Świat wokół nas zmiania się każdego dnia. Nie dalej jak wczoraj sami siedzieliśmy w szkolnych ławkach, a dziś odprowadzamy do szkoły nasze dzieci. Pragnąc, by były szczęśliwe, chcemy jak najlepiej przygotować je na to, co niesie przyszłość. Wyposażyć je w wiedzę, umiejętności i wykształcić w nich cechy, które posłużą im za oręż w walce ze światem jutra. Szukamy idealnych kompetencji przyszłości, otwierających drogę do rozwoju w XXI wieku.

 

W tym artykule znajdziecie propozycje tytułów, których zadaniem jest wspomagać młode pokolenie w samorozwoju, samoakceptacji oraz w gotowości do mierzenia się z wyzwaniami współczesności. Powiemy również o szkole, tutaj bowiem zaczyna się kształcenie kompetencji kluczowych w dorosłym życiu. 

 

 

---

 

Bądź sobą, Pinku! Książka o asertywności i stawianiu granic dla dzieci i dla rodziców trochę też

Autor: Urszula Młodnicka , Agnieszka Waligóra 

Wydawnictwo: Sensus

Wiek: 6+

Znacie już Pinka? To niebieski stworek z trochę innej niż nasza planety. W związku z tym on też jest trochę inny, niż wszystkie znane nam dotychczas istoty. Ale to dobrze, bo inność nie jest niczym złym. To nic, że jedno uszko ma się okrągłe, a drugie trójkątne. To nic, że jest się trochę niebieskim i odrobinę nieśmiały. I nie każdy musi lubić buziaki od ciotki i lody o smaku Turbo na Maxa. Najważniejszą rzeczą jest być sobą i pozwolić na to innym. 

 

Książka jest kontynuacją bestsellerowej serii przygód Pinka i jego przyjaciół. Serii, która powstała z potrzeby ukazania dzieciom, że to, jakimi są i z jakimi emocjami się mierzą jest całkiem normalne i dotyczy każdego z nas. Naszym zadaniem jest nauczyć się, jak postępować, gdy czujemy wewnętrzny dyskomfort. Nie jest to zadanie łatwe i nie zawsze się uda je zrealizować, o czym niejednokrotnie przekonuje się Pinku. Warto jednak próbować, bo czasem mała zmiana potrafi przynieść wielkie korzyści. 

 

Zajrzyjmy do środka, gdyż tutaj czeka nas pewna niespodzianka. Książka pisana jest w formie dialogu. Każdy rozdział to osobna rozmowa Pinka i tajemniczego głosu, należącego do osoby opiekującej się bohaterem i dającej mu mądre wskazówki. Głosu, który każdy z nas chciałby w  życiu usłyszeć, dobrego, mądrego, nienachalnego i zawsze wspierającego. Kogoś, kto powie ci, że trzeba dbać o siebie i swoje potrzeby, nie pozwalać innym przekraczać twoich granic i mówić o tym, co ci się nie podoba i co cię boli. Pozycja idealna do czytania z dzieckiem. Pokazuje rodzicowi wzorcowy model rozmowy, a dla młodego czytelnika stanowi pasjonującą i pouczającą rozrywkę. W dodatku na końcu każdego rozdziału może zmierzyć się z zadaniami, które jeszcze mocniej angażują w samopoznanie. Czytając Pinka dowiesz się więcej o samym sobie.   

 

Z Pinkiem rozwiniesz asertywność i uważność na swoje potrzeby.

