Olej i produkty z CBD zyskują coraz większą popularność wśród konsumentów. Mimo że konopie siewne są znane od lat, działanie pochodzącego z nich ekstraktu nie posiada jeszcze w pełni udokumentowanych badań klinicznych. Produkty z CBD charakteryzują się ogólnie wysokim profilem bezpieczeństwa, więc osoby dorosłe same sprawdzają, jaki wpływ ekstrakt z konopi ma na ich zdrowie i samopoczucie oraz na ile łagodzi różne dolegliwości. Równocześnie, coraz więcej rodziców zadaje sobie pytanie, czy produkty CBD mogą znaleźć zastosowanie również u dzieci.

 

Czym jest CBD?

 

CBD (kannabidiol) to jeden z kannabinoidów – aktywnych związków organicznych, występujących w roślinach z gatunku cannabis. Na rynku jest dostępny w wielu postaciach – od wziewnych po kapsułki. Choć konopie znane są od tysiącleci, w medycynie XXI w. najwyraźniej przeżywają swój renesans. Kanabidiol występuje zarówno w konopiach siewnych (cannabis sativa), jak i indyjskich (marihuanie). Te ostatnie zawierają także tetrahydrokannabinol (THC), substancję o działaniu psychoaktywnym. Dostępny w Polsce ekstrakt CBD najczęściej pozyskiwany jest z upraw konopi siewnych. W tym gatunku konopi THC występuje w znikomych ilościach - produkty na ich bazie zawierają, zgodnie z obowiązującymi normami, mniej niż 0,2% THC. Takie stężenie jest zupełnie bezpieczne, ponieważ nie jest w stanie wywołać żadnego działania psychoaktywnego, nie działa odurzająco ani nie uzależnia.

 

Jaki produkt z CBD wybrać dla dzieci?

 

Ekstrakt z konopi jest dostępny w szerokiej gamie produktów. Należą do nich:

 

Olej CBD – posiada on gwarantowaną ilość czystego CBD w określonym przez producenta. Nierzadko produkowany jest z organicznych, wolnych od zanieczyszczeń nawozami sztucznymi czy pestycydami konopi siewnych. Zwykle podaje się go pod język. Jego mankamentem jest charakterystyczny, ziemisty smak, którego wiele dzieci może nie lubić.

 

Kapsułki CBD – podobnie jak olej CBD, zawierają ekstrakt z konopi rozpuszczony w tłoczonym na zimno, wysokogatunkowym oleju roślinnym, najczęściej konopnym. Ponieważ jest on zawarty w żelowej kapsułce, którą można połknąć w całości, kapsułki CBD sprawdzą się jako suplement dla dzieci, które nie tolerują smaku olejku konopnego.

 

Pasty CBD – zawierają ekstrakt CBD zmieszany z tłuszczem o stałej konsystencji. Nie rekomenduje się ich dla dzieci, ponieważ zazwyczaj zawierają wysokie stężenie CBD.

 

Kryształy, susz, e-liquidy CBD – formy wziewne kategorycznie nie powinno być podawane dzieciom. Trudno precyzyjnie określić, jakie stężenie CBD zawiera przyjęta w ten sposób jednorazowa dawka. Wdychanie preparatów z CBD może prowadzić do kaszlu i innych trudności w oddychaniu, szczególnie w przypadku astmy czy innych chorób płuc.

 

Wybierając produkty CBD dla dzieci warto sięgnąć po te od sprawdzonych producentów, z certyfikowanym ekstraktem z ekologicznie uprawianych konopi, o precyzyjnie określonej ilości CBD w dawce. Pochodzący z niewiadomych źródeł produkt nie spełnia wymogów bezpieczeństwa co do jakości i ilości substancji aktywnych.

 

Olej CBD – jak działa u dzieci?

 

CBD dostępny na rynku ma szerokie spektrum zastosowań dla dorosłych. Wielu rodziców zastanawia się, czy i w jakiej postaci można stosować go u dzieci. Panuje opinia, że produkty z CBD łagodzą lęk i nadpobudliwość, zmniejszają objawy związane z zaburzeniami ze spektrum autyzmu czy ADHD, a nawet zmniejszają częstotliwość ataków epilepsji. W Polsce nie ma leków recepturowych z ekstraktem z konopi o udowodnionym medycznym działaniu, a olej CBD jest traktowany jak suplement, działający wspomagająco przy wielu schorzeniach. Czego można oczekiwać, stosując go u najmłodszych?

 

a) Epilepsja

Epilepsja to pierwsza i jedyna jak dotychczas choroba, na którą ekstrakt z konopi został oficjalnie zatwierdzony przez amerykańską Food and Drug Administration (FDA) jako lek. Nosi on nazwę Epidiolex i jest roztworem doustnym, wykonanym z oczyszczonego CBD pochodzącego z Cannabis sativa. Służy on do leczenia dwóch rzadkich i ciężkich postaci padaczki u dzieci: zespołu Lennoxa-Gastauta i zespołu Draveta. Epidiolex przeszedł staranne badania kliniczne na grupie 516 pacjentów z zespołem Draveta lub zespołem Lennox-Gastaut. Badania wykazały, że skutecznie zmniejsza on częstotliwość napadów padaczkowych w porównaniu do placebo. Epidiolex w Polsce nie jest dopuszczony do obrotu. Z powodu braku twardych dowodów naukowych, trudno jednoznacznie stwierdzić, że powszechnie dostępny olej CBD będzie miał taki sam wpływ na napady padaczkowe, jak ten opracowany laboratoryjnie lek.

 

b) Autyzm

Wyniki kilku badań nad stosowaniem oleju CBD u dzieci z autyzmem sugerują, że może on łagodzić objawy zaburzeń spektrum autyzmu. Dotychczas przeprowadzono badania na próbie 188 pacjentów ze spektrum autyzmu w wieku od 5 do 18 lat. Otrzymywali oni podjęzykowo roztwór 30% oleju CBD trzy razy dziennie. U niektórych uczestników zaobserwowano poprawę w zakresie objawów takich, nadmierne napięcie mięśniowe, niepokój i ataki wściekłości po jednym miesiącu stosowania. U większości objawy ulegały redukcji w ciągu 6 miesięcy. W trakcie badania dzieci nadal przyjmowały inne przepisane leki, w tym o działaniu przeciwpsychotycznym i uspokajającym. Wyniki te należy interpretować z pewną ostrożnością, ponieważ nie było grupy kontrolnej. Warto też pamiętać, że użyty do badań preparat, oprócz CBD, zawierał też 1,5 % stężenie THC – oleje CBD dostępne w Polsce nie zawierają więcej niż 0,2% THC. Z kolei izraelskie badania skuteczności CBD w ograniczaniu zachowań problemowych u dzieci ze spektrum autyzmu wykazały znaczną poprawę w zakresie wybuchów behawioralnych, problemów lękowych i komunikacyjnych, a także poziomu stresu. Obecnie testy laboratoryjne próbują odpowiedzieć na pytanie, jak ustalić bezpieczną i skuteczną dawkę CBD dla dzieci z autyzmem.

 

c) Stany lękowe

Badania przekliniczne przeprowadzone na zwierzętach i ludziach wykazały, że olej CBD zmniejsza niepokój, chociaż twierdzenie to nie zostało wystarczająco przetestowane na dzieciach. Dowody zdają się potwierdzać, że olej CBD może znaleźć zastosowanie w leczeniu zaburzeń lękowych, w tym zespołu lęku społecznego, zespołu obsesyjno-kompulsywnego (OCD) i zespołu stresu pourazowego (PTSD). Z uwagi na swoje właściwości relaksujące olejek CBD zmniejsza napięcie, redukuje stany lękowe oraz eliminuje bezsenność i zapewnia dobrej jakości sen. Obecnie analizuje się, jaki skutek wywrze terapia CBD na osoby zmagające się z lękiem przewlekłym.

 

d) Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD)  

Niewiele jest badań dotyczących korzyści związanych z olejem CBD dla dzieci z ADHD. Z uwagi na uspokajające i rozluźniające właściwości ekstraktu z konopi, można się spodziewać, że będzie on działał wyciszająco. Niektórzy z rodziców, którzy zdecydowali się zastosować olej CBD w przypadku ADHD, stwierdzili mniej nasilone objawy nadpobudliwości, inni z kolei nie zaobserwowali znaczących efektów. Wydaje się, że w tym wypadku skuteczność kuracji CBD, jej zakres i czas pojawienia się jest kwestią bardzo indywidualną.

 

Skutki uboczne

 

Mimo że konopie znane są od setek lat, olej CBD jest stosunkowo nowym produktem. Jeżeli chodzi o stosowanie u dzieci, jego działanie było testowane na relatywnie nielicznych grupach. Najczęściej odnotowywane objawy uboczne to niedyspozycja żołądkowa lub nadmierna senność podczas pierwszych prób podawania CBD. Rozpoczęcie od możliwie najniższej dawki redukuje ryzyko wystąpienia tego typu działań niepożądanych. Wiadomo także, że olejek czy kapsułki CBD  wchodzą w interakcje z lekarstwami, które dziecko przyjmuje, ponieważ CBD, podobnie jak sok z grapefruita, zakłóca działanie niektórych enzymów potrzebnych do metabolizowania leków w ustroju. Tutaj wszystkie wątpliwości powinien wyjaśnić lekarz lub farmaceuta. Trzeba także podkreślić, że stosowanie oleju CBD w żadnym przypadku nie może być pretekstem do odstawienia leków, przepisanych dziecku przez lekarza – samowolna rezygnacja z konwencjonalnej terapii może być groźna dla zdrowia, a nawet życia małego pacjenta!

 

Czy CBD jest bezpieczne?

 

Popularność olejku CBD jako środka łagodzącego objawy wielu schorzeń nie umknęła uwadze WHO. Światowa Organizacja Zdrowia dokonała rewizji dowodów na jego bezpieczeństwo i skuteczność. W raporcie WHO stwierdzono, że CBD jest ogólnie dobrze tolerowane i ma wysoki profil bezpieczeństwa. Odnotowane działania uboczne najczęściej są wynikiem interakcji między CBD a innymi lekami, które pacjent przyjmuje. Jednoznacznie stwierdzono, że olejek CBD nie wywołuje uzależnień, a jego przedawkowanie nie prowadzi do żadnych trwałych problemów. Światowa Organizacja Zdrowia potwierdziła, że badania kliniczne wykazały skuteczność ekstraktu z konopi w leczeniu padaczki. Istnieją także przesłanki, które pozwalają uznać CBD jest bardzo obiecującą substancję do wykorzystania farmakologicznego, która w przyszłości może stać się potwierdzonym lekiem na wiele chorób dziecięcych, wobec których medycyna konwencjonalna jest dziś mało skuteczna.