Jak uczyć dziecko empatii?

Empatia to umiejętność rozumienia i dzielenia się przeżyciami. Dla dziecka to przede wszystkim możliwość rozróżniania emocji i zauważania, gdy ktoś czuje się podobnie.

Jednak nie jest to tylko sposób myślenia, ale także zachowania. I właśnie dlatego jest to bardzo ważna cecha, której dziecko uczy się przede wszystkim od swoich rodziców. Dzieci, które są empatyczne, z reguły okazują się być weselsze, bardziej pewne siebie oraz mniej agresywne.

Udostępnij na facebooku

1/11

1) Pokaż, że wyrażanie emocji (zwłaszcza tych negatywnych) jest w porządku

To najtrudniejszy, ale i najważniejszy krok w uczeniu dziecka empatii. Rodzicom często niełatwo jest okazywać własne uczucia przy swoich pociechach, a to właśnie swoim przykładem mogą zdziałać najwięcej.

Dziecko, które nie będzie wiedziało, że wyrażanie negatywnych emocji jest potrzebne, nie będzie w stanie zrozumieć tych, którzy takie uczucia okazują. Ukrywanie trudnych emocji nie doprowadza do niczego dobrego – w pewnym momencie dużo łatwiej „wybuchnąć”, czym można skrzywdzić innych. Najważniejsze to akceptować negatywne uczucia – i o tym musi wiedzieć Twoje dziecko!

2/11

2) Okazuj dziecku empatię, gdy się zrani

Z całą pewnością nie raz (i nie dwa) zdarzyło Ci się powiedzieć „Nic ci nie jest”, gdy Twoje dziecko się zraniło. Jednak właśnie w takich momentach należy okazać dziecku zrozumienie – nawet jeśli tylko delikatnie się uderzyło. Nie chodzi o to, by przesadnie reagować, gdy nic mu nie jest, a jedynie chce zwrócić na siebie uwagę, lecz by okazywać mu ciepło, gdy cierpi.

3/11

3) Staraj się odgadnąć uczucia dziecka

Jeszcze zanim cokolwiek powie, postaraj się zrozumieć, co się dzieje w głowie Twojej pociechy. A im będzie starsze, tym częściej samo będzie Ci mówiło, jak się czuje, jeśli nie odgadniesz, o co chodzi.

Jeśli widzisz, że Twoje dziecko jest niezadowolone, że musiało wcześniej wrócić do domu z placu zabaw, wspomnij o tym, że zauważasz, z jakiego powodu się denerwuje.

4/11

4) Okazuj własne uczucia

Nic nie działa lepiej na dzieci niż dawanie dobrego przykładu przez rodzica. Jeśli denerwujesz się z jakiegoś powodu – nie krzycz, tylko powiedz, jak się czujesz i wyjaśnij dlaczego.

5/11

5) Mów o uczuciach innych

Warto spróbować kilkakrotnie tej metody, zwłaszcza, gdy w otoczeniu znajdują się inne dzieci. Na przykład gdy w pobliżu jakieś dziecko zaczyna płakać, opowiedz o prawdopodobnych przyczynach, przykładowo: „Zobacz, to dziecko płacze. Pewnie jest bardzo smutne. Jak myślisz - dlaczego? Może jest głodne albo się zraniło?”.

6/11

6) Opowiadaj dziecku bajki przed snem…

…oczywiście takie, które świadczą o tym, że warto być empatycznym i okazywać zrozumienie dla cudzych emocji. Jeżeli zdecydujesz się na przeczytanie książki - wystarczą proste pytania odnośnie tego, jak bohater może się czuć w danym momencie historii.

7/11

7) Ucz empatii podczas zabawy

To świetna i prosta metoda na wpojenie dziecku, jak ważna jest empatia. Jeśli wśród zabawek Twojego dziecka znajduje się jakieś zwierzątko (a na pewno tak jest!), możesz poudawać, że mówi ono, jak bardzo się zraniło i że potrzebuje opieki – Twoja pociecha z całą pewnością przejmie się tym i postanowi pomóc schorowanej zabawce!

8/11

8) Wykazuj się empatią

Warto przypomnieć o tym jeszcze raz – to rodzice są najważniejszym przykładem dla dziecka. Jeśli chcesz, by Twoje dziecko było empatyczne, sam/a taka bądź!

9/11

9) Tłumacz zachowania innych

Staraj się wyjaśnić, dlaczego niektórzy postępują w określony sposób (nie chodzi jednak o tłumaczenie zachowań, które nie powinny mieć miejsca!).

Prostym przykładem, który wszystko wyjaśni będzie sytuacja, gdy jedziesz samochodem ze swoim dzieckiem, a ktoś wchodzi na ulicę, wymuszając na Tobie szybką reakcję. Nie krzycz wtedy ani nie wyzywaj tej osoby – postaraj się wytłumaczyć to zachowanie, mówiąc, że pewnie komuś bardzo się spieszy albo nie zauważył, że nadjeżdżacie.
Należy kierować się zasadą, by wierzyć w „najlepsze” uzasadnienie czyjegoś zachowania, aż ktoś udowodni, że się mylisz.

10/11

10) Pomóż dziecku wynagradzać wyrządzone krzywdy

Nawet jeśli nauczysz swoje dziecko empatii, na pewno zdarzy mu się zranić kogoś swoim zachowaniem. Tłumacz mu wtedy, jak Ty (albo inna osoba) czujesz się z powodu tego, co się stało. Później dodaj, że należy to naprawić i pomóż znaleźć na to jakiś sposób.

11/11