Często wydaje nam się, że nasze dziecko jest niczym czysta, niezapisana karta lub glina, którą możemy dowolnie uformować. Popełniamy ogromny błąd, wierząc, że uczynimy z niego człowieka, którym my „zawsze chcieliśmy być”. Jednak dziecko rodzi się już z pewnym potencjałem, który odpowiednio rozwijany pozwoli mu opanować określone i jemu tylko właściwe umiejętności.

Pasje i zainteresowania dziecka wspierane odpowiednio wcześnie i intensywnie, mogą w pewnym stopniu ukierunkować jego przyszłość zawodową. Jednak to realizacja własnych zainteresowań jest przede wszystkim źródłem motywacji do działania, która zapobiega nudzie lub oddawaniu się monotonnym aktywnościom, mało rozwijającym naturalne zdolności dziecka.

To, czy dziecko poświęci się dłużej jakiejś ciekawej aktywności, zależy od środowiska rodzinnego i rówieśniczego, w którym wyrasta. Wiąże się to z koniecznością modelowania przez rodziców własnym przykładem, że pasje są istotnym elementem życia. Natomiast to, jak szybko i sprawnie będzie się rozwijało w zakresie własnych zainteresowań, jest uwarunkowane jego naturalnymi zdolnościami. Zadaniem dorosłych jest mądre ukierunkowanie dziecka na pasje, które będzie mieć realną szansę rozwinąć. Jeżeli więc nasze dziecko ma widoczne problemy z koordynacją ruchową, kariera piłkarza może nie być najlepszym pomysłem, za to karate lub judo – jak najbardziej!

W pierwszych latach życia, począwszy od przedszkola, zainteresowania, jakie przejawiają dzieci są raczej nietrwałe. Nie znaczy to, że mamy nie poświęcać na nie uwagi ani ich nie rozwijać, należy to jednak robić z umiarem – pozwalać próbować, ale nie zmuszać dziecka na siłę, gdy osłabnie w nim ochota na kontynuację.

Dzieci w wieku szkolnym interesują się roślinami, zwierzętami, nauką, techniką i doświadczeniami, chętnie też poświęcają czas na sport, malują lub sięgają po literaturę. Rozmawiając na co dzień, o tym, co było w szkole, co ciekawego wydarzyło się na przerwie, jak minął czas z kolegami, możemy więcej dowiedzieć się o pasjach dziecka. Jeżeli i my mamy w sobie choć trochę ciekawości, możemy współdzielić te zainteresowania i podsuwać sobie nawzajem coraz to ciekawsze nowinki, organizować wspólne wyjścia lub wycieczki. Bądźmy jednak ostrożni, naszym zadaniem jest dopingowanie dzieci w ich chęci poszerzania swoich zainteresowań i umiejętności, a nie rywalizacja z nimi, kto więcej umie lub wie!

Rozwijanie zainteresowań i pasji wymaga od rodzica wiele zaangażowania. Musi chwalić i zagrzewać do walki, wspierać i motywować po porażce, aktywnie uczestniczyć w ukierunkowaniu zainteresowań, oglądać występy dziecka na konkursach, galach, wystawach. To wszystko zajmuje mnóstwo czasu, który zaprocentuje po stokroć, jeśli się w te zadania odpowiednio zaangażujemy.

Nawet jeśli nasze dziecko nie zostanie mistrzem w swojej dziedzinie, to dzięki stałemu wsparciu, jakie mu zaofiarowaliśmy, będzie w nas miało rodzica i przyjaciela, na którego pociechę i dobre słowo zawsze może liczyć. Czas poświęcony rozszerzaniu pasji nigdy nie jest stracony. Zyska na tym rozwój poznawczy i emocjonalny naszych dzieci, ale przede wszystkim rozwiną się one społecznie – nie tylko zawierając nowe znajomości i przyjaźnie, ale spędzając z nam wysokojakościowy czas.

Rady dla Rodziców:

• Dostosuj swoje oczekiwania do realnych możliwości dziecka. Nie próbuj „ulepić” go na czyjeś podobieństwo. Twoje dziecko wiele potrafi i z odpowiednim wsparciem osiągnie poziom, z którego samo będzie dumne.
• Nie rywalizuj z własnym dzieckiem! Wspieraj je, chwal i stale zachęcaj do rozwijania swoich pasji.
• Pozwól dziecku przeżywać sukcesy i porażki, ale zawsze bądź obok ze słowem pochwały lub pocieszenia. Zarezerwuj dużo własnego czasu, by być dla dziecka w ważnych dla niego momentach takich jak konkursy, przedstawienia, wystawy. To czas, który zwróci się po stokroć.
• Nie przyspieszaj i nie wymuszaj! Jeżeli pomimo twoich starań i dawania przykładu twojego dziecka nie interesuje nic konkretnego, nie szkodzi. Może potrzebuje więcej czasu, by mógł ujawnić się jego talent. Nie rezygnuj z własnych wysiłków, by włączać je w wykonywane przez ciebie aktywności bądź pasje, które realizujesz. Postępuj uważnie, z wyczuciem i obserwuj swoje dziecko, aby nie przegapić istotnego momentu, w którym coś stanie się dla niego szczególnie ważne.
• Bądź czujny i uważny. Czasami i pasje mogą wziąć górę nad dzieckiem. Postępuj z wrażliwością, gdy trudno jest mu poradzić sobie z porażką lub gdy za wszelką cenę chce być najlepsze. Dzięki budowanej poprzez rozmowy, własny przykład i wspólny czas więzi dziecko zrozumie, że najważniejsze jest być dumnym z siebie samego.

Agnieszka Gąstoł-Olbrycht
psychoterapeuta, psycholog
pedagog specjalny

ZRÓBCIE TO RAZEM!

• KOLAŻ Z PASJI. Jesteście prawdziwymi pasjonatami? Każdy u was w rodzinie ma swojego „konika”? Pochwalcie się tym, co robicie w wolnym czasie – dla siebie, z pasji! Przygotujcie kolaż składający się ze zdjęć, próbek waszych umiejętności i dowcipnych komentarzy – sfotografujcie go i prześlijcie na nasz adres!

Zobacz też: