w ramach projektu
„Powiat Piaseczyński Stolicą Kulturalną Mazowsza 2009”

Program:
 

piątek 19 czerwca
w siedzibie Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści
ul. Diamentowa 8, Konstancin-Jeziorna, Czarnów

godz 18:30 wernisaż wystawy UNESCO "Przekazać Nieuchwytne"
godz.19:00 opowieści z różnych stron świata
Baba the Storyteller, Laurence Benedetti, Nordine Hassani, Michał Malinowski
opowieści Konstancińskie - wspomnienia dawnych mieszkańców : Sam Freiman, Czesława Gasik, Joanna Żurowska.

sobota 20 czerwca

godz 15:00 - 18:00 Program Rodzinny I
Amfiteatr - Park Zdrojowy Konstancin-Jeziorna
Baba the Storyteller, Laurence Benedetti, Nordine Hassani, Michał Malinowski, Opowiadacze IMAGANA, Grupa STUDNIA O.

godz 20:30 do rana NOC OPOWIESCI
w Tężni w Parku Zdrojowym - Konstancin-Jeziorna
Baba the Storyteller, Laurence Benedetti, Nordine Hassani, Michał Malinowski, Opowiadacze IMAGANA, Grupa STUDNIA O., Witek Dąbrowski, Onki-Monki,

niedziela 21 czerwca
w Namiocie Baju-Baju obok Tężni w Parku Zdrojowym
godz 15:00 - 17:00 Program Rodzinny II
Baba the Storyteller, Nordine Hassani, Michał Malinowski, opowiadacze Imagana,

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

W dniach 19-21 czerwca br. już po raz piąty w konstancińskiej tężni odbędzie się festiwal sztuki opowiadania TĘŻNIA MARZEŃ. Festiwal odbywa się w ramach projektu „Powiat Piaseczyński Stolicą Kulturalną Mazowsza 2009” pod patronatem starosty piaseczyńskiego Jana Adama Dąbka. Piękne, niebanalne opowieści, których wysłuchamy w tym szczególnym miejscu, będą szansą na oczyszczenie nie tylko ciała, ale także i duszy, na inhalację naszych myśli i wyobrażeń.

Hasło przewodnie tegorocznego festiwalu brzmi: Sztuka zwycięża politykę!

Przywróćmy piękno i wartość słowu! Niech oparte na doświadczeniu ludzi z różnych kultur i czasów opowieści staną się odpowiedzią na puste obietnice polityków, którymi tak często jesteśmy karmieni i które zabijają w nas wiarę oraz nadzieję na dobre jutro.
 

„Słowo nie ma kości – jak mówi przysłowie – ale może złamać wiele kości”. Festiwal TĘŻNIA MARZEŃ ma za zadanie przywrócić właściwą słowu wagę i znaczenie. To festiwal, dzięki któremu mamy szansę uwierzyć na nowo w Słowo, jego wartość i moc sprawczą, odkryć na nowo Prawdę i dać się uwieść pięknu Opowieści.
Źle użyte słowo może ranić, sprawia, że poznajemy co to gniew, nienawiść i brak zaufania. Jakże często słuchając dzisiejszych włodarzy mielibyśmy ochotę schować się w świecie ciszy.

Ale słowo może też leczyć, dawać nadzieję i pomagać odkrywać nam wewnętrzną głębię i piękno. Dowodem na to niech będzie spotkanie z Baba the Storyteller z USA, a także innymi światowej sławy opowiadaczami: Laurence Benedetti, Nordinem Hassanim czy polskimi artystami Grupą Studnia O., Witkiem Dąbrowskim, Michałem Malinowskim, opowiadaczami Imagana i grupą młodych bajarzy ONKI-MONKI. Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści jest dumne, iż w pięknej scenerii Tężni Konstancińskiej może gościć tych mistrzów słowa mówionego, zdolnych do przeniesienia nas w świat historii z różnych stron świata. Razem z nimi będziemy przeżywać niesamowite historie, poznawać siebie i naszą wrażliwość. Te opowieści poruszą naszą wyobraźnię i nie pozwolą o sobie zapomnieć.
Dlatego: SZTUKA ZWYCIĘŻA POLITYKĘ !!!
W ramach Festiwalu w nowo otwartym Amfiteatrze w Parku Zdrojowym został przygotowany specjalny PROGRAM RODZINNY. – Jest to program, poprzez który chcemy pokazać, że opowieści jednoczą ludzi. W końcu zwykło się mówić „ w jedności siła”. Dawniej gdy nie było Internetu, radia, TV, całe rodziny gromadziły się wokół stołów i przekazywały historie zasłyszane przez swoich przodków. Dziś ta tradycja niestety zanika. Nie pozwólmy na to ! Niech nasze dzieci usłyszą nas, niech poznają jeszcze lepiej swoich przodków. Niech uczą się poprzez opowieści jak pięknymi mogą stać się ludźmi!
Odkrywania siebie i przeżywania tego co piękne życzą organizatorzy.
Do zobaczenia i zasłuchania !

Opowieści tłumaczone są na język polski.
Programy opowieści w każdym dniu są inne.
Organizatorem festiwalu jest Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści, przy współpracy z Konstancińskim Domem Kultury KDK oraz Uzdrowiskiem Konstancin-Jeziorna Sp. z. o. o.
patronat medialny: czasdzieci.pl

Podczas festiwalu będziemy gościć:
Baba the Storyteller z USA
Muzyk i gawędziarz Baba the Storyteller jest doskonałym artystą, jak również dyrektorem zarządzającym firmą "WovenWeb Productions." Baba był praktykiem w dziedzinie sztuki opowiadania znanej jako griot - Jaliyaa i wiodącym od ponad dekady orędownikiem gatunku pochodzącego z Afrykańskiego Teatru Zachodniego – Kotéba. Otrzymał liczne wyróżnienia i nagrody za swoją pracę jako folklorysta, wykonawca tradycyjnej muzyki, gawędziarz, działacz społeczny i wolontariusz. Jest twórcą i prowadzącym dwa przedstawienia teatralne, "Griot" i "Serenady Ducha," które zawierają tradycyjne afrykańskie formy muzyczne i elementy z historii tańca, publicznego dyskursu / interakcji i poetyckich wersetów. Jest odbiorcą świadectwa uznania przez the California State Assembly, którego członkowskie wykorzystują twórczość Baby do pracy z tzw. „trudną” młodzieżą. Baba współpracuje z "ArtsConnect Program" w Orange County Performing Arts Center, tworząc programy nauczania dla nauczycieli.
Oto kilka opinii o jego twórczości:
• To wspaniałe opowieści! Baba zasługuje na wszystkie pięć gwiazdek za doskonały i profesjonalny produkt. Wielkie dzięki za tak wspaniałe opowiadanie historii! Moje ulubione!
• Nigdy nie rozczarowuje !
• O czymkolwiek Baba opowiada: o dalekich miejscach albo czymś, co jest bardzo blisko domu, te opowieści są zarówno wesołe jak i pouczające. To radość słuchania!

Laurence Benedetti z Francji
rozpoczynała jako bibliotekarka, potem zdecydowała się poświęcić aktorstwu i ukończyła szkołę teatralną. Na początku swojej kariery została zaproszona do opowiadania w przedszkolach i szkołach podstawowych. Nie sądziła wtedy, że ta propozycja zmieni jej życie. „Poznałam tą przyjemność gdzie pomiędzy słuchaczem a opowiadającym nie istnieje nic poza słowem”. Sztuka opowiadania zafascynowała ją całkowicie. Oprócz spektakli dla najmłodszej publiczności zaczęła przygotowywać również programy dla dorosłych. Sięgała po bajki Perraulta, Andersena i innych, wyszukiwała też opowieści z dalekiej Syberii czy z Chin. Ofiaruje też publiczności nową żywą wersję mitów greckich.
W swojej wieloletniej karierze opowiadaczki przemierzyła prawie cały świat upowszechniając sztukę słowa mówionego na słynnych scenach teatralnych, festiwalowych, bibliotekach, szkołach, więzieniach czy domach opieki. "Opowiadam teraz we wszystkich miejscach, gdzie znajdują się uszy do słuchania i oczy do oglądania", zwierza się artystka.
Opowiadanie dla Laurence Benedetti to także sposób na życie we wszystkich jego przejawach: „Lubię opowiadać historie z Daleka. Daleko to tam, gdzie słowa odsłaniają dusze rzeczy i istot żywych. Trzeba mieć czas na opowiedzenie historii. Pomaga to nam w oglądzie świata aż do jego najgłębszych zakamarków. I naszą duszę – do jej najgłębszych zakamarków”. Słowo posiadające znaczenie jest dla niej równie ważne jak fabuła.
Od 1997 do 2003 była kierownikiem artystycznym Festiwalu Sztuki Opowiadania "Pory Baśni" w Montereau we Francji. Przyczyniła się również do powstania festiwalu "Cont'aime" w Vincennes.

