Ucząc dzieci matematyki, szukajmy rozwiązań, które pozwolą nie tylko ją zrozumieć, ale też polubić.

 

O pomysłach na to, jak przy okazji prostych zabaw wspierać rozwój kompetencji i umiejętności matematycznych pisze dr Zuzanna Jastrzębska-Krajewska, pedagożka i badaczka zajmująca się edukacją dzieci od najmłodszych lat, znana z Instagrama jako @pani__zuzia.

 

Zabawa a matematyka

 

Musimy porzucić przeświadczenie, że edukacja matematyczna zaczyna się dopiero w szkole, kiedy dzieci uczą się zapisu liczbowego i rozwiązują zadania za pomocą symboli matematycznych. Okazuje się, że jest to kolejny etap nauki, a prawdziwy rozwój myślenia matematycznego następuje już w pierwszych dniach życia człowieka. Od urodzenia uczymy się bowiem myślenia przyczynowo-skutkowego, budowania siatek pojęciowych, orientacji w przestrzeni, manipulowania  przedmiotami, planowania ruchu i działań, szacowania ich konsekwencji oraz rozumienia regularności np. wykonywanych czynności, a później pojęć kalendarzowych. Dziecko zaczyna myśleć symbolicznie i abstrakcyjnie dopiero po kilku latach zdobywania wiedzy poprzez zabawę konkretnymi przedmiotami, których może dotknąć. Dlatego hasło mówiące o tym, że dzieci uczą się przez zabawę powinno być ważną wskazówką dla wszystkich rodziców, ale też nauczycieli. Te podstawowe czynności, których dzieci mogą naturalnie doświadczać, są rewelacyjnym treningiem dla mózgu i pomagają w nabywaniu umiejętności szkolnych w przyszłości,  stanowią ich fundament.

 

Rozwijaj umiejętności swojego dziecka razem z Play-Doh!

 

Znakomitą pomocą do nauki matematyki u dzieci jest ciastolina Play-Doh. Ta nietoksyczna masa plastyczna jest ponadczasowa – nie traci na atrakcyjności z biegiem lat i można ją wykorzystywać na różnych etapach rozwoju dziecka. Pozwala ona nie tylko ćwiczyć motorykę małą, ale przede wszystkim „dotknąć matematyki”.  Dzięki regularnemu używaniu ciastoliny dziecko rozwija swoją kreatywność, widzenie przestrzenne, a także uczy się myślenia przyczynowo-skutkowego. Wystarczy kilka minut takich zabaw każdego dnia, żeby dziecko rozwijało szereg kompetencji matematycznych potrzebnych w przyszłości nie tylko w szkole, ale także w całym życiu.

 

3 pomysły na zabawy wspomagające naukę matematyki

 

Kolorowy świat 3D

 

Zabawa ta sprzyja rozwijaniu kompetencji orientowania się na kartce papieru. Jest to niezbędne w nauce kodowania i dekodowania, a więc także pisania i czytania, a także w czasie intensywnego rozwoju lateralizacji – procesu kształtowania się przewagi jednej strony ciała nad drugą.

 

• Przygotujcie ciastoliny w różnych kolorach, a kartkę papieru włóżcie w koszulkę biurową.
• Na lewy nadgarstek dziecka załóżcie frotkę – dzięki temu będzie trenowało rozróżnianie stron.
• Poproście, żeby dziecko zgodnie z Waszymi poleceniami, wykonało kolorowy obrazek 3D według przykładowych instrukcji: w lewym górnym rogu przyklej słońce, w prawym górnym rogu chmurę, w lewym dolnym rogu kwiatka, w prawym dolnym rogu budę dla psa, itd.

 

„Lepimy, co widzimy”, czyli nietypowe kalambury

 

Ta niepozorna zabawa doskonale wspomaga naukę klasyfikacji, czyli budowania siatek pojęciowych, a także widzenia przestrzennego, umiejętności przełożenia rysunku na formę 3D oraz wydłuża czas skupienia uwagi. Przy okazji to również świetny trening motoryki małej, sprzyjający ćwiczeniu precyzji wykonywanych czynności i przygotowujący dłoń do trzymania pióra czy ołówka. W czasie tych ćwiczeń pozytywnie wpływamy również na rozwój mowy. Dzieje się tak dlatego, że receptory znajdujące się w dłoni są powiązane z receptorami aparatu artykulacyjnego człowieka.

 

• Na małych karteczkach narysujcie przedmioty, zwierzęta, owoce, symbole. Zadaniem osoby, która wylosuje karteczkę, jest ulepienie przedstawionej rzeczy z ciastoliny. Druga próbuje zgadnąć, co przedstawia dzieło.
• Bawić można się w parach lub całą rodziną. Warto dodać dreszczyk emocji z postaci odmierzanego czasu zarówno na lepienie, jak i na odgadywanie.

 

„Rachu ciachu”, czyli trening wycinania

 

Dzieci uwielbiają wycinać, ale na początku operowanie nożyczkami i cięcie papieru może być dla nich trudne. Dlatego świetnym treningiem będzie cięcie ciastoliny. Jaką matematyczną wiedzę zdobywają najmłodsi podczas tej aktywności? Dziecko doświadcza zmian odwracalnych, częściowo-odwracalnych i nieodwracalnych, czyli rozwija myślenie przyczynowo-skutkowe niezwykle ważne nie tylko w matematyce, ale przede wszystkim w życiu! Szacowanie skutków, określanie przyczyn, widząc jedynie następstwo działań to kompetencje przyszłości!

 

---

 

Autor tekstu:

 

dr Zuzanna Jastrzębska-Krajewska, znana z Instagrama jako @pani__zuzia, autorka projektu #20minutdlaMATEMATYKI i poradnika dla rodziców i nauczycieli „RUCH + MUZYKA = MATEMATYKA”, pedagożka i badaczka, ekspertka w zakresie metodyki nauczania matematyki i rozwijania uzdolnień matematycznych u dzieci.