Kiedy dziecko przychodzi na świat, każdego dnia stają przed nim nowe przeszkody, którym musi sprostać. Jest to trudne zadanie dla małego człowieka, ponieważ nie zawsze ma do tego umiejętności. Nowe sytuacje mogą wywoływać u dziecka lęk, dlatego bardzo ważne jest, aby rodzice przygotowali dziecko do wejścia w życie społeczne.

Rodzice powinni zastanowić się nad tym, jak chcą przygotować dziecko do samodzielności i jakie umiejętności chcą mu przekazać. Dziecko, kiedy przychodzi na świat, potrzebuje najwięcej opieki, którą najlepiej może zapewnić mu matka. Jednak najważniejsze w tej opiece jest to, aby dziecko czuło się  kochane. Poczucie miłości i akceptacji jest fundamentem dla dalszego rozwoju dziecka. Dopiero wtedy działania wychowawcze mogą przynieść zamierzone efekty.

Każdy z rodziców wnosi pewny bagaż doświadczeń i opinii na temat wychowania. Rodzice posiadają poza tym swoje osobowościowe cechy, które determinują ich reakcje w różnych sytuacjach. Te elementy składają się na postawy wobec dziecka, które można podzielić na pozytywne i negatywne, a co za tym idzie efekty tych postaw również. Akceptacja dziecka z jego wszystkimi wadami i zaletami, współdziałanie w codziennych czynnościach, rozumne poszerzanie swobody dziecka czy uznanie go za równoprawnego członka rodziny buduje w nim poczucie własnej wartości. Z drugiej strony nadmierny dystans uczuciowy, zbyt duże wymagania czy odwrotnie, nadmierne chronienie dziecka buduje w nim strach przed otoczeniem wynikający z niskiego poczucia własnej wartości.

Przejawiane postawy wpływają na wyznaczanie granic dziecku. Jest to bardzo ważne dla rozwoju psycho-społecznego dziecka. Młody człowiek, szukając swojego miejsca w otaczającym świecie, buduje jego obraz dzięki tym właśnie granicom. Uczy się akceptowanych zachowań społecznych oraz poznaje konsekwencje ich nieprzestrzegania. Określanie granic daje dziecku poczucie stabilności i bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego. Dziecko uczy się samodzielnie poruszać w świecie zasad i norm społecznych. Może wtedy podejmować decyzje, znając konsekwencje łamania tych zasad.

Jeśli rodzice jasno wytłumaczą dziecku panujące zasady, mogą w przyszłości odwoływać się do tych zasad w momencie, kiedy dziecko zachowuje się w sposób przez nich nieakceptowany. Dzięki temu dziecko kształtuje swój rozwój psychiczny, ucząc się kontroli nad swoimi zachowaniami. Bardzo ważny jest przykład ze strony rodziców. Dziecko obserwując swoich rodziców w sytuacjach społecznych, uczy się zasad i granic w kontaktach z osobami w różnym wieku, pozycji społecznej czy odmiennym kolorze skóry.

Wyznaczanie granic dziecku powinny opierać się na stałych zasadach, które rodzice będą także przestrzegać. Stałość tych zasad daje dziecku poczucie bezpieczeństwa oraz możliwość przewidywania konsekwencji swoich działań. Stopień wyznaczonych granic powinien być dobrze przemyślany. Granice zbyt wąskie blokują w dziecku chęć poznawania świata a nawet strach przed podejmowaniem samodzielnych działań. Może to być wywołane nadmierną obawą rodziców, że dziecko może zrobić sobie krzywdę. A z kolei zbyt szerokie granice i zezwalanie na łamanie zasad społecznych uczy dziecko niewłaściwych zachowań, które mogą nieść konsekwencje kiedy dziecko samodzielnie wejdzie w życie społeczne. Przykładowo dziecko może wprowadzić rodziców w zakłopotanie, kiedy zacznie używać brzydkich słów w obcym towarzystwie. Kiedy granice są niestabilne, dziecko może zacząć się wycofywać z życia społecznego, ponieważ jego strach przed konsekwencjami może być zbyt duży. Dziecko nie może być karane w zależności od nastroju rodziców, ponieważ w ten sposób nie pozna prawidłowych form postępowania. Oczywiście  reguły powinny być dostosowane do rozwoju dziecka, więc nadmierny rygor w pilnowaniu dziecka także nie jest wskazany. Granice stawiane dziecku powinny zmieniać się wraz z nim. Najlepiej, aby granice były stawiane stopniowo wtedy dziecku będzie łatwiej się do nich dostosować.

Na samym początku najlepiej zacząć od ustalenia stałego planu dnia i zasad w nim panujących. Stałe pory posiłków dają dziecku poczucie stabilności. Wtedy łatwiej będzie uczyć dziecko podstawowych zasad panujących w domu. Reguły powinny być sformułowane krótko, aby dziecku łatwiej było je zapamiętać. Najlepiej, żeby były formułowane w sposób przyjazny dla dziecka. Dzięki temu ich przestrzeganie będzie łatwiejsze do zaakceptowania.

Bez wątpienia włożony trud w wyznaczanie granic przyniesie dużo korzyści w kontaktach rodziców z dzieckiem. A w przyszłości zaowocuje dojrzałością społeczną w dorosłym życiu.

Karol