Nordin Hassani z Maroka
jest z pochodzenia Berberem. Pracuje jako opowiadacz, komik, reżyser. Oto jak opowiada o swojej drodze artystycznej:
„Od wielu lat łączę techniki komiczne z opowiadaniem. Sztuka słowa jest tak rozległa jak teatr, zaś opowieść oferuje wiele możliwości eksperymentu.
Ukończyłem wiele szkół i kursów teatralnych znalazłem rodziny artystyczne, grupy profesjonalne, z którymi przeżyłem wiele fascynujących przygód teatralnych. W 1992 roku zdecydowałem się utworzyć moją własną grupę teatralną, Grupę Hecate. Zakładając ją, pragnąłem zrealizować swoje pomysły i dzielić je z innymi artystami, towarzyszami nierównej drogi w rejonach sztuki. Jednym z głównych celów tej drogi dla mnie jest przekazać wiedzę artystyczną oddalonej publiczności świata kultury. PRZYWRÓCIĆ SZTUCE WYMIAR LUDZKI.
Ta deklaracja „artystyczno-polityczna” pozwoliła Grupie na występy, opowiadanie w niezwykłych miejscach: w piwnicach bloków mieszkalnych, w stodołach, w autobusach... Te działania były naznaczone pragnieniem dzielenia się sztuką słowa. Członkowie Grupy Hecate nie chcą być artystami, którzy odgrywają swoje spektakle, ale przewodnikami realizującymi projekty dla innych.
„Moją pracę charakteryzuje ciągłe pytanie o człowieka. Lubie myśleć że teatr, opowieść to są tylko narzędzia do przybliżania się ludzi, do odkrywania bogactwa innego człowieka oraz do odkrywania życia w życiu.”

Witek Dąbrowski Teatr NN„Opowieści z Bramy”
(występ w trakcie Nocy Opowieści 20 czerwca)
Opowieści z bramy to cykl opowieści z żydowskiego folkloru, w których aktor z towarzyszeniem żywej muzyki (w tym przypadku akompaniuje sobie na gitarze) opowiada i zabawne, i całkiem poważne historie. Losy bohaterów literackich przeplatają się z losami bohaterów realnych. Wszyscy oni pochodzą z opowieści zbieranych i przechowywanych w Bramie Grodzkiej.
Witek Dąbrowski - Urodzony 18 kwietnia 1961 roku, członek "Sceny 6", od 1998 roku zastępca dyrektora Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN". Związany z Teatrem NN (nawiązującym do idei teatru alternatywnego, polegającego na spotkaniu aktora i muzyka z widzem) od 1990 roku. Wówczas wystąpił po raz pierwszy w przedstawieniu Wędrówki niebieskie, wyreżyserowanym przez Tomasza Pietrasiewicza. Od 2001 roku występuje w Tryptyku chasydzkim, monodramie, na który składają się trzy przedstawienia: Był sobie raz, Jak Fajwł szukał samego siebie, Tajbełe i jej demon.

„Onki –Monki” – młodzi opowiadacze historii z Siennicy Różanej
Początkowo dzieci uczestniczyły w zajęciach teatralnych prowadzonych przez Marylę Rudzką - nauczycielkę języka polskiego siennickiej szkoły. Pasję aktorską realizowały około dwóch lat, kiedy na horyzoncie pojawiła się sztuka opowiadania. Ich przygoda z opowieściami rozpoczęła się w kwietniu 2008 roku podczas warsztatów tworzenia słowem zorganizowanych przez opiekunkę grupy, a prowadzonych przez Michała Malinowskiego – opowiadacza historii i dyrektora Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści. Odbyło się kilka spotkań warsztatowych i „Onki - monki” wystąpiły ze swoim pierwszym spektaklem opowieści podczas nocy opowieści „Tężnia Marzeń 2008”. To była dla nich magiczna noc. Od tej pory fascynacja sztuką opowiadania sprawiła, że dzieci spotykają się i szlifują regularnie swe umiejętności w tej dziedzinie. W swoim programie mają autorskie opowieści dla dzieci, opowieści z dreszczykiem oraz bajki z morałem. Ostatnio występowały w namiocie Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści na Pikniku Naukowym Polskiego Radia w Warszawie oraz Światowych Dniach Bajki w Olsztynie

Opowiadacze IMAGANA – to grupa działająca od 2 lat przy Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści.
W jej skład wchodzą gawędziarze o bardzo zróżnicowanym stylu opowiadania. Występują publicznie od 2007 na Festiwalu Tężnia Marzeń oraz innych imprezach: m. innymi Festiwalu Silva Rerum 2008 lub Nocy Muzeów 2009 w Muzeum Pałac w Wilanowie.

Stowarzyszenie Grupa Studnia O.
to pierwsze w Polsce stowarzyszenie opowiadaczy. Jako stowarzyszenie działa od 1997 roku jednak początki “Grupy Studnia O” sięgają roku 1994. Źródłem ich opowieści jest bogata i różnorodna tradycja literatury ustnej: bajki i baśnie, mity i eposy z różnych kultur a także historie autorskie. Ich działalność nie jest jednak próbą rekonstrukcji dawnych praktyk opowiadania czy wiernym odtwarzaniem tradycyjnych narracji. Sztukę opowiadania traktują jako indywidualną twórczość artystyczną, inspirowaną tradycją, lecz wpisującą się w kontekst współczesności.
Praktykę opowiadania historii łączą z rozległą działalnością animacyjną i edukacyjną. Opowiadanie stanowi bowiem atrakcyjną formułę poznawania innych kultur, jest powszechnie zrozumiałym językiem dialogu międzykulturowego. Elastyczność i otwartość formuły opowiadania pozwala im wpisywać się w różnorodne projekty społeczno-kulturowe - zarówno tematycznie, jak i pod względem formalnym: od kameralnych spotkań w kręgu po wielkie widowiska.
Studnia O. prowadzi także wiele projektów badawczych nad tradycją opowiadania w różnych kręgach kulturowych. Wypracowaną przez nią formą spotkania jest widowisko narracyjne, które nawiązuje do tradycji starożytnego sympozjonu, gdzie opowieści harmonijnie współistnieją z dyskursem naukowym, muzyką, elementami uczty.

Michał Malinowski - pomysłodawca i założyciel Storyteller Museum w Konstancinie – Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści, pierwszego w świecie muzeum całkowicie poświęconego tradycjom ustnym i nieuchwytnemu dziedzictwu kulturowemu (intangible cultural heritage). Obok Grupy Studnia O., jest jednym z współtwórców ruchu odnowy opowiadania w Polsce. Posiada ponad 10-letnie doświadczenie pracy jako nauczyciel języków obcych (angielskiego, francuskiego i rosyjskiego) w różnych strefach kulturowych (Szwajcaria, Japonia, USA i Polska). W swej pracy pedagogicznej skutecznie praktykuje metody opowiadania przy rozwijaniu zdolności językowych studentów. Od kilku lat prowadzi warsztaty sztuki opowiadania dla dzieci i dorosłych. Uczestnicy jego warsztatów występowali między innymi na renomowanych festiwalach w Kanadzie i Hiszpanii. Ponadto występuje z wieloma autorskimi programami opowieści, które są prezentowane w muzeum oraz innych placówkach, np. w szkołach, bibliotekach, domach kultury, festiwalach. Artysta występował m.in. na licznych festiwalach opowieści w wielu krajach Europy i Kanadzie.
W 2006 roku otrzymał nagrodę specjalną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Jest autorem książki „Polish Folktales and Folklore” opublikowanej w USA w grudniu 2008r.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 

Program Rodzinny w Amfiteatrze

sobota 20 czerwca od 15:00 do 18:00

Wystąpią:

Nordin Hassani – Maroko
Laurence Benedetti – Francja
Baba the Storyteller - USA

program opowieści inspirowany bajkami marokańskimi, afrykańskimi, indyjskimi i amerykańskimi. Pod osłoną nocy członkowie karawany zbierają się wokół ognia i opowiadają najróżniejsze baśnie. Każdy próbuje zaskoczyć swoją historią pełną wyobraźni i fantastycznych zdarzeń. M. innymi po spożyciu magicznego proszku ludzie zamieniają się w zwierzęta i doświadczają niezwykłych przygód lub popadają w straszliwe tarapaty po nocnym spotkaniu z tajemniczą postacią.
Każdy z opowiadaczy dzieli się bajkami i opowieściami. Całość przeplatana jest muzyką wykonywaną na korze przez amerykańskiego opowiadacza Baba the Storyteller.

Ponadto
Nie siłą lecz sprytem
45 min
wykonanie Michał Malinowski
... program bajek dla najmłodszych ukazujący że zwycięstwo odnosi osoba nie używająca siły. Specjalnie dopasowane opowieści utrzymują w niezwykłym napięciu by na koniec rozśmieszyć. Dzieci słuchają z otwartymi buziami bajek o potworze który próbował zaatakować samotną babcię mieszkającą na skraju ciemnego lasu. Babcia nie traci jednak zimnej krwi i swoim podstępem pokonuje potwora który ucieka gdzie pieprz rośnie...Ponadto opowieść o tym jak mały chłopiec pokonał piratów i inne niezwykłe historie.

Studnia O.
Ta znana grupa opowiadaczy zaprezentuje swój najlepszy wybór bajek dla dzieci.

„Hakawati, mistrz opowieści”

Na festiwalu promowana będzie książka Rabiha Alameddine
„Hakawati, mistrz opowieści” wydawana przez Wydawnictwo ZNAK we wrześniu 2009
O książce piszemy:
Hakawati, mistrz opowieści to magiczna historia o wielopokoleniowym rodzie, który z pasją zajmuje się ubarwianiem rzeczywistości. O miłości, przed którą można uciekać w nieskończoność, ale i tak zawsze dopadnie człowieka w najmniej oczekiwanym momencie. O codziennym życiu wśród orientalnych zapachów Libanu, o mozaikowym świecie arabskiej kultury i o tym, że granice między światem realnym a baśniowym nigdy tak naprawdę nie istniały.

Autor, Rabih Alameddine, jest malarzem i pisarzem, pochodzi z Libanu i choć mieszka na stałe w Stanach, to czerpie z doświadczeń dzieciństwa i kultury w której się wychował. Główny bohater, informatyk, na pozór typowy Amerykanin z Los Angeles wraca do rodzinnego miasta, żeby pożegnać się z chorym ojcem. Wie, że musi zakończyć historię, która zaczęła się w tym samym miejscu wiele lat temu. Najpierw jednak musi wrócić do samego początku. Do swojego dziadka, słynnego hakawatiego, libańskiego mistrza opowieści.

Festiwal będzie również okazją do zapoznania się z wystawą UNESCO Przekazać Nieuchwytne udostępnioną w nowo otwartej części Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści.

PRZEKAZAĆ NIEUCHWYTNE
wystawa UNESCO na temat
Światowych Zabytków Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego

„Przekazać Nieuchwytne” jest pierwszą wystawą udostępnioną w nowo oddanej do użytku części Muzeum Bajek, Baśni i Opowieści w Konstancinie-Jeziornej (dawniej Muzeum Opowiadaczy Historii). Ta nowa przestrzeń stała się wyjątkowym skrzyżowaniem kultur z najdalszych zakątków świata. Zwiedzający mogą odkryć egzotycznych muzyków grających na unikalnych instrumentach, długobrodych opowiadaczy snujących swe magiczne baśnie czy też tancerzy prowadzących korowody karnawałów.

Wystawa prezentuje kilkadziesiąt przykładów żywych zabytków, wpisanych na światową listę „niematerialnego dziedzictwa kulturowego” UNESCO, wprowadzając w niewystarczająco jeszcze spopularyzowany w Polsce temat ochrony i przekazywania nieuchwytnego dziedzictwa kulturowego. Większość przykładów jest prezentowana w kraju po raz pierwszy, wcześniej nie były one znane szerokiej publiczności. Jednym z inicjatorów dyskusji na ten temat był wybitny myśliciel afrykański, Amadou Hampate Ba znany z powiedzenia „Gdy umiera starzec, to tak, jakby spłonęła biblioteka”. W przypadku dzieł materialnych, tekstów pisanych, zabezpieczenie czy utrwalanie takiego przekazu polega na jego konserwacji, duplikacji. W kwestii niematerialnego dziedzictwa, mamy do czynienia z sytuacją, opisaną przez Amadou Hampate Ba – gdy umiera starzec, odchodzi wiedza i umiejętności wielu pokoleń, a nawet całych ludów. Pozostaje po nim jakiś przedmiot np. instrument muzyczny, ale nikt już nie umie z niego wydobyć unikalnego dźwięku, którym stary mistrz poruszał do głębi słuchaczy. Pozostają rośliny, ale nikt już nie wie, w jaki sposób je przygotować, by uzyskać tradycyjny barwnik do tkanin, nikt nie pamięta, które zioło służyło do leczenia chorych, a które do zatruwania strzał. Chcemy ukazać tendencje i przykłady zachowywania, ochrony i przekazywania niematerialnego dziedzictwa kulturowego ze świata, a tym samym zachęcić ludzi do zainteresowania się naszym własnym, polskim dziedzictwem kulturowym.

Ta wystawa ma za zadanie nie tylko pokazać, ale również obudzić dyskusję o skutecznych formach przekazywania kultury. W czasach takich jak dzisiejsze, w dobie tak olbrzymiej komercjalizacji, należy walczyć o zachowanie wartości, które leżą poza materialnymi obiektami. Poznając ogrom bogactwa niematerialnego, dorobek kilku tysięcy lat, elementy kultury przekazywane przez wiele pokoleń drogą ustną, dostrzeżemy, iż w olbrzymi sposób wpływają na naszą wyobraźnię i są niezbędną częścią naszego dziedzictwa. Dzisiaj stajemy przed problemem, bezpowrotnego zaniku tego bezcennego dorobku, dlatego zadajemy sobie to niezwykle istotne pytanie – jak chronić, zabezpieczać i przekazywać to, co niematerialne?

Rok rocznie na świecie, ale i w Polsce, kolejne przykłady żywych zabytków naszego dziedzictwa odchodzą wraz ze swymi wykonawcami – potem nie jesteśmy już w stanie odzyskać tego bogactwa. Ocalenie tego, co jest najważniejsze i najdroższe w naszej kulturze – jej sedna przekazywanego z pokolenia na pokolenie od wieków, które dziś bezpowrotnie zatraca się i zanika, to dzieło, o które warto walczyć.

Poza tematem wystawy, niezwykły jest również sposób jej zwiedzania. Dzięki wyjątkowym opowieściom towarzyszącym prezentacjom, nasi goście pełniej doświadczą bogactwa nieznanych kultur. Ta forma odkrywania dziedzictwa aktywizuje i stymuluje kreatywność odbiorców, inspirując ich do dalszych podróży w unikalny świat niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Wystawa została udostępniona z Sekcji Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO w Paryżu.