Dzieci dwujęzyczne mają bardziej rozwinięte zdolności w trzech obszarach takich jak: komunikowanie się, myślenie i poznawanie. Dużo wcześniej niż ich rówieśnicy zdobywają także wiedzę dotyczącą języka nazywaną świadomością metajęzykową. Zasadniczo, w bardziej wszechstronny sposób postrzegają świat, a także wykazują się lepiej wykształconymi umiejętnościami pozajęzykowymi związanymi z myśleniem. Wiele badań sugeruje, że mózgi osób dwujęzycznych wolniej się starzeją. Zobacz, co zyskuje dziecko dwujęzyczne.

Większa świadomość metajęzykowa

Dwujęzyczne dzieci nie tylko posługują się językiem, one go „widzą”. Każdego dnia, zmuszone do wybrania, którym językiem się posłużą, muszą wypracować sobie w umyśle wiedzę na temat obu języków. Dzięki temu łatwiej im zrozumieć abstrakcyjne związki pomiędzy literami i dźwiękami. Przekłada się to na szybszą i bardziej sprawną naukę czytania i pisania.

Zrozumienie struktury języka oraz tego, jak on funkcjonuje, jest bardzo istotne z punktu widzenia rozwoju myślenia. Dwujęzyczność ma ogromny wpływ na myślenie abstrakcyjne. Taka umiejętność jest konieczna w procesie analizy oraz rozwiązywania problemów czy tworzenia nowych strategii działania. Nauka dwóch języków już od kołyski przekłada się na zwiększenie możliwości umysłowych dziecka. W późniejszych latach – właśnie przez takie ciągłe ćwiczenia umysłu - takie dzieci o wiele łatwiej radzą sobie w szkole niż ich rówieśnicy.

Bardziej elastyczny umysł

Dwujęzyczność nie tylko pomaga szybciej rozwiązywać problemy, ale także pozwala na wykształcenie tzw. myślenia dywergencyjnego i uwagi selektywnej.

Myślenie dywergencyjne łączy się z umiejętnością odnajdowania wielu różnych rozwiązań jednego problemu. We współczesnym świecie, gdy schematy zaczynają nudzić, taka kreatywność i elastyczność jest potrzebna, by móc tworzyć zupełnie nowe rozwiązania. Dwujęzyczne dzieci mają więc na start większe możliwości w wypracowywaniu nietypowych podejść do problemu, co może przekładać się na sukces rodzinny, naukowy czy zawodowy.

Taką elastyczność umysłową – zdaniem psycholog Sandry Been-Zeev – można zaobserwować u osób dwujęzycznych także podczas wykonywania czynności wprost nie związanych z użyciem języka. Przeprowadzony przez nią eksperyment na grupie dzieci jedno- i dwu- języcznych pokazuje, że dzieci dwujęzyczne w o wiele większym stopniu niż ich rówieśnicy posłujący się jednym językiem, w ocenie sytuacji najpierw starają się dostrzec prawidłowości, a więc szerszy kontekst, a następnie zrozumieć zmiany jakie zachodzą.

Dwujęzyczność sprzyja także rozwojowi uwagi selektywnej. Taka umiejętność – wyłapywania tylko informacji nam potrzebnych, a pomijania nieistotnych lub mniej istotnych – jest konieczna, by szybciej niż inni umieć wykonywać wiele czynności naraz.

Łatwiejsze zrozumienie "innego" i większe możliwości

„Naucz się nowego języka, a dostaniesz nową duszę”, „Dwujęzyczność daje większe możliwości. Zamiast w jednym, przebywasz w dwóch światach” - wskazane przysłowie czeskie i wypowiedź szwajcarskiego psycholingwisty, Françoisa Grosjeana, idealnie ilustrują korzyści wynikające z dwujęzyczności.

Dwa języki to ogromny kapitał, który daje dziecku większe możliwości związane ze zdobywaniem wielojęzycznych przyjaciół, lepszej pracy czy studiów w innym kraju. To także umiejętność postrzegania świata z dwóch różnych, czasem odmiennych, perspektyw.

Na to, że język może wpływać na sposób naszego myślenia wskazywali dwaj badacze, twórcy nazwanej od ich nazwisk jednej z najsłynniejszych teorii dotyczących języka, tzw. hipotezy Sapira-Whorfa. Mimo że większość językoznawców odrzuca obecnie skrajną postać tej hipotezy i skłania się do bardziej zrównoważonego podejścia zakładającego, że istnieje pewien związek pomiędzy językiem a postrzeganiem rzeczywistości, to jednak osoby dwujęzyczne korzystają z dobrodziejstw dwujęzyczności związanych z szerszym myśleniem o rzeczywistości.

Dwujęzyczne dziecko dostrzega więcej niuansów świata, co w połączeniu z umiejętnością przyjęcia odmiennej perspektywy sprawia, że w naturalny sposób uświadamia sobie, że jego pogląd jest tylko jednym z wielu.

Dwujęzyczność jest więc szansą na:

• wykształcenie większej tolerancji wobec innych,

• wypracowanie otwartości na nowe doświadczenia,

• większą odwagę w podejmowaniu decyzji, umiejętność pracy w grupie i łatwiejsze radzenie sobie z niepowodzeniami (wszak moje – jako osoby dwujęzycznej – podejście jest tylko jednym z wielu).

   

Dwujęzyczność pozwala spojrzeć na swoje języki nie na jako jedyne dwa w całym kosmosie, ale na dwa z wielu. Ta myśl jest wskazówką dla dziecka, że wokół mogą istnieć inne języki, które determinują inne sposoby postrzegania rzeczywistości.

„Granice mojego świata wyznaczają granice mojego języka” - umożliwiając dziecku kontakt z dwoma językami, poszerzamy te horyzonty.

Może Cię także zainteresować: Jak stymulować rozwój dziecka?