 

ANTYbullyingowa książka dla dziewczyn. Praktyczne sposoby radzenia sobie z dręczeniem rówieśniczym i budowania pewności siebie

Autor: Jessica Woody

Wydawnictwo: Dobra Literatura

Wiek: 10+

 

 

Czym jest bullying? To agresywne zachowania, które się powtarzają i mają na celu wyrządzenie krzywdy jednostce. Mówimy o nim najczęściej w kontekście grupy rówieśniczej, w której jedne osoby stosują celową przemoc psychiczną, fizyczną, emocjonalną w stosunku do osób, które uważają za gorsze od siebie. Bullyingować można za pomocą słów, czynów, wpisów w internecie. Jak pokazują badania, zjawisko to dotyka jednego na pięciu uczniów, ponieważ to właśnie szkolna rzeczywistość bywa najczęściej areną rówieśniczych starć. Jak wobec tego radzić sobie w sytuacjach konfliktowych? Jak wspierać swoje dziecko, by miało odwagę przeciwstawiać się rówieśnikom? 

 

Ten poradnik ma dawać wsparcie dzieciom, rodzicom, a także nauczycielom i wychowawcom w walce z sytuacjami, w których naruszane są granice danej jednostki. W tym celu opisuje różne formy bullyingu, który zaczyna się już od plotkowania, i prezentuje wiele sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Pojawiają się historie dziewczynek, które muszą skonfrontować się z nieprzyjaznymi zachowaniami innych. Pod nimi autorka prezentuje wskazówki, co zrobić, gdy spotka nas taka sytuacja. Mówi o budowaniu własnej wartości, otaczaniu się bliskimi osobami i angażowaniu się w pomoc innym. W przeciwstawianiu się bullyingowi wszystko ma znaczenie, nasza postawa, sposób mówienia, pewność siebie. Są to elementy nad którymi możemy pracować, a ta książka ma za zadanie nam to ułatwić. Dlatego jest w niej zamieszczonych również wiele ćwiczeń, miejsc na własne przemyślenia i plan działania w razie nieprzyjemnej sytuacji. 

 

Książka dedykowana jest nastoletnim dziewczynkom za względu na ich niepowtarzalną wrażliwość i dużą emocjonalność. Uważam jednak, że każdy nastolatek, rodzic czy opiekun może odnaleźć w niej cenne i pomocne dla siebie treści. Przeciwstawianie się przemocy nie jest łatwe, a im większa grupa osób będzie miała świadomość, jak sobie z nią radzić, tym łatwiej będzie im wspierać się nawzajem i przyczyniać się do zmian. 

 

Rozwijasz odwagę, pewność siebie i umiejętność radzenia sobie z dręczeniem.

 

Kurzol. Strach się bać!

Autor: Boguś Janiszewski

Wydawnictwo: Agora dla dzieci

Wiek: 6+

 

 

Kurzol się boi, choć nie bardzo ma ochotę się do tego przyznać. Przecież kurzole nie znają strachu! Ma jednak wielkie oczy i cały trzęsie się jak galareta. Do tego plącze mu się język, przez co jego przyjaciel, Antek, ledwie może ustalić przyczynę tak silnego wzburzenia. Jak myślicie, czego można bać się najbardziej będąc kłębkiem kurzu mieszkającym pod łóżkiem? O tak, odkurzacza. Co jednak zrobić, gdy strach paraliżuje na tyle, że trudno normalnie funkcjonować? Antek postanawia pomóc przyjacielowi znaleźć rozwiązanie. Zabiera go w podróż do wnętrza własnego ciała, by prześledzić zachodzące w nim reakcje i stanąć oko w oko z samym strachem, który rzeczywiście ma wielkie oczy, a do tego jest słodki i różowy. Dopóki nie urośnie… 

 

Kurzol. Strach się bać! to propozycja nawet dla opornego odkrywcy literatury. Łączy bowiem opowieść fabularną z komiksem, jest śmieszna, lekko szalona i bardzo wciągająca. Do tego pełna kolorowych i dynamicznych ilustracji, które w zabawnym sposób przedstawiają, co kryje się w środku naszego ciała. Można prześledzić wpływ bodźców zewnętrznych na zmiany, które zachodzą w organizmie i zyskać świadomość, co dzieje się z nami pod wpływem strachu. Co jednak najważniejsze otrzymujemy rady, jak postępować, gdy obezwładnia nas lęk. Warto zapoznać się z dowcipnym Regulaminem strachu i zrozumieć, jak ważną stanowi on dla nas informację, i jak przydatny może okazać się w naszym życiu. Napisane jest bowiem : Nie złość się na swój strach, bo on próbuje ci pomóc. A to, że często pomaga nie wtedy, kiedy trzeba, to już inna sprawa. 

 

Z Kurzolem rozwiniesz umiejętność samoregulacji i radzenia sobie z lękiem. 

 

Opowieści dla dzieci, które chcą być odważne. 35 historii, które dadzą ci siłę i pomogą pokonać przeciwności losu

Autor: Alex Rovira, Francesc Miralles

Wydawnictwo: ToTamto

Wiek: 9+

 

 

Patrząc na tę książkę najpierw widzimy dość krzykliwą okładkę, która mi osobiście przywodzi na myśl intro do Gwiezdnych wojen. Od razu rzuca się też w oczy słowo ODWAŻNE. Całość tworzy efekt, jakby miała zagrzewać czytelnika do walki i traktowała o metodach rozprawiania się z przeciwnikiem. Jednak, ku mojemu zdziwieniu, otwierając to wydanie przenosimy się do świata refleksji i medytacji, świata ciszy i wewnętrznego ukojenia. We wprowadzeniu autorzy zapraszają nas na śniadanie, mówiąc: prawdziwym śniadaniem mistrzów wcale nie są płatki, lecz codzienne wyzwania i przeszkody. Odwaga tutaj rozumiana jest jako umiejętność stawiania czoła przeciwnościom, które każdego dnia pojawiają się w naszym życiu, a także dostrzegania w napotykanych trudnościach możliwości rozwoju. Wydaje się trudne? Niewykonalne? Oto 35 historii, które pokazują, że drobne zmiany zachowań, sposobu myślenia, mogą przynieść zaskakujące rezultaty.

 

Książka jest zbiorem przeróżnych opowieści. Są one króciutkie i każda z nich zawiera ważne dla czytelnika przesłanie. Jak ta o głodnej i chudej krowie, która była jednym źródłem utrzymania ubogiej rodziny. Dopiero gdy krowa zniknęła, uświadomili sobie, że była dla nich tylko przeszkodą w poszukiwaniu innych możliwości zarobku i rozwoju. Czasem rozwiązanie problemów leży na wyciągnięcie ręki, my jednak nie potrafimy go dostrzec. Dlatego potrzebujemy opowieści, które mogą stać się inspiracją do zmian i refleksji nad własnym postępowaniem. 

 

Rozwijasz umiejętność mierzenia się z przeciwnościami losu i wykorzystywania nadarzających się okazji.

 

Topless

Autor: Jutta Nymphius

Wydawnictwo: Dwukropek

Wiek: 12+

 

Takich historii jest wiele. Dziewczyna dorasta. Staje się nastolatką. Jej ciało zmiania się, a ona nie do końca jest z tych zmian zadowolona. Do tego pojawia się chłopak. Przystojny, mądry, wyrozumiały. Ideał. Ona myśli, że on nigdy jej nie dostrzeże. On jednak dostrzega i ich relacja coraz bardziej się zacieśnia. Czy to aby nie nazbyt piękne? Czy jego intencje są szczere? Komu zaufać będąc zagubioną nastolatką? Rodzicom, którzy mają własne problemy, a relacja z nimi od dawna nie jest taka sama? Dawnym przyjaciołom, trochę już niemodnym i nazbyt dziecinnym? Znacie tę historię? Być może przytrafiła się również wam.

 

Opowieść o Amelie ma wymowę uniwersalną. Choć jej temat nie jest nowy, porywa ona czytelnika z siłą tornada. Narrację prowadzi główna bohaterka, zapraszając nas do wnętrza swojego świata. Gdy już tam trafimy, zostaniemy wciągnięci przez wartki nurt narracji. Narracji oszczędnej w słowach i wypełnionej emocjami tak silnymi, że zaczynamy je odczuwać wspólnie z bohaterką. Patrzymy na nią jej oczami, wspólnie przeglądamy się w lustrze, szukając mankamentów własnej sylwetki. Przeżywamy porywy radości i opadamy w bezdenną otchłań smutku. Upadamy i podnosimy się na nowo. Podejmujemy decyzje, które mogą mieć wpływ na całe nasze młodzieńcze życie. Gdyż z takimi decyzjami mierzy się Amelie. Doskonale wie, czym może się skończyć wysłanie chłopakowi swoich zdjęć topless. Przecież wszyscy o tym wiedzą. I to jest właśnie niesamowita moc tej książki. Pokazuje, że znając skalę czyhających na nas zagrożeń i tak możemy podjąć złą decyzję, gdyż wydaje nam się, że nasza sytuacja jest inna. Przecież on nigdy… Co złego może się stać…

 

Jak postąpi Amelie? Jak być nastolatkiem w dobie technologicznych zagrożeń nie tracąc własnej tożsamości? Zapraszam do lektury.

 

Z Amelie rozwiniesz samoakceptację i świadomość współczesnych zagrożeń. 

 

---

 

Co ma wspólnego szkoła i kształtowanie kompetencji?

 

Nie wszyscy mają świadomość, że w 2006 roku Parlament Europejski wydał zalecenie dotyczące kształcenia u wszystkich młodych Europejczyków kompetencji kluczowych, czyli wiedzy, umiejętności i postaw niezbędnych do samorozwoju, samorealizacji, integracji społecznej. Na tych zaleceniach bazuje podstawa programowa każdej ze szkół. Zadaniem szkoły jest więc nie tylko przekazywania wiedzy i informacji, lecz dawaniem narzędzi koniecznych do samorozwoju i budowania własnej tożsamości. Jesteście zdziwieni? Czujecie, że w waszej szkole niekoniecznie macie możliwość wyrażania siebie? Niestety, często tak jest, dlatego wielu młodych ludzi marzy o innej szkole, szkole przyszłości, która będzie rozwijać pasje i pozwoli wyrażać siebie. Tam właśnie teraz chciałabym was zabrać - do szkoły przyszłości. Do książek, które zrodziły się z marzeń, a mogą stać się inspiracją do zmian. 

 

 

Szkoła na Dobrej. Czytam sobie. Poziom 3

Autor: Joanna Olech

Wydawnictwo: Harper Kids

Wiek: 6+

 

 

Poznajcie Tymona. To nowy uczeń w szkole podstawowej mieszczącej się przy ulicy Dobrej. Ma się rozumieć od razu budzi ciekawość całej klasy. Szczególnie, że w kieszeni jego bluzy uważny obserwator dostrzec może cienki, różowy ogonek. Sytuacja staje się jeszcze dziwniejsza, gdy Tymon, słysząc szkolny dzwonek, krzyczy z przerażenia i zwija się w kłębek. Nowy, inny, dziwny. Pewnie już wyobrażacie sobie wyzwiska, którymi zaszczycą go koledzy z klasy. Nie zapomnijcie jednak, że jesteśmy w szkole na Dobrej. Tutaj sprawy się mają całkiem inaczej.

 

Po czym poznać, że trafiliście do szkoły przyszłości? Czy po tym, że uczniowie ćwiczą ułamki, zjadając placek z kruszonką? A może po tym, że w Dniu Obiboka wszyscy chodzą w piżamach, a lekcje prowadzą uczniowie? Można wysłuchać prezentacji o hip - hopie i zbudować gród Wikingów z butelek PET. Mnie najbardziej urzekło, że jest to miejsce, w którym reaguje się na potrzeby jednostki. Obojętnie, czy masz nadwrażliwość na dźwięki czy na szpinak, tam zatroszczą się o twoje dobre samopoczucie. Czasem wystarczą małe zmiany, by pomóc uczniom czuć się komfortowo. A w szkole, która dba o nich, oni dbają o siebie nawzajem. Nic tak bowiem nie kształtuje, jak dobry przykład. 

 

Nasza pani supermenka. Czytam sobie. Poziom 3

Autor: Ewa Nowak

Wydawnictwo: Harper Kids

Wiek: 6+

 

 

Nauczyciel. Człowiek, który ma ogromny wpływ na to, jak minie nasze szkolne życie. Każdy z nich jest inny i na swój sposób wyjątkowy. Czasem potrafi zarazić swoją pasją, a czasem zanudzić na śmierć. Zdarza się jednak, że potrafi całkowicie nas zaskoczyć. Tak jak w tym przypadku.

 

Gdy uczniowie pewnej ze szkół narzekają na swoją wychowawczynię, panią Nudzińską, zupełnie niespodziewanie trafia do nich na zastępstwo nietypowa nauczycielka - Żaneta Żyleta. Od teraz ich szkolne życie zmieni się nie do poznania, a oni sami nie będą pewni, czy z tego powodu cieszyć się, czy płakać. W końcu jak często w szkole macie okazję stać na głowie, strzelać z kuszy lub pisać dyktando leżąc na ławce? W klasie Żanety Żylety to codzienność, zaś szkolna wycieczka może zamienić się w obóz przetrwania. 

 

Książka pół żartem, pół serio opowiada o potrzebie kształcenia w duchu innowacji, o burzeniu schematów i pokazywaniu nowych możliwości. Pokazuje, że warto zaskakiwać swoich uczniów i korzystać z nietypowych metod przekazywania wiedzy. Im mocnej czegoś doświadczymy, tym dłużej w nas to zostanie. Trzeba brać przykład z Żanety Żylety i pobudzać zmysły swoich wychowanków wszelkimi dostępnymi sposobami. Będzie trochę dziwnie, będzie trochę śmiesznie, ale na pewno będzie warto. 

 

Po co nam ta szkoła? Z cyklu Leon pyta.

Autor: Marta H. Milewska

Wydawnictwo: Tatarak

Wiek: 7+

 

 

Leon to dociekliwy czwartoklasista. Stawia mnóstwo różnych pytań, o czym świadczy trzeci już tom serii Leon pyta. Tym razem poszło o szkołę. Na co ona komu? I jak w ogóle do tego doszło, że powstała instytucja, której jedynym celem wydaje się być gnębienie dzieci? Leon podejrzewa, że stoją za tym dorośli, którzy za owymi dziećmi nie przepadali. Lekko mówiąc. Gdy więc w jego szkole ogłaszają konkurs na najlepszy projekt ukazujący szkołę marzeń, rezolutny nastolatek postanawia zabrać się do pracy. 

Książka warta polecania tak dzieciom, jak i dorosłym. W niesamowicie humorystyczny sposób ukazuje mankamenty systemu edukacji, a zarazem z nostalgią przedstawia to, co warto zapamiętać ze szkolnych lat. Przede wszystkim jednak daje  do myślenia, czy faktycznie nie zapętliliśmy się gdzieś w utartych schematach, które już dawno przestały mieć sens. Siedzenia w ławkach, bezkrytyczne przyjmowanie informacji, stres związany z ocenianiem i sfrustrowani, często niemili nauczyciele to niezbyt różowa rzeczywistość, którą dostrzegają uczniowie z klasy Leona. Jaka więc powinna być szkoła marzeń? Jak żartobliwie powie jeden z uczniów: Zamknięta i przerobiona na sklep sportowy. Pojawiają się również bardziej realne postulaty: swobodna atmosfera, mili nauczycieli, dużo wycieczek, każdy wybiera, czego chce się uczyć najbardziej i nie ma ocen. Być może są to rady, których warto posłuchać, by kolejne pokolenia uczniów dojrzewały się w poczuciu, że mogą rozwijać siebie i swoje pasje, a tym samym budować lepszy i ciekawszy świat przyszłości.