Kultura powinna być dostępna dla każdego mieszkańca, bez względu na stan zdrowia, sytuację ekonomiczną, wiek czy miejsce zamieszkania. Takie przeświadczenie przyświeca Województwu Małopolskiemu w działaniach, których celem jest ułatwienie osobom z niepełnosprawnościami udziału w wydarzeniach kulturalnych. Na szczególną uwagę zasługuje projekt „Małopolska. Kultura wrażliwa”.

– Uczestnictwo w kulturze nie powinno być przywilejem, tylko prawem. Dlatego naszym wspólnym obowiązkiem jest uczynić wszystko, żeby dostęp do niej mieli wszyscy, na tych samych zasadach. Staramy się, aby małopolskie instytucje kultury były coraz lepiej przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Wiele z nich ma chociażby ofertę przygotowaną dla osób niedowidzących czy niesłyszących, w tym na przykład tabliczki w alfabecie Braille’a i repliki eksponatów do dotykania. Chcemy też, aby coraz więcej z nich oferowało wydarzenia kulturalne z audiodeskrypcją, napisami dla niesłyszących, tłumaczeniem na język migowy czy pętlą indukcyjną – mówi Leszek Zegzda, odpowiedzialny w Zarządzie Województwa między innymi za kulturę. – Nowe obiekty są budowane bez barier architektonicznych, a stare wyposażane w windy, podjazdy i rampy – dodaje. Przypomina również, że samorząd województwa wprowadza ułatwienia i udogodnienia także w innych miejscach: koleje małopolskie są dostosowane do potrzeb osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, a klienci posługujący się językiem migowym mogą załatwić swoje sprawy w urzędzie marszałkowskim.

WRAŻLIWI I OTWARCI PRACOWNICY INSTYTUCJI KULTURY

W ramach projektu „Małopolska. Kultura wrażliwa” w tym roku podjęto wiele działań, których celem było uwzględnienie potrzeb osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi. Od marca do września 2017 roku prowadzono szkolenia, w których wzięło udział ponad 500 pracowników ze wszystkich 23 instytucji kultury Województwa Małopolskiego. W ich trakcie można było się dowiedzieć, z jakimi trudnościami zmagają się osoby niewidome lub niesłyszące oraz w jaki sposób należy się zachowywać podczas ich wizyty w teatrze czy muzeum.

Osoby z niepełnosprawnościami często podkreślają, że – poza odpowiednim przystosowaniem budynków – ważne jest odpowiednie nastawienie i postępowanie pracowników instytucji , a ich wrażliwość i otwartość może mieć dla odwiedzających kluczowe znaczenie.

– Uczestnicy warsztatów mogli się przekonać na własnej skórze, na przykład podczas ćwiczenia przechodzenia przez labirynt z zamkniętymi oczami, jak czuje się i jakie trudności napotyka osoba niewidząca. Takie doświadczenie pomaga lepiej zrozumieć potrzeby takich osób – mówi Robert Więckowski z Fundacji Kultury Bez Barier, która prowadziła szkolenia.

SPOTKAJ SIĘ I POROZMAWIAJ

„Małopolska. Kultura wrażliwa” to jednak nie tylko zmiany w instytucjach kultury Województwa Małopolskiego, ale także działania mające na celu stworzenie szerokiej koalicji osób, którym na sercu leży dobro osób z niepełnosprawnościami.
– Pracownicy domów kultury, bibliotek, muzeów, teatrów, a także wszyscy ci, którzy czują, że współtworzą lokalną kulturę, mogą wziąć udział w Forum Ludzi Kultury, które odbędzie się 28 listopada w Centrum Sztuki Mościce w Tarnowie. Będzie można się wymienić dobrymi praktykami w zakresie pracy z osobami z niepełnosprawnościami. Jestem przekonany, że właśnie tego typu spotkania, a także wiedza, doświadczenie i wrażliwość nas wszystkich pozwolą nam wspólnie stworzyć jeszcze lepsze warunki pracy na rzecz kultury – podkreśla Leszek Zegzda.
Małopolska. Kultura wrażliwa – forum ludzi kultury odbędzie się 28 listopada w Centrum Sztuki Mościce w Tarnowie.

Program i rejestracja: www.bit.ly/kultura-wrazliwa

NA NAJLEPSZE INSTYTUCJE KULTURY CZEKAJĄ ŚWIADECTWA DOSTĘPNOŚCI

W ramach projektu „Małopolska. Kultura wrażliwa” zespół ekspertów przygotował Wytyczne dostępności, czyli standardy dostosowania obiektów i oferty instytucji kultury do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W roku 2017 wytyczne dotyczą kwestii najbardziej podstawowych, w kolejnych latach będą one stopniowo uszczegóławiane i uzupełniane. Na ich podstawie instytucje kultury Województwa Małopolskiego wprowadzają zmiany w swoich obiektach. Placówki, które zostaną ocenione przez ekspertów jako najlepsze, uhonorowane zostaną przez Województwo Małopolskie świadectwami dostępności. Wyróżnienia te będą dowodem na to, że dany obiekt jest dostosowany do potrzeb osób poruszających się na wózku, niewidomych, słabo widzących czy niesłyszących. Będą także potwierdzeniem, że uwzględniają potrzeby osób starszych, o ograniczonej możliwości poruszania się czy odwiedzających daną instytucję z małymi dziećmi. Dla instytucji kultury świadectwo będzie natomiast potwierdzeniem skuteczności starań, a dla pracowników – dowodem uznania za właściwą postawę w stosunku do osób z niepełnosprawnościami.

Uroczyste wręczenie świadectw odbędzie się 4 grudnia 2017 roku w Krakowskim Teatrze Scena STU. Podczas wydarzenia zostanie wystawiony spektakl Mały Książę – w pełni dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami (z audiodeskrypcją, pętlą indukcyjną, tłumaczeniem na język migowy oraz przestrzenią dla osób poruszających się na wózkach).

Więcej informacji na temat projektu można znaleźć na stronie internetowej: www.malopolska.pl/kulturawrazliwa

Projekt jest finansowany z budżetu Województwa Małopolskiego. Funkcję koordynatora pełni Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, a bezpośrednim realizatorem jest Małopolski Instytut Kultury w Krakowie.