaczynamy poznawać świat, uczyć się go już jako niemowlęta. Celem zabawy powinno być przede wszystkim wspieranie rozwoju dziecka. To nie tylko umilanie i urozmaicanie czasu, ale uczenie dziecka funkcjonowania w społeczeństwie i tworzenia relacji z innymi ludźmi. Zabawa pozwala dziecku rozwijać się intelektualnie, emocjonalnie, estetycznie, ruchowo, jak również kształtuje je jako jednostkę.
Wielu rodziców zastanawia się, w jaki sposób przekazać swojemu dziecku wiedzę o otaczającym go świecie. Rodzice powinni przede wszystkim pamiętać o tym, że:
- dzieci lubią się uczyć, poznawać nowe rzeczy (każdy mały człowiek to mały odkrywca),
- powinniśmy dzieciom przekazywać wiedzę dostosowując słownictwo do ich wieku
Warto pamiętać o tym, że nie trzeba dysponować zbiorem zabawek edukacyjnych, aby wspomóc dziecko w nabywaniu nowych umiejętności, jak np. nauka kolorów, owoców czy zwierząt. W każdym domu znajdą się rzeczy codziennego użytku, które mogą być pomocne.
Kilka sposobów wykorzystania przedmiotów codziennego użytku do celów edukacyjnych
Niemowlęta poznają świat dotykając przedmiotów, ssąc, przekładając z rączki do rączki, obserwując. W ten sposób badają kształty, konsystencje, poznają dźwięki. Tego typu zabawy stanowią wstęp do późniejszej nauki.
Możesz przygotować dla dziecka:
- Kocyk, do którego przyszyjesz materiały o różnej fakturze np. folia bąbelkowa, sztuczne futerko, rzepy.
- Grzechotkę z rolki po papierze toaletowym lub ręczniku papierowym, kaszy/ryżu (będą stanowić materiał dźwiękowy) i kawałków materiału ( tutaj też warto posłużyć się materiałami o różnej strukturze).
- Ciastolinę domowej roboty. Potrzebujesz: mąkę (2 szkl), sól (1 szkl), olej roślinny (2 łyżki), proszek do pieczenia (2 płaskie łyżki) oraz wrzącą wodę (1,5szkl). Możesz zabarwić ciastolinę barwnikami spożywczymi lub przyprawami (np. curry-żółty, papryka-czerwony). Z masy ulepcie rożne figurki, w zależności od wieku dziecka. Dzięki tej zabawie dziecko ćwiczy spostrzegawczość, skupienie uwagi, pobudza kreatywne myślenie.
- Kolorową sałatkę z kilku warzyw (np. zielony ogórek, czerwony pomidor, fioletowy bakłażan, pomarańczowa dynia) i/lub owoców (np. żółty banan, pomarańczowa mandarynka, czerwone truskawki, pomarańczowe maliny). Pytaj malucha, co w danej chwili kroicie/wrzucacie do sałatki lub czego właśnie spróbował i jak mu to smakuje. Przy okazji nauczy się nazw warzyw, owoców, pozna także nowe smaki (słodka truskawka, kwaśna cytryna, gorzki bakłażan, ostra papryka).
- Kilka zabawek, przedmiotów w różnych kolorach (np. brązowy pluszowy miś, czerwony wóz strażacki, zielona łopatka, niebieskie wiaderko). Pytaj malucha, czym się właśnie bawi: Co to jest? Jakiego koloru? Do czego służy?
Ze starszym dzieckiem możesz spróbować ułożyć wierszyk czy opowiadanie, zawierające nazwy wybranych przez Ciebie warzyw, owoców czy przedmiotów.
Ćwiczenie pamięci
Pamięć możesz poćwiczyć z dzieckiem tworząc własną grę Memory. Przygotuj grubszy karton/brystol i podziel go na 6, 12 lub więcej kwadratów. Przygotuj po 3, 6 lub więcej par obrazków. Przy okazji dziecko będzie mogło poznać nazwy zwierząt, roślin, postaci z bajek – czyli wszystkich elementów, które przedstawiają wybrane przez Ciebie obrazki. Dobrym pomysłem jest przygotowanie różnych wersji tej gry z kolorami, przedmiotami, itd. Maluch tym chętniej będzie brał udział w zabawie, im większy będzie miał w niej swój udział – czy to przez dobór obrazków, czy wspólne rysowanie postaci albo kolorowanie gotowych szablonów.
Inna forma zabawy wspomagającej pamięć to pobudzenie słuchu. Można przygotować nagrania odgłosów zwierząt, dźwięków ulicy, lasu, itp. Dziecko słucha, ćwiczy się w dopasowywaniu dźwięków do postaci, czy przedmiotów, a także zapamiętuje kolejność usłyszanych odgłosów. Skupienie uwagi na nagraniu uczy cierpliwości, większej koncentracji, a także pomaga rozwinąć w dziecku wrażliwość na tego rodzaju bodźce. Należy zadbać o to, aby maluch nie stał się w przyszłości jedynie wzrokowcem, nierozumiejącym treści, jeśli za komunikatem mówionym nie idzie w parze obraz.
Radość z poznawania świata
Pamiętaj, że nauka nie musi być nudna. Wybierz się z dzieckiem na spacer i pokazuj mu otaczający świat. Pozwól się czasem pobrudzić małemu odkrywcy, niech pozna konsystencję błota czy wilgotność kałuży. Takie doświadczenia są dla niego bezcenne. W końcu tylko raz jesteśmy dziećmi. Wykorzystaj to, co masz w domu i w pobliskim parku. Stwórz z dzieckiem własne niepowtarzalne zabawy edukacyjne.
Oliwia Zielińska
psycholog
Zróbmy to razem!
Edukacyjna zabawka. A może Ty też masz ciekawe pomysły na wykorzystanie przedmiotów codziennego użytku w nauce i zabawie? Wykonaj razem z dzieckiem edukacyjną zabawkę. Czekamy na jej opis i zdjęcie!
Zobacz też:
