Rodzicielstwo to jedna z najciekawszych życiowych przygód, ale i najpoważniejsze wyzwanie. Sprostanie mu we dwójkę już jest trudne, wymaga wielu wyrzeczeń, nie oszczędza zamartwień i lęków, a co w przypadku gdy dziecko nagle, na skutek tragicznego wypadku, trzeba wychować samotnie? Do kogo zwrócić się wtedy o pomoc? Kogo słuchać?

Nie ma przepisów na wychowanie, nie istnieje żaden podręcznik dobrego rodzica. Dziecko nieustannie się zmienia. A najlepszym sposobem na dobrą relację z nim to podążanie za jego rozwojem i wchodzeniem w nowe rodzicielskie role.

Rodzic autorytet

Na początku jesteśmy dla naszego dziecka autorytetem – od nas uczy się podstawowych zachowań i ról. Matka i ojciec mogą znać się na różnych rzeczach, role damskie i męskie mogą być od zawsze wyraźnie ustalone. Utrata jednego z rodziców może być wtedy dla dziecka trudna z tego powodu, że traci jednego z nauczycieli życia w danej dziedzinie. Może mówić „z tobą nie mogę pojechać na męską wyprawę – nie jesteś mężczyzną”. Warto poszukać w takim przypadku w rodzinie kogoś, kto może pomóc dziecku i zastąpić w tej roli nieobecnego rodzica. Można też zaproponować: „może Ty mnie nauczysz tego, czego Cię nauczył ojciec?”.

Rodzic doradca

Im dziecko starsze, tym bardziej stajemy się jego doradcą – jednak zasady wytyczamy zawsze. Samotny rodzic staje się jedyną instancją – musi podejmować wszystkie decyzje. Podejmowanie decyzji w pojedynkę jest trudniejsze – również dla dziecka. To zupełnie nowa sytuacja do której powinno się  przygotować dziecko. Warto mu powiedzieć, że dla nas to też nie jest to łatwe – nie mieć się z kim skonsultować. Warto rozmawiać z dzieckiem miękko o naszych obawach, ale też jasno argumentować wyznaczone przez nas granice – „bo tak” ma małe szanse sprawdzenia się, ponieważ zamyka przestrzeń do rozmowy.

Rodzic konsultant

Kiedy dziecko zbliża się do przełomu dorosłości, ale nie jest jeszcze dorosłe pozwalajmy mu na podejmowanie własnych wyborów – nawet tych nie najlepszych, pozwalajmy mu się mylić. Nie przestaniemy się bać, ani nie uchronimy dziecka przed zagrożeniami – jednak można dziecko przygotować na to, co może je spotkać w przyszłości, gdy nie będziemy tak blisko jak dotychczas. Warto rozmawiać, warto ufać – bo o wiele trudniej jest oszukać kogoś, kto nam ufa. Nadal jednak trzeba pilnować granic i zasad, jeśli trzeba karać – niech kara będzie adekwatna i konsekwentna. Co na pewno nie powinno być karą? Poza przemocą, jako kary nie należy traktować obowiązków domowych i szkolnych – w przeciwnym razie sprawy te zaczną wzbudzać u dziecko złe skojarzenia, a tak być nie powinno. Dziecko może widzieć, że nam również jest przykro gdy wyznaczamy karę – w końcu nie robimy tego dla przyjemności.

Rodzic przyjaciel

Kiedy dziecko jest już dorosłe rodzic wciela się powoli staje się życzliwym, gotowym do rozmowy obserwatorem – partnerem i przyjacielem. Rodzic nie musi już niczego dziecku narzucać, ani rad, ani pomocy, choć nadal może je oferować. To czas w którym nie tylko my przekazujemy dziecku nasze doświadczenia, ale również sami możemy się od niego uczyć – to fantastyczny moment rodzicielstwa.

O projekcie „Porozmawiajmy o…” – projekt prowadzony przez Fundacją Dorastaj z Nami we współpracy z Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa dla rodzin osób poszkodowanych lub poległych na służbie. Podczas warsztatów powstają broszury, kierowane do podopiecznych obu instytucji, osób o podobnych doświadczeniach życiowych oraz ekspertów pracujących z nimi, m.in. psychologów i terapeutów. Do tej pory powstały III części projektu: „Rozmowy o dzieciach”, „Rozmowy o niepełnosprawności” oraz „Rozmowy o dzieciach”.

O autorce – dr Zuzanna Teoplitz – psycholog rozwojowy, od zawsze związana z Uniwersytetem Warszawskim, członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Fundacja Dorastaj z Nami powstała w 2010 roku, obejmuje pomocą dzieci osób, które zginęły lub doznały ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w trakcie pełnienia służby publicznej. Wśród podopiecznych Fundacji są dzieci żołnierzy, policjantów, strażaków, ratowników górskich. Celem działania Fundacji jest długofalowe wsparcie edukacji dzieci i młodzieży od ich najmłodszych lat, aż do zakończenia przez nich nauki - do osiągnięcia przez nich pełnoletności lub, jeżeli będą kontynuować naukę, do ukończenia 25 roku życia.

Materiał powstał na podstawie jednej z broszur z serii  „Porozmawiajmy o...” . Aby otrzymać broszurę należy wejść na stronę: https://dorastajznami.org/jak-pomagamy/warsztaty-i-poradniki i wypełnić formularz. Zapraszamy!