Na nas, rodzicach, spoczywa nie tyle troska o rozwój, ile obowiązek zachęcania dzieci do podejmowania wysiłku fizycznego – poprzez ruch na świeżym powietrzu, uczestnictwo w zabawach, grach sportowych czy spacerach. Dziecko w wieku przedszkolnym powinno już wiedzieć, w jaki sposób prowadzić zdrowy tryb życia.

 

 

Zdrowy tryb życia, czyli co?

 

Na zdrowy tryb życia składa się nie tylko aktywność fizyczna, choć z całą pewnością jest ona jednym z ważniejszych elementów, ale również zdrowe odżywianie oraz rozumienie zależności pomiędzy chorobą, a jej leczeniem.

 

Codzienny ruch stanowi nie tylko gwarancję zdrowia, pozwala dodatkowo na nabycie innej, niezwykle ważnej umiejętności, jaką jest kształtowanie odporności emocjonalnej. Jest to nic innego, jak zestaw umiejętności pozwalający młodemu człowiekowi znosić porażki i stres na poziomie, który umożliwi mu stały, nieograniczony w czasie i przestrzeni, dostęp do narzędzi, którymi może sobie poradzić z problemem. Ta wiedza dla nas, rodziców, jest szczególnie istotna, gdyż pozwala na nauczenie dzieci wykorzystywania ruchu do autoregulacji napięcia.

 

Jakie funkcje spełnia ruch?

 

Aktywność fizyczna działa stymulująco w celu pobudzenia organizmu do działania na wielu płaszczyznach. Z fizjologicznego punktu widzenia poprawia budowę i pracę mięśni sprawiając, że stają się one bardziej wytrzymałe i elastyczne, przyspiesza proces mineralizacji kości, mobilizuje układ krążeniowo-naczyniowy oraz aktywizuje układ oddechowy. Natomiast z psychologicznego punktu widzenia wzbogaca doświadczenia dziecka, ćwiczy pamięć i uwagę, zachęca do uczestnictwa w grupie, sprzyjając zachowaniom prospołecznym oraz łatwiejszemu dostosowywaniu się do reguł, norm i zasad (szczególnie, jeśli taka aktywność ma miejsce w przedszkolu lub szkole).

 

Ruch hartuje młodego człowieka, a więc uczy organizm adaptacji do stale zmieniających się warunków środowiska. Dodatkowo wpływa pozytywnie na leczenie drobnych dolegliwości oraz kompensuje niekorzystne działanie bodźców zewnętrznych, takich jak oglądanie telewizji czy korzystanie z komputera.

 

Ruch to nie tylko zdrowie

 

Aktywność fizyczna umożliwia nie tylko znakomite osiągnięcia i rekordy, ale przede wszystkim stanowi narzędzie do lepszego funkcjonowania dziecięcego umysłu. Dzięki różnym rodzajom ruchu, szczególnie tym, które można zrealizować w grupie, dzieci mają okazję do zapoznania się z zasadami, dyscypliną, podporządkowaniem się regułom, ucząc się zgodnego współżycia w grupie rówieśniczej. Dzięki wielu interakcjom i przeżywanym czasem trudnościom, rozwijają pozytywne cechy swojego charakteru (takie, jak m.in. wytrwałość, dokładność, ugodowość, odpowiedzialność, otwartość na doświadczenia), które przejawiają się również w licznych zachowaniach prospołecznych. Dodatkowo, dzięki zabawie ruchowej, zawierającej w sobie elementy rywalizacji, dzieci mają możliwość trenowania swojej wrażliwości emocjonalnej, w tym odporności na frustrację. Dowiadują się, że przegrana to nie zawsze porażka, a zwycięstwo nie zawsze oznacza sukces. Dzieci uczą się nawzajem sobie pomagać, wspierać w drużynie, dopingować, motywować do większego zaangażowania i wysiłku, ale także pocieszać, uspokajać i tłumaczyć rzeczywistość w sposób niezagrażający samoocenie.

 

 

Twórczość w ruchu

 

Zabawa ruchowa to również pole dla twórczej pracy. Warto, abyśmy otwierali dzieci na nowe doświadczenia, w których forma ruchu jest w zasadzie dowolna, czego przykładem są zabawy muzyczno-ruchowe lub plastyczno-ruchowe z użyciem farb do malowania palcami i stopami. Jedynym ograniczeniem w zastosowaniu zabaw i ćwiczeń ruchowych jest wyobraźnia dorosłego. Jeśli jest ona bogata, pomysłów na ciekawe aktywności nie zabraknie.

 

RADY DLA RODZICÓW:

 

• Dajcie przykład! Naprawdę trudno będzie wam zachęcić dzieci do aktywnego spędzania wolnego czasu, jeśli sami wolicie posiedzieć na kanapie z książką lub przed telewizorem. Aby sport był dla młodego człowieka frajdą, musi on zobaczyć na własne oczy, jak bardzo taka aktywność może cieszyć oraz jak wiele nieść ze sobą korzyści.
• Pamiętajcie, że ruch to nie wszystko! Bądźmy wrażliwi na fakt, że aktywność fizyczna rozwija także umysł. Wybierając wspólnie rodzaj aktywności wybierzmy nie tylko taką, do której dziecko ma predyspozycje, ale i takie, które kształtują charakter i odporność emocjonalną. Bardzo często jest to świetny sposób na ułatwienie młodemu człowiekowi przetrwanie okresu dorastania.
• Zwracajcie uwagę na zainteresowania! Nie zachęcajcie młodego człowieka do uprawiania konkretnego rodzaju sportu tylko dlatego, że to wy zawsze chcieliście go uprawiać. Pozwólcie mu wybrać zgodnie z własnymi zainteresowaniami, zmienić zdanie, a czasem nawet zniechęcić się, jeśli wysiłek okaże się ponad siły.
• Mierzcie siły na zamiary, a nie zamiar podług sił! Wasze dziecko może okazać się świetnym sportowcem, ale nie musi. Nie przymuszajcie go nadmiernie do wysiłku, jeśli widzicie, z jakim emocjonalnym kosztem się on wiąże. Zamiast tego spokojnie porozmawiajcie i odkryjcie, z czym rzeczywiście wiążą się jego trudności. Nie każdego „trzeba złamać”, aby go zahartować.

 

Agnieszka Gąstoł
psychoterapeuta, psycholog
pedagog specjalny

 

 

ZRÓBCIE TO RAZEM!
NASZA RODZINA DBA O ZDROWIE – jeśli w waszych rodzinach ruch zagościł na dobre i nie wyobrażacie sobie weekendu bez wspólnej wyprawy, prosimy podzielcie się swoimi przeżyciami. Czekamy na wasze zdjęcia przedstawiające aktywne spędzanie czasu przez całą rodzinę!
 

Zobacz